محمود محبی در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: ایران با متوسط بارندگی ۲۵۰ میلیمتر در سال، جزو مناطق نیمهخشک جهان به شمار میآید. این رقم بسیار کمتر از متوسط بارندگی سالانه جهان (۸۵۰ تا ۹۰۰ میلیمتر) و یکسوم میانگین جهانی است. متأسفانه با اینکه ایران یک کشور نیمهخشک است، مصرف آب کشاورزی در آن زیاد بوده و کارایی پایینی دارد. علاوه بر این، فضای سبزی که بدون اصول مهندسی کشاورزی احداث شده و بر پایه مطالعات لازم و امکانسنجیها نباشد، بیشترین مشکلات را به همراه داشته و معمولا تلفات آب و نیروی زیادی خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه متاسفانه شهرداریها برای ایجاد فضای سبز بیشتر، مصرف آب را زیادتر میکنند، تصریح کرد: برای توسعه فضای سبز در هر منطقه، باید میزان مصرف آب ملاک عمل قرار گیرد. این در حالی است که کاهش مداوم سطح دریاچههای آب شیرین و پایین رفتن سطح آب زیرزمینی از علائم خطر برای آینده کشور است و کمبود رطوبت خاک و نبود آب کافی با کیفیت مناسب در اکثر مناطق، مشکلی اساسی است که نباید مورد غفلت واقع شود.
محبی خاطرنشان کرد: در حال حاضر بهترین راه برای مقابله با این مشکل، اعمال روشهای مناسب آبیاری، استفاده از روشهای بهینه ذخیره آب در خاک و جلوگیری از هدر رفتن آن، شناخت خصوصیات خاک و در یک کلمه «اعمال مدیریت صحیح و سازگار با شرایط منطقه» است.
مدیرگروه علوم زراعی و باغی واحد علمیکاربردی مرکز تحقیقات و آموزش سازمان جهادکشاورزی زنجان تاکید کرد: کاربرد مواد جاذب رطوبت میتواند با کاهش تعداد دفعات آبیاری و کاهش هزینهها، گزینه مناسبی در استفاده بهینه از آب برای توسعه فضای سبز به خصوص در مناطق خشک باشد. به طور کلی، پلیمر سوپرجاذب به ماده پلیمری خشک و معمولا شکرمانندی گفته میشود که از توانایی جذب محلول آبی به میزان چندین برابر وزن خود (۱۰ تا ۱۰۰۰ برابر) و با قابلیت نگهداری آن برخوردار است.
محبی تصریح کرد: سوپرجاذب پس از اضافه شدن به خاک، آب جذب شده را به تدریج در اختیار ریشه گیاه قرار میدهد و به این ترتیب، خاک به مدت طولانی و بدون نیاز به آب مرطوب میماند. در جهان امروز نیز استفاده از پلیمرهای سوپرجاذب در بخشهای مختلف، به خصوص در بخش کشاورزی کارایی بالایی دارد. بنابراین اگرچه استفاده از این مواد راه حل قطعی برای رفع مشکلات و معضلات کمآبی نیست، ولی برای مقابله با بسیاری از معضلات مناطق کمآب و به خصوص خاکهای دارای بافت سبک سودمند است.
این مدرس دانشگاه با بیان اینکه چمن، گیاهی با تراکم کاشت بالا و نیاز آبی زیاد است، افزود: میتوان گفت بیشترین اثر سوپرجاذب در توسعه فضای سبز روی این گیاه بوده و به لحاظ فنی، استفاده از این ماده در چمنکاری بیش از سایر موارد توصیه میشود. بنا بر نتایج برخی مطالعات، با مصرف ژل سوپرجاذب تا سطح ۲۰۰ گرم در مترمربع میتوان مصرف آب را به کمتر از ۵۰ درصد رساند و فواصل دور آبیاری را دو تا سه برابر بیشتر کرد. همچنین سوپرجاذب از آبشویی عناصر مورد نیاز گیاه به نحو قابل ملاحظهای میکاهد.
وی ادامه داد: در فضاهای سبز علاوه بر چمن، درختان و درختچههای زینتی کشت میشود و میتوان برای کاهش مصرف آب، از سوپرجاذبها در اطراف ریشه این گیاهان استفاده کرد. به همین جهت نتایج حاصل از یک تحقیق نشان میدهد که افزودن ۱۲۰ گرم ژل سوپرجاذب به خاک هر نهال، دور آبیاری را از ۱۰ روز به ۲۰ روز افزایش داده است، بنابراین در مناطقی که فاقد سیستم آبیاری قطرهای است و آبیاری به روش حمل با تانکر هزینه بالایی دارد، میتوان با این روش فواصل دور آبیاری را حداقل دو برابر افزایش و هزینههای آبیاری را تا ۵۰ درصد کاهش داد.
محبی خاطرنشان کرد: با پذیرش این اصل که فضاهای سبز در زندگی امروز شهری ارزش فوقالعادهای دارد، برنامهریزی جهت رفع کاستیهای بسیاری که در این زمینه در سراسر کشور قابل مشاهده است، ضروری و اجتنابناپذیر به نظر میرسد. با توجه به خصوصیات مطلوب سوپرجاذبها، استفاده از آنها در فضای سبز شهری به علت طولانیتر کردن دور آبیاری و صرفهجویی در مصرف آب، کود، تجهیزات آبیاری و نیز افزایش زندهمانیگیاهان کشت شده مفید به نظر میآید. از طرفی قیمت ناچیز این مواد مصرف آنها را از نظر اقتصادی توجیهپذیر میکند.
انتهای پیام