سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
و تاکید می‌کنند مخالف واردات نیستیم، اما مدیریت، تنظیم و کنترل واردات مهم است. در این بین حوزه فناوری نیز درگیر واردات بی‌رویه شده و این در حالیست که هر روز تاکید مسئولان و متولیان را در رابطه با حمایت از تولیدات داخلی شاهد هستیم.
شرکت‌های نیمه‌خصوصی مانع درآمدزایی مستقل بخش خصوصی
یک عضو هیات علمی دانشگاه تهران با انتقاد از واردات غیرقانونی محصولات مخابراتی و مرتبط با حوزه آی‌تی از طریق مجاری غیر رسمی به کشور، این شرایط را عامل عدم رشد شرکت‌های دانش‌بنیان و مانعی برای رشد تولیدات در این حوزه‌ها دانست. سیامک محمدی، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر دانشگاه تهران با بیان اینکه یافتن شغل امروزه در بیشتر حوزه‌ها خصوصا در حوزه معماری، کامپیوتر و سخت‌افزار سخت شده است، افزود: البته در حوزه رشته‌های مرتبط با بخش نرم‌افزار به دلیل وجود کارهای بانکی یا ساخت اپلیکیشن‌های جدید برای شرکت‌های خصوصی یا سرورهای آنها، امکان اشتغال برای فارغ‌التحصیلان حوزه فناوری اطلاعات بیشتر شده و در حال توسعه است. این استاد دانشگاه با اشاره به حوزه‌های متنوع شغلی آی‌تی از جمله راه‌اندازی دیتاسنترها و همچنین راه‌اندازی سرورهای ادارات اظهار کرد: حوزه فناوری اطلاعات زمینه‌های مختلف و متنوعی برای پوشش شغلی دارد، اما اینکه چرا در‌این حوزه بیکاری وجود دارد، احتمالا به دلیل آشفتگی اقتصادی فعلی و همچنین تحریم‌های این حوزه است. هنوز در خیلی از حوزه‌ها تحریم‌ها برداشته نشده است. خصوصا در زمینه سخت‌افزارها می‌توانند بستر شغلی قابل توجهی را در بازار ایجاد کنند. وی با اشاره به تحریم‌های موجود در حوزه مخابرات و بخشی از حوزه فناوری اطلاعات ادامه داد: بسیاری از تجهیزات مخابراتی که در حال حاضر تحریم هستند، از طریق کانال‌های غیررسمی از طریق چین وارد کشور می‌شوند و ما در این حوزه صرفا مصرف‌کننده هستیم، در حالی که در چنین شرایطی ما باید به شرکت‌های دانش‌بنیان بهای بیشتری بدهیم، اما این اتفاق نمی‌افتد که بسیار جای سوال دارد. همچنین در خصوص سرورها نیز این شرایط وجود دارد که در این حوزه نیز واردات غیرقانونی مانع از رشد تولیدات این حوزه در داخل کشور شده است.
