شایلی قرایی
به گزارش کسب و کار نیوز از طرف دیگر فروشندگان مواد اولیه هم دیگر با چکهای مدتدار کمتر کار کرده و اعلام میکنند که با توجه به نوسانات بسیار زیاد و افزایش قیمت ارز برای آنها دیگر صرفه اقتصادی ندارد که جنسی را به قیمت روز به فروش برسانند و چند ماه بعد پول آن را دریافت کنند، در شرایطی که اگر خودشان دوباره بخواهند آن مواد اولیه و جنس را خریداری کنند شاید مجبور شوند پول بیشتری بپردازند. در این بین همچنین افزایش تعداد چکهای بیمحل و برگشت خوردن چندین میلیون چک در بازار در سالهای گذشته به فضای بیاعتمادی دامن زده است. در سالهای گذشته بارها مسئولان اقتصادی کشور اعلام کردهاند که باید نقدینگی سرگردان کشور جذب تولید شود، اما در عمل نه تنها این نقدینگی جذب تولید نشده است که هرازگاهی به بازاری خاص ورود کرده و باعث ایجاد تنشهای سنگین اقتصادی شده است که نمونههای آن را در بازارهای ارز، سکه، مسکن، خودرو و… شاهد هستیم.
به گزارش اتاق تهران،کارشناسان معتقدند تا زمانی که افراد با بازارهایی که یک شبه سودشان چندین برابر میشوند، روبهرو هستند منابعشان را به تولید و سرمایهگذاری آن هم در شرایط پرتنش امروز منتقل نمیکنند. در ماههای گذشته فعالان اقتصادی نسبت به افزایش نقدینگی در جامعه هشدارهای جدی دادهاند. در این راستا چندی پیش مسعود خوانساری، رئیس اتاق تهران گفت: «خواهش ما از دولت این است که به موضوع نقدینگی بپردازد؛ این موضوع ممکن است حتی خطرناکتر از بحث ارز باشد، بهمنی است که به هرجا سقوط کند، آن بخش را نابود میکند و هر روز دیرتر پرداختن به حل این بحث، آفات زیادی را برای اقتصاد کشور به همراه خواهد داشت.»
وقتی اعتماد و اعتبار هم در بازار ایران جوابگو نیست
معین متکی، کارشناس بازار
به دنبال مشکلاتی که این روزها در بازار شاهد هستیم دیگر اعتمادی برای کسبه نمانده که بخواهند چک قبول کنند. این مورد در رابطه با تولیدکنندگان و عرضهکنندگان مواد اولیه هم صادق است. تولیدکننده دیگر نمیتواند مثل گذشته برای خرید مواد اولیه به صورت چکی اقدام کند، در حالی که تا قبل از این اوضاع معاملات چکی رونق داشته و کسبه، تولیدکننده و عرضهکننده مواد اولیه در تعاملات خود چک را قبول داشتند. تا چند ماه گذشته چکهای چند ماه بعد هم برای خرید و فروش کالا و مواد اولیه رد و بدل میشد و اعتماد در بازار وجود داشت، اما در حال حاضر شرایطی به وجود آمده است که دیگر کسی حتی چک هفته بعد را هم قبول نمیکند.
چکهای مدتدار به دلیل نوسانات ارزی دیگر ارزشی ندارد و تمام بازاریها به دنبال پول نقد هستند. از طرف دیگر فروشندگان مواد اولیه هم دیگر با چکهای مدتدار کمتر کار میکنند و این اواخر اعلام کردهاند که با توجه به نوسانات بسیار زیاد و افزایش قیمت ارز برای آنها دیگر صرفه اقتصادی ندارد که جنسی را به قیمت روز به فروش برسانند و چند ماه بعد پول آن را دریافت کنند، در شرایطی که اگر خودشان دوباره بخواهند آن مواد اولیه و جنس را خریداری کنند، مجبور هستند پول بیشتری بپردازند. تولیدکنندگان تا چند ماه گذشته از کارخانهها یا شرکتها به صورت چکی خرید میکردند که این موضوع رواج داشته و تمام شرکتها و افراد این رویه را قبول داشتند، اما با این اوضاع دیگر کارخانهها و شرکتها چک قبول نمیکنند. شرکتها و کارخانهها حتی با مشتریهای چندین و چند ساله خود هم حاضر نیستند به روش گذشته کار کنند و از قبول چک خودداری میکنند. در این میان کاهش اعتماد، البته از آن مهمتر نوسانات ارزی است که اجازه این کار را نمیدهد، چراکه هیچ کسی حاضر نمیشود ضرر کند. تولیدکنندگان هم تا چندی پیش تولیدات خود را چکی میفروختند. همانطور که از شرکتها و کارخانهها چکی خرید میکردند. بدینترتیب که مغازهدار با دادن چک چند ماهه زمان میخرید تا کالاهای موردنظر را به فروش برساند و با تولیدکننده تسویه میکرد. اما در حال حاضر کارخانهها و شرکتها فقط پول نقد قبول میکنند و تولیدکننده هم برای فروش کالاهای خود به فروشندگان چک قبول نمیکند. شرایطی به وجود آمده است که ضرر و زیانهای ناشی از اقتصاد نامعلوم دیگر حتی به بازاریهایی که اعتماد بین آنها حرف اول را میزد، پیروز شده است. امروز دیگر اعتماد و اعتبار برای کسی پول نمیشود و باید برای ادامه فعالیت در بازار و در میان کسبهای که سالهاست با آنها همکار و همدل هستید پول نقد داشته باشید.
