‌راهکار رسیدن به قدرت رقابت بالا در کارخانه‌ها

به ‌گزارش ‌ایسنا، در سال­های اخیر “مزیت رقابتی”در مرکز بحث راهبردهای رقابتی قرار گرفته اما تعریف دقیقی از آن ارائه نشده است.  ازیک‌طرف، مزیت رقابتی به معنای بازده بیش‌ازحد معمول تلقی شده و از طرف دیگر مزیت رقابتی به عملکرد بازار سرمایه و انتظارات مرتبط شده است. اما رایج­ترین تعریف مزیت رقابتی، رقابت خلق ارزش است؛ یعنی هر آنچه موجب شود درآمد بیش از هزینه افزایش یابد.

دانشمندان علوم اقتصادی و مدیریت معتقدند مزیت رقابتی ارزش­های ارائه­شده بنگاه به مشتریان است، به‌نحوی‌که این ارزش­ها از هزینه­های مشتری بالاتر باشند. بدین ترتیب، مزیت رقابتی به معنای تشدید فضای رقابتی بازار است. موانع کم‌تر ورود یا تعداد بیش­تر بنگاه ممکن است موجب مزیت بیش­تر در رقابت با بنگاه­های خارجی شود. در این چهارچوب مزیت رقابتی شامل مواردی است که یک بنگاه می‌تواند انجام دهد، اما بنگاه­های دیگر قادر به انجام آن‌ها نیستند که خود موجب تقاضای بیش­تر  یا هزینه کم­تر برای آن بنگاه می­شود.

اهمیت این مفهوم، موجب شده است که محققی از دانشگاه مازندران به بررسی عوامل مؤثر بر مزیت رقابتی صنایع کارخانه­ای در کشور ما بپردازد.

در این مطالعه، آخرین ریزداده­های تجارت خارجی و ویژگی­های خاص صنعتی صنایع کارخانه­ای ایران طی دوره زمانی  ۱۳۸۹- ۱۳۸۱در سطح تجمیع چهار رقمی طبقه­بندیISIC  پالایش و پردازش شده است.

برای اندازه­گیری مزیت رقابتی از روش سهم پایدار بازار استفاده شده است و سپس در چهارچوب ادبیات نظری و تجربی مربوطه، عوامل تعیین کننده مزیت رقابتی، شناسایی و برآورد شده‌اند.

براساس نتایج به­دست­آمده در این تحقیق، تمایز محصول و صرفه­های ناشی از مقیاس و دولت، از عوامل تعیین­کننده مزیت رقابتی صنایع کارخانه­ای ایران به شمار می‌روند.

همچنین، با توجه به نتایج این پژوهش، سرمایه انسانی و بهره­وری، عوامل تولید دارای اثر غیرمعنادار بر مزیت رقابتی صنایع کارخانه­ای ایران هستند و بر این اساس به نظر می­رسد نیروی انسانی دارای مدرک تحصیلات تکمیلی نتوانسته است موجب بهبود مزیت رقابتی بخش صنعت ایران شود.

در این خصوص، دکتر سعید راسخی، استاد اقتصاد دانشگاه مازندران و مجری این پژوهش آورده است: «با توجه به این‌که شرط بقا در بازارهای رقابتی، داشتن مزیت رقابتی است و ازآنجاکه براساس نتایج مطالعه حاضر، تمایز محصول، صرفه­های ناشی از مقیاس و حمایت دولت از عوامل مؤثر در مزیت رقابتی صنایع کارخانه­ای ایران محسوب می­شوند، پیشنهاد می­شود در برنامه­ریزی های بخش صنعت به این عوامل توجه جدی شود».

این محقق در ادامه می‌افزاید: «همچنین، سیاست­گذاری‌های تجارت خارجی کشور، از توجه صرف به مزیت نسبی باید به دیدگاهی پویاتر یعنی مزیت رقابتی حرکت کنند، چون نمی­توان با تأکید صرف بر منابع طبیعی و مزیت­های نسبی در بازارهای بین­المللی موفق بود».

در چهارچوب نتایج این تحقیق، توجه به تنوع‌بخشی محصولات صادراتی به همراه صرفه­های ناشی از مقیاس، انتخاب، و حمایت درست و حساب­شده صنایع اهمیت بسیاری دارد. به گفته دکتر راسخی: «درمجموع، برای بهبود جایگاه رقابت در تجارت جهانی باید به دو عامل کلیدی توجه کرد که عبارت­اند از: توسعه ظرفیت­های تولید و نوآوری ملی و دوم بهره­بردن از پیشرفت­های جهانی در عرصه فناوری».

این استاد دانشگاه مازندران، یافته‌های پژوهش خود را به‌صورت مقاله‌ای علمی پژوهشی در نشریه «اقتصاد و تجارت نوین» متعلق به پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به چاپ رسانده است.

این پژوهشگاه، مؤسسه‌ای پژوهشی است که به‌طور عمده وظیفه تحقیق در علوم انسانی (ادبیات، تاریخ، فلسفه و علوم حکمی، ادیان و معارف دینی، عرفان، زبان‌شناسی، علوم اجتماعی، اقتصاد تطبیقی، علوم سیاسی و …) و همچنین  مطالعه فرهنگ‌های مختلف بشری را به عهده دارد.

انتهای پیام