سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز ، نرخ ارز اما در هر شرایطی می تواند تعیین کننده توسعه یا رکود تولید باشد چراکه تولید در ایران کماکان وابسته به نرخ ارز است. از عواملی که در راستای جهش تولید در کشور بسیار راهگشاست می توان به برداشتن تبعیض ها، سوبسیدها، یکسان سازی نرخ ارز، تسهیل فضای کسب و کار، مقابله با فساد، قاچاق، توزیع عادلانه امکانات، وحذف بروکراسی کاذب اداری اشاره کرد. تولید کالا اغلب نیازمند عواملی مشخص است. نیروی کار، سرمایه، مواد خام و ابزارهای تولیدی از جمله مهمترین این پیش شرط‌ها هستند. در این میان دو عنصر مواد خام و ابزارهای تولید به صورت مستقیم یا غیرمستقیم تحت تاثیر «نرخ ارز» قرار دارند.
در همین رابطه علی اصغر سمیعی رییس سابق کانون صرافان، درباره اثر شیوع ویروس کرونا بر بازار ارز گفت: در ابتدا باید دید که ویروس کرونا بر سایر بازارهای مالی چگونه اثر می‌گذارد چراکه به منظور جلوگیری از شیوع این ویروس تجارتخانه‌ها، کارخانه‌ها و بنگاه‌های اقتصادی غیرفعال و دست از کار کشیده‌اند که در پی آن بسیاری از افراد جامعه فعالیت‌ها و سفرهای غیرضروری را لغو کرده‌اند حال در این زمان سؤالی که مطرح می‌شود این است که چه کسی به‌عنوان خریدار وارد بازار ارز می‌شود؟
او بیان کرد: هم اکنون افرادی که بخواهند حتی سرمایه خود را به بازار دیگری انتقال دهند به ۲ دلیل این امر با تأخیر انجام می‌شود اولین عامل آن را می‌توان تعطیلی اقتصاد و کسر درآمد معمول خود براثر شیوع ویروس کرونا دانست و تمایل نداشتن افراد جامعه به این امر را می‌توان دومین دلیل اثرگذار برشمرد. سمیعی تصریح کرد: همان‌طور که از میزان تقاضا برای مصرف ارز کاسته شده است عرضه آن نیز به همان کاهش‌یافته است و به‌عبارت‌دیگر به مقداری که ارز برای فروش کم است به همان میزان عرضه ارز در بازار کاسته شده است چراکه فعالیت صادرکنندگان به‌طور جدی روند نزولی را در پیش‌گرفته است و از طرفی قیمت نفت در بازار جهانی به‌طور کم‌سابقه کاهش‌یافته است. همچنین به دلیل مشکلات اقتصادی در کشور نرخ تورم و بهره رقم مطلوبی را ندارد.
او بیان کرد: از دلایلی که سبب آشفتگی در بازار ارز می‌شود را می‌توان به غیرواقعی و چند نرخی بودن ارز اشاره کرد که علاوه بر رانت و فساد در بازار یکی از موانع عمده تولید در کشور محسوب می‌شود.سمیعی اظهار کرد: اگر ارز، ارزان تر از نرخ واقعی در اختیار واردکننده قرار بگیرد که در مقابل کالا وارد کند و قیمت آن را متناسب با ارز دریافتی به بازار عرضه کند چنین فعالیتی با تولید ملی منافات دارد به‌طور مثال زمانی که با ارز ۴٬۲۰۰ تومانی گوشت و لبنیات وارد کشور می‌شود باعث کاهش تولید و ضرر به محصولات دامداران می‌شود این امر نیز در محصولات کشاورزی مانند علوفه، میوه و غیره صدق می‌کند. اگر محصولات کشاورزی با ارز ارزان و غیرواقعی وارد شود موجب صدمه به صنعت کشاورزی می‌شود. او افزود: غیرواقعی بودن قیمت ارز سبب می‌شود حتی کالاهایی که وارداتشان به کشور غیرقانونی است به‌صورت قاچاق وارد بازارهای کشور شود چراکه تولیدکنندگان داخلی هزینه تولیدشان بر اساس نرخ واقعی است و ناگزیرند قیمت کالای خود را بر اساس هزینه‌های تمام‌شده آن تعیین کنند و این امر سبب می‌شود انگیزه رقابت با کالاهای خارجی را از دست بدهند.
سمیعی درباره تحقق جهش تولید بیان کرد: بزرگ‌ترین اقدام برای ایجاد جهش تولید در کشور را می‌توان به تعین نرخ واقعی و واحد ارز اشاره کرد که لازمه آن تغییر سیاست‌های مالی و ارزی در کشور است از طرف دیگر تسهیل واردات مواد اولیه برای کارخانه‌ها هم می‌تواند در این امر سودمند باشد .او در پایان افزود: با توجه به اینکه در فروردین ۹۸ قیمت دلار با نرخ حدود ۱۲هزار تومان و تورم ۳۰٪ در کشور شروع به فعالیت کرد طبیعی است که امسال دلار در بازار ارز با قیمت حدود ۱۷ هزار تومان معاملات خود را آغاز کند. البته همیشه بانک مرکزی با توجه به اینکه عرضه کننده عمده ارز است، می تواند، با کم و زیاد کردن عرضه قیمت مورد دلخواه خود را به بازار تحمیل کند.
سیاست های بانک مرکزی در راستای کمک به تولید باشد
کمیل طیبی، اقتصاددان
موانع بسیاری در برابر تحقق تولید و رونق آن وجود دارد. گرانی ارز، نرخ تورم، نرخ بیکاری و… می تواند تولید را تحت تاثیر قرار دهد. در سالهای گذشته نیز همین موانع تا حدود بسیار زیادی جلو تولید را گرفته و اجازه رونق را به آن ندارند. نرخ ارز مانع بسیار بزرگی در برابر رونق و جهش تولید است و به راستی باید سیاست های بانک مرکزی در راستای کمک به تولید داخلی اتخاذ شود. بانک مرکزی به عنوان نهاد متولی باید سیاست‌های هدفگذاری تورم را مدنظر قرار دهد تا ثبات و آرامش در بازار ایجاد شود. عملیات بازار باز به عنوان یکی از سیاست‌های پولی و بانکی می‌تواند بازار دارایی را کنترل کند و نقدینگی سرگردان را به این بازار هدایت کند.
البته باید تحریم ها نیز کمتر شود و دیپلماسی باید با تقویت روابط در راستای تحقق این امر گام بردارد. نرخ ارز در هر شرایطی تعیین کننده اصلی سرنوشت بازارها و صنایع بوده و این واقعیت ادامه دارد. در شرایطی که امروز کشور در آن قرار دارد باید با بهبود فضای کسب و کار، سرمایه‌گذاری، ایجاد اشتغال و … به استقبال از تولید برویم تا با رونق آن اقتصاد را از شرایط فعلی خارج کنیم.