تغییر مدل رفتاری خرید و فروش به ضرر تولید است
رسول شجری، رئیس اتحادیه کفاشان دستدوز
وضعیت این ماههای بازار اصلا شباهتی با قبل ندارد، چراکه اطمینان از بین رفته و بسیاری از سرمایهداران نیز به همین دلیل از بازار کنارهگیری کردهاند. شرایطی خوبی در بازار حاکم نیست و امروز تولیدکنندگان با مشکلات بسیاری روبهرو هستند. در حال حاضر قیمت کفشهای موجود در بازار نسبت به سال گذشته افزایش قیمت داشته و این افزایش قیمت هم به خاطر افزایش نرخ مواد اولیه و نقدفروشی مواد اولیه بوده است. در سالهای گذشته تهیه و خرید مواد اولیه به شکل چکی هم امکانپذیر بود. نوسانات اخیر ارزی عاملی شد تا بازار کفش دچار نابهسامانی شود و در حال حاضر این بازار با کمبود مواد اولیه مواجه شده و به دنبال آن شاهد هستیم که تعداد قابل توجهی از کارگاههای تولیدی تعطیل هستند و مواد اولیه در دسترس تولیدکنندگان قرار نمیگیرد. مشکل بسیار بزرگی به نابهسامانیهای اخیر دامن زده است و آن هم بیاعتبار شدن چک در میان تولیدکنندگان و شرکتهای عرضهکننده مواد اولیه است. تا چندی پیش تولیدکنندگان میتوانستند چکی خرید کنند و بابت خرید مواد اولیه تا مدتها خیالشان راحت بود و با دیگر مشکلات هم تا حدودی توانستند کنار بیایند. دلیل اصلی کمبود مواد اولیه این است که نیاز بازارها به عنوان مثال بازار کفش در مواد اولیه از طریق واردات تامین میشود و در نوسانات اخیر ارزی، واردکنندگان در تهیه ارز با مشکلاتی مواجه شدهاند و پیشبینی میکنند نقدینگی آنها با کاهش همراه شود که عاملی شده که با احتیاط مواد اولیه را در اختیار تولیدکنندگان قرار دهند. در گذشته تهیه مواد اولیه به صورت مدتدار بود که با بروز نوسانات ارزی عرضهکنندگان مواد اولیه محصولات را تنها به صورت نقدی در اختیار تولیدکننده قرار میدهند که تولیدکننده توان خرید مواد اولیه به صورت نقدی را ندارد؛ ازاینرو میزان تولید بهشدت کاهش یافته است. دیگر شرکتهای واردکننده مواد اولیه از قبول چک خودداری میکنند و تولیدکننده هم پول نقد ندارد که برای خرید اقدام کند و در نتیجه این روند و تغییر مدل رفتاری خرید و فروش به ضرر تولید است. سابق بر این مغازهدارها خودشان هم به صورت چکی خرید میکردند، اما در حال حاضر بعضی از شرکتها اصلا چک قبول نمیکنند. البته تعدادی از شرکتها هم چک میپذیرند اما شرایطشان نسبت به قبل تغییر کرده است، به نحوی که اگر قبلا چک ۴ ماهه از فروشندهها میگرفتند الان بیشتر از یک هفته را قبول نمیکنند. نوسانات قیمتی دلیل اصلی بیاعتبار شدن چک در بازار عنوان شده است. البته نوسانات قیمتی تنها به خاطر دلار نیست، بلکه به خاطر کمبود عرضه کالاست. الان دیگر کسی جنسی تولید نمیکند که بخواهد کالایی در بازار موجود باشد.