این کارشناس با اشاره به عملکرد دولت‌های نهم و دهم در حوزه مخابرات و آی‌تی عملکرد این دولت‌ها را عاملی برای عقب‌افتادگی این عرصه‌‌ها و عدم رشد شرکت‌های دانش‌بنیان ارزیابی کرد. محمدی در ادامه با تاکید بر ضرورت انجام خصوصی‌سازی واقعی در کشور و در حوزه‌های مخابراتی و فناوری اطلاعات بیان کرد: در حالی که همه کشورها در دنیا به سمت خصوصی‌سازی حرکت می‌کنند، اما در کشور ما این مهم به شکل درستی انجام نشده است و شرکت‌های نیمه‌خصوصی و دولتی مانع از سرمایه‌گذاری و درآمدزایی مستقل بخش خصوصی واقعی می‌شوند. وی همچنین با بیان اینکه ارتباط و همکاری حوزه صنعت و دانشگاه یک ضرورت جدی در کشور است، گفت: در همه کشورها بخش صنعتی حداقل ۵ تا ۱۰ درصد سرمایه‌گذاری‌های خود را در دانشگاه‌ها انجام می‌دهد. این سرمایه‌گذاری از سویی باعث ایجاد اشتغال دانشجویان در تخصص‌های مرتبط با رشته خود و از سویی موجب ارتقای سطح تکنولوژی در صنعت کشور می‌شود. وی اضافه کرد: اما در شرایط فعلی این ارتباط در کشور ما بسیار کم است و معدود کارهایی هم که در حوزه برق قدرت و نیرو انجام می‌شود، بعضا به دلیل عدم پرداخت پول اوضاع خوبی ندارند، هرچند در قیاس با حوزه کارهای کامپیوتری و فناوری اطلاعات اوضاع بهتری دارد. محمدی در پایان با انتقاد از عدم دخالت دادن دانشگاه‌ها به عنوان یک نهاد تولید علم در کشور در اجرای پروژه‌های جدی مخابراتی گفت: به دلیل عدم مدیریت کنترل صحیح پروژه‌ها مخابرات پروژه‌های بسیار کلان را تعریف می‌کند و با شرکت‌های خاصی قرارداد می‌بندد، در حالی که پروژه‌های بسیار خرد را به دانشگاه‌ها واگذار می‌کند.
نقش دولت به عنوان کاتالیزور برای ارتباط بخش‌های خصوصی با خارج
خسرو سلجوقی، عضو هیات عامل سازمان فناوری اطلاعات ایران
فناوری اطلاعات امروز در کشور ما پیشرفت گسترده‌ای داشته، اما برای تامین تجهیزات این بخش هنوز راه زیادی در پیش است. ضرورت دارد برای توسعه و برداشتن گام‌های بهتر واردات محدود و تولیدکننده داخلی حمایت شود. از سوی دیگر ضرورت و لزوم فعالیت مشارکتی و انتقال دانش و فناوری با کشورهای خارجی در کنار واردات احساس می‌شود. در این بین البته نقش دولت به عنوان کاتالیزور برای ارتباط بخش‌های خصوصی با خارج نباید فراموش شود.
فرصت‌های ایجادشده در حوزه فناوری اطلاعات در شرایط پسابرجام غیرقابل انکار است. صنعت IT در ایران و در منطقه خاورمیانه، بکر است و قدرت سرمایه‌گذاری و حضور مشارکتی بخش خصوصی ما با شرکت‌های خارجی بسیار فراهم است. همچنین تهدیدهای موجود در صنعت IT را با حضور شرکت‌های خارجی در ایران نمی‌توان نادیده انگاشت، چراکه بزرگ‌ترین فرصت ما در این شرایط این است که بتوانیم درباره انتقال فناوری کار مشارکتی انجام دهیم، زیرا اگر تمرکز ما روی واردات باشد و با کار مشارکتی روی دانش و انتقال فناوری تمرکز نکنیم، قافیه را خواهیم باخت.
از طرف دیگر تاکید بر حضور نرم‌افزارها و بخش‌های خصوصی ایرانی در کشورهای خارجی ادامه دارد. در حال حاضر کارهای بزرگ IT کشور در قالب عناوینی مثل اپراتورهای موبایلی، تلفنی یا حتی اپراتورهای محتوایی مثل CBN انجام می‌شود و همه این اپراتورها متشکل از مجموعه‌ای از شرکت‌های خصوصی هستند که می‌توانند با شرکت‌های خارجی ارتباط برقرار کنند. در این بین کمک بخش‌های دولتی به بخش خصوصی هم می‌تواند راه‌گشا باشد. دولت می‌تواند نقش کاتالیزور را ایفا کند، از صدور مجوزها تا ایجاد ارتباط بین بخش خصوصی و بخش خارجی. همچنین حمایت‌های دولتی به عنوان تضمین این رفتارها و حرکت‌ها هستند.
