این افراد به درکی از هنر رسیدهاند که حتی درشرایط سخت اقتصادی و با درآمدهای اندک هم حاضر نیستند چشم بر هنر ببندند و برای کسب درآمد بیشتر از دنیای چوب، فلز، پارچه، شیشههای رنگی و غیره دست بکشند و شغل دیگری انتخاب کنند، به همین دلیل است که اکثر هنرمندان صنایع دستیکار شرایط اقتصادی مناسبی ندارند و با حداقلها روزگار میگذرانند.
وقتی پای صحبت و درد و دل فعالان رشتههای مختلف صنایع دستی مینشینیم، گلایههایی میشنویم که انگار سالهاست شنوندهای نداشته و در سینه آنها انباشت شده است؛ اکثر هنرمندان صنایع دستی از بیتوجهی مسئولان نسبت به خود گله دارند و برایشان سوال است که چرا تنها در روزهای خاصی از جمله هفته صنایع دستی از پس زمینه ذهنی برخی خارج میشوند و بعد از این هفته باز فراموش میشوند.
بدون شک این هنرمندان انتظاراتی از مسئولان دارند که برآورده شدنشان انگیزهای مضاعف برای ادامه حیات هنریشان فراهم میکند؛ انتظاراتی که بیش از آن که مادی باشند معنویند و به راحتی برآورده میشوند.
هنرمندان صنایع دستی بیمه نیستند
هنرمند منبت کار البرزی با اشاره به برخی مشکلات فعالان رشتههای صنایع دستی به خبرنگار ایسنا میگوید: مهمترین مشکل فعالان این بخش نداشتن بیمه است؛ تا قبل از سال ۹۳ هنرمندان رشتههای مختلف صنایع دستی با این انگیزه که تحت پوشش بیمه قرار میگیرند و در آینده آب باریکهای برای ادامه زندگی دارند با سختیهای کارشان کنار میآمدند و دست و دلشان برای تولید آثار فاخر نمیلرزید ولی از چهار سال قبل که تامین اجتماعی این هنرمندان را تحت پوشش قرار نمیدهد، نارضایتی و دلخوریهای زیادی میان آنها ایجاد شده است.
مزدک سمیعی ادامه میدهد: وقتی یک هنرمند بیمار میشود و حتی پول کافی برای بستری شدن در بیمارستانهای دولتی را هم ندارد چطور از او توقع داریم که واقعیتهای زندگیاش را کنار بگذارد و برای خلق آثار هنری برجسته دل و جان بگذارد؟
وی میگوید: در حال حاضر بسیاری از هنرمندان صنایع دستی با دغدغه هزینههای سرسام آور زندگی مثل کرایه خانه، خورد و خوراک، تامین هزینههای فرزندان و … دست و پنجه نرم میکنند و بدیهی است تا زمانی که فکر و ذهن آسوده ای نداشته باشند صرفا به دنبال تولید آثار بازاری و خوش فروش هستند و اصلا به کیفیت فکر نخواهند کرد.
وی توضیح میدهد: در حال حاضر بسیاری از هنرمندان شاخص صنایع دستی با برگزاری دورههای آموزشی و گرفتن هنرجو روزگار میگذرانند و قید وقت گذاشتن برای تولید اثر را زدهاند چون میدانند در اکثر مواقع قیمت فروش آثارشان با میزان زمانی که گذاشته و زحمتی که کشیده اند تناسبی ندارد.
مکان خاص و دائمی برای فروش صنایع دستی در البرز وجود ندارد
این هنرمند البرزی با گلایه از اینکه بازارچه و محل خاصی برای فروش صنایع دستی در استان وجود ندارد، بیان میکند: بسیاری از هنرمندان صنایع دستی کار استان آثارشان را برای فروش به نمایشگاههای و مراکز خاص تهران عرضه میکنند چون در البرز فضای خاصی برای این کار در نظر گرفته نشده است.
سمیعی اضافه میکند: هر چند در روزهایی از سال شاهد برپایی بازارچه صنایع دستی در کاخ مروارید کرج هستیم ولی اغلب مردم از برپایی این نمایشگاه ها مطلع نمیشوند و به علاوه چون موقعیت مکانی کاخ مروارید مناسب نیست؛ استقبال چندانی از این نمایشگاهها صورت نمیگیرد.
مواد اولیه هر روز گرانتر میشود
هنرمند سفال و سرامیک کار البرزی در ادامه با اشاره به دیگر مشکلات فعالان این حوزه میگوید: گرانی مواد اولیه یکی دیگر از مشکلات هنرمندان این حوزه است؛ مواد اولیه برخی از رشتههای صنایع دستی وارداتی است و قیمتشان با نوسانات ارز روز به روز تغییر میکند؛ قسمت غم انگیزتر ماجرا این است که فروشندگان مواد اولیه داخلی هم از آب گل آلود ماهی گرفته و به بهانه بالا کشیدن دلار روز به روز به قیمت مواد اضافه میکنند. با این گرانی طبیعتا قیمت تمام شده تولیدات نیز بالا میرود و چون قدرت خرید مردم پایین آمده آثار کمتر به فروش میرسند.
