تشدید بحران معیشت

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، اما به عقیده بسیاری از اقتصاددانان عملکرد دولت در اختصاص بسته های حمایتی بسیار ضعیف بوده و امیدی به اقتصاد ایران در سال جاری وجود ندارد. جمعیت بزرگی زیر خط فقر زندگی می‌کنند اما در این اوضاع و احوال دولت تصمیم گرفته است که فقط به ۳ میلیون نفر یارانه کرونا پرداخت کند. این در شرایطی است که دولت نمی‌تواند وظیفه خود بر اساس اصل چهل و سوم را نادیده بگیرد. وظیفه اصلی دولت براساس این قانون هم تامین نیازهای اساسی جامعه، و ریشه‌کن کردن فقر در جامعه است.

دولت اگرچه برای کمک‌های معیشتی کرونا از ۲۳ میلیون خانوار نام برده اما کمک‌های بلاعوض دولت بر اساس گفته‌های رئیس جمهور فقط به ۳ میلیون نفر اختصاص می‌یابد. اگرچه می‌دانیم در بین ۳۳ میلیون جمعیت زیر خط فقر همگی کسب و کار خود را در اثر کرونا از دست نداده‌اند اما فاصله آنقدر زیاد هست که بدانیم، کمک‌های بلاعوض دولت شمولیت مورد انتظار را ندارد. با احتساب این آمار در واقع دولت فقط به ۹ درصد از جمعیت زیر خط فقر کمک بلاعوض می‌کند.

کاظم فرج‌الهی،(فعال کارگری درباره تخصیص بسته‌های حمایتی به دهک‌های پایین جامعه، به سابقه دولت در یارانه‌پردازی اشاره کرده و گفت: نفس اینکه دولت تصمیم گرفته با بسته‌های معیشتی به کمک کارگران و بیکاران در جامعه بپردازد، خوب است اما باید سازوکار در نظر گرفته شده برای تخصیص این بسته‌ها به جامعه روشن باشد. متاسفانه دولت سابقه چندان خوبی در پرداخت یارانه‌ها به شکل‌های مختلف نداشته است. چه آن یارانه عمومی که قبلا پرداخت می‌شد و چه یارانه معیشتی که در مقطع گرانی بنزین برای کارگران در نظر گرفته شد. او ادامه داد: انگار به‌صورت سمبلیک می‌خواستند به جامعه ابراز کمک کنند و ظاهراً کارگرانی هم بودند که یک مرحله کمک معیشتی را دریافت کردند و مراحل دیگر را دریافت نکرده‌اند. در واقع طرح حمایت معیشتی شمولیت واقعی را نداشته است.

ناکارآمدی دولت در بحران کرونا

احسان سلطانی، اقتصاددان

نیمی از گرفتاری هایی که در کشور داریم به کرونا ارتباطی ندارد و مربوط به ناکارآمدی دولت، شکاف بین مردم و دولت، کندی و فشل بودن دولت و همچنین اختفای آمارها توسط دولت است. به عبارت بهتر ما قبل از شیوع این بیماری دچار کرونای اقتصادی شده بودیم و این بیماری بر مشکلات اقتصادی دامن زد. تولید ناخالص داخلی در ایران ۱۵ درصد کوچکتر شده و سهم خانوارها از ۵۰ درصد به ۳۵ درصد در سال گذشته رسیده است که تمام این آمارها نشان می دهد چقدر در اقتصاد ایران دچار مشکلات بوده ایم و کرونا تنها این مشکلات را تشدید کرده است. به هر ترتیب با وجود کرونا این مشکلات افزایش پیدا کرده و سهم خانوارها از اقتصاد همچنان کوچک و کوچکتر خواهد شد و سبد معیشتی نیز تقلیل پیدا خواهد کرد.

کرونا آمد و گرفتاری هایی را که از قبل در کشور وجود داشت بیشتر کرد و نگرانی ایجاد شده در رابطه با دولتی است که فشل است و راه حل های دم دستی را برای حل بحران آماده کرده است. دولت حفاظت و حمایتی که از کسب و کارها و مردم کرده است بسیار جزئی بوده و در رابطه با فاصله گذاری هوشمند قوانینی رعایت نشده است. این سوال اینجا مطرح می شود که دولت فاصله گذاری هوشمند را چگونه معنا کرده است در حالی که در سطح شهر هیچ قانونی رعایت نمی شود. بر این اساس دولت باید وظایف نظارتی خود را تشدید کند چراکه حفظ بهداشت عمومی و سلامت مردم بایستی همزمان با کنترل قیمت‌ها و تامین اقلام ضروری مردم همراه باشد تا تنش‌های روانی عمومی در این حوزه کاهش یابد.

امروز دولت می خواهد هر اتفاقی که افتاده را بر سر کرونا خالی کند و مقصر خوبی برای مشکلات اقتصادی که از گذشته تا به امروز وجود داشته پیدا کرده است. سالی که در آن هستیم سال خوبی نخواهد بود و پیش بینی هایی هم که داشتیم خبر از همین اتفاق می داد. شاید با آغاز به کار مجلس جدید ما از سال بعد یعنی از نیمه دوم سال آینده  یک مقداری اوضاع بهتر شود که آن هم بستگی به زمان شروع به کار مجلس جدید خواهد داشت.