سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز طی ماه‌های اخیر صحبت از توزیع عادلانه سوخت به میان آمده است؛ اما اینکه این عدالت به چه صورت محقق می‌شود برخی به پرداخت نقدی یارانه سوخت به مردم تاکید دارند و برخی هم معتقدند سوخت باید به طور مستقیم در اختیار همه قرار بگیرد که البته در هر دو روش نگرانی بابت افزایش نجومی قیمت بنزین وجود دارد؛ اما با این وجود تردیدی در اینکه سوخت باید به صورت عادلانه در اختیار مردم قرار بگیرد، نیست. چند سالی است موضوع قاچاق سوخت نگرانی مسئولان حوزه انرژی را بابت مصرف بیش از اندازه ذخایر انرژی در پی داشته است و همین باعث طرح انتقاداتی به شیوه‌های پیشین توزیع سوخت می‌شود.
از جمله انتقاداتی که مطرح است، توزیع ارزان سوخت در بین متقاضیان است که یارانه آن عمدتا به دلالان و طبقات بالادست و کسانی که چند خودرو دارند، می‌رسد. در حالی که پرداخت نقدی یا غیرنقدی یارانه سوخت و آزادسازی قیمت‌ها دست دلالان را از بازار این محصول کوتاه می‌کند. برخی از کارشناسان معتقدند در این شیوه قیمت سوخت به این دلیل که از قاچاق قابل توجه ذخایر انرژی کاسته می‌شود و در آن طرف سوخت کافی در کشور برای تامین نیاز متقاضیان وجود دارد، متعادل خواهد شد.
در همین رابطه هدایت‌ا… خادمی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی درباره موضوع بازگشت کارت سوخت اظهار داشت: کارت سوخت به معنی سهمیه‌بندی و شفاف‌سازی در مصرف سوخت است؛ وقتی سهمیه‌بندی صورت می‌گیرد، باید نرخ دومی وجود داشته باشد تا هر کسی که خواست مصرف کند، هزینه آن را پرداخت کند تا هم نیاز خودش را تهیه کند و هم درآمدزایی برای دولت ایجاد شود. وی افزود: البته صحبت‌هایی مطرح است که سهمیه نه به خودروها، بلکه به افراد داده می‌شود و آنهایی که نیاز ندارند، سهمیه خود را در بازار به فروش برسانند و آنهایی که می‌خواهند بیشتر مصرف کنند، از این بخش نیازشان را تامین کنند.
عضو کمیسیون انرژی مجلس تصریح کرد: مساله اصلی این است که در حوزه اقتصادی بد عمل کردیم؛ اگر مردم اشتغال و تولید داشته باشند می‌توانیم بگوییم قیمت سوخت در ایران پایین است وگرنه بر اساس درآمدها، قیمت سوخت در ایران پایین نیست، به‌ویژه آنکه ارزش پول ملی نیز کاهش پیدا کرده است.
ضرورت آزادسازی قیمت سوخت
ابوالحسن خلیلی، عضو اتاق بازرگانی تهران
بدترین شیوه درباره توزیع سوخت ارائه کارت سوخت برای خودروها در ایران است که تجربه نیز غلط بودن آن را ثابت کرده؛ اما متاسفانه مسئولان ما به سیستم‌های آزموده‌شده غلط بعد از جنگ که یک دوران بسیار سخت بود، عادت کرده‌اند. در آن دوره سیاست توزیع لوازم خانگی و منزل در میان مردم، افزایش جمعیت و بحران دهه ۷۰ و ۸۰ را در پی داشت و در حال حاضر نیز به نظر می‌آید سیاست‌های مشابه دولت در زمینه کارت سوخت، همین تبعات را در پی داشته باشد. در صورتی که اجرای این طرح به موافقت برسد؛ یعنی یارانه سوخت در میان همه مردم توزیع شود، نرخ تورم بالا می‌رود و اثرات آن به مراتب زیان‌‌بارتر است، مگر آنکه قیمت سوخت واقعی‌سازی شده و منافع حاصل از آن به اقشار آسیب‌پذیر تعلق بگیرد و البته دولت می‌تواند با پرداخت این منافع به بخش‌های درمانی و خدماتی، به مردم کمک کند. با توزیع مستقیم سوخت در میان مردم کارت‌های ملی جعلی نیز صادر شده و در کشور افزایش پیدا می‌کند. کارت‌هایی که در واقع فردی خارج از آن برای آنها نمی‌توان یافت و هم اسم و هم فامیل آن کاملا جعلی و ساختگی است. صدور این کارت‌ها باز همان تبعاتی را دارد که کارت‌های سوخت داشت و دلالی و قاچاق سوخت را دامن زد، در این شیوه نیز منابع عظیم انرژی به هدر خواهد رفت و حاصل آن هرج و مرج در بازار سوخت است. بهترین شیوه توزیع، واقعی‌سازی قیمت سوخت و توزیع منافع حاصل از آن در میان اقشار محروم یا نهادهای درمانی و خدماتی است.