وی با بیان اینکه متاسفانه فرهنگ خرید صنایع دستی در میان مردم آن طور که باید و شاید جا نیفتاده میگوید: حتی در این اوضاع نامناسب اقتصادی درصدی از مردم برای برخی کالاهای لوکس خوب پول خرج میکنند ولی حاضر نیستند مثلا نصف پولی که برای خرید یک کریستال چک هزینه میکنند را برای خرید یک اثر فاخر که در داخل کشور تولید شده هزینه کنند و همین امر به اقتصاد صنایع دستی آسیب وارد کرده است.
هفت خوان دریافت تسهیلات بانکی
وی خاطر نشان میکند: باید فرهنگ قرار دادن صنایع دستی در سبد خانواده در میان مردم نهادینه شود و این امر با اطلاع رسانی، تبلیغات و همکاری دستگاههای مختلف در معرفی صنایع دستی به مردم موثر خواهد شد.
وی اضافه میکند: چند سالی میشود میراث فرهنگی اقدام به معرفی هنرمندان برخی رشتههای شاخص صنایع دستی چون سفال و سرامیک به بانکهای عامل جهت دریافت تسهیلات بانکی میکند ولی واقعیت این است فرایند دریافت این وامها سخت است و باعث میشود اغلب هنرمندان قید دریافت تسهیلات را بزنند.
این هنرمند البرزی بیان میکند: تا زمانی که که مسئولان از هنرمندان حمایت مادی و معنوی کافی نداشته باشند و برای حفظ رشتههای مختلف صنایع دستی دغدغه نداشته و دلسوزی نکنند، وضعیت هر روز بدتر این میشود و بعید نیست به روزی برسیم که بسیاری از رشتههای صنایع دستی در کشور به فراموشی سپرده شوند.
وجود ۵۰۰۰ فعال صنایع دستی در البرز
معاون صنایع دستی میراث فرهنگی البرز با اشاره به تعداد فعالان صنایع دستی استان توضیح میدهد: در حال حاضر بیش از پنج هزار هنرمند در رشتههای مختلف صنایع دستی در استان مشغول کار هستند.
سعید امینی بیان میکند: این افراد به صورت انفرادی یا گروهی در رشتههایی مثل سفال و سرامیک، چوب، گلیم، رومیزیهای سنتی، کارهای شیشهای، چرمی، قالیبافی و … فعالیت دارند.
وی با اشاره به مشکل بیمه این هنرمندان میگوید: از سال ۹۳ هیچ یک از هنرمندان صنایع دستی نه تنها در البرز بلکه در کل کشور تحت پوشش خدمات بیمهای قرار ندارند و تنها هنرمندانی که قبل از این سال مدارک ارسال کرده و تحت پوشش قرار گرفتهاند هنوز بیمه برایشان رد میشود.
این مسئول اضافه میکند: در حال حاضر از ۵۰۰۰ هنرمند صنایع دستی استان تنها ۱۰۰۰ نفر از خدمات بیمهای بهرهمند هستند و در حال پیگیری موضوع بیمه سایر هنرمندان این حوزه از سوی مجلس هستیم و امید است به زودی مشکل حل شود و تمامی فعالان بیمه شوند.
ضرورت ایجاد بازارچههای دائمی صنایع دستی در شهرهای البرز
وی با اشاره به مشکل عدم وجود بازارچههای دائمی صنایع دستی در استان میگوید: در حال حاضر تنها شهرستان فردیس بازارچه دائمی صنایع دستی دارد و این نیاز در تمامی شهرهای استان احساس میشود. باید شرایطی ایجاد شود در هریک از شهرستانهای استان مکان ثابتی برای خرید صنایع دستی ایجاد شود تا مردم کم کم با اهمیت حمایت از صنایع دستی آشنا شوند. علاوه بر این هر یک از دستگاهها نیز میتوانند فضای خاصی را برای معرفی صنایع دستی استان اختصاص دهند تا چشم مردم با این تولیدات با ارزش آشنا شود.
وی با اشاره به نحوه پرداخت تسهیلات بانکی به هنرمندان صنایع دستی کار توضیح میدهد: بدون شک با توجه به امکانات و اعتبارات محدود امکان اعطای وام به همه ۵۰۰۰ نفر فعال صنایع دستی استان وجود ندارد به همین دلیل هنرمندان باید شرایطی احصاء کنند تا این تسهیلات در قالب وام خود اشتغالی یا کارگاهی در اختیار آنان قرار گیرد.
این مسئول ادامه میدهد: برای دریافت وام خوداشتغالی هنرمند باید مدرک شرکت در دورههای آموزشی مربوط به رشته خود را از سازمان فنی و حرفهای دریافت کرده باشد. وام کارگاهی هم به هنرمندانی تعلق میگیرد که برای چند نفر اشتغال زایی کرده و قصد توسعه کارگاه خود را دارند.
گزارش از المیرا دادمهر، خبرنگار ایسنا
انتهای پیام