شایلی قرائی
با توجه بهشدت گرفتن تحریمها و فشارهای اقتصادی فراوان بر دولت، توسعه استارتاپهای جدید در ایران راهکار بسیار خوبی، برای تولید ملی و کاهش بیکاری به شمار میآیند. شاید بعضیها فشار تحمیلشده از طرف قدرت های خارجی و سقوط ارزش ریال را مانع پیشرفت خود بدانند اما با توجه به سرمایه کم موردنیاز برای شروع یک استارتاپ، گمان میرود، شرایط اقتصادی، تأثیر چندانی براین شیوه کار ندارد چهبسا که بیشتر استارتاپهای جدید ایران در همین ۱۰ سال گذشته که کشور در شرایط بد اقتصادی را تجربه کرده شکلگرفتهاند.
به هر ترتیب استارتآپها با مشکلات و مسائل مختلفی روبرو هستند. جذب و تعامل عوامل خارج از تیم برای همکاری و پیشبرد شرکت را باید از مشکلات مهم استارتآپها دانست. به نظر میرسد، شرکتهای استارتآپی به روشهای مختلف مثل آگهی یا عضوگیری میدانی میتوانند عدهای را مجذوب طرح خود کنند. شرکتها در این مرحله به دلیل عدم اعتماد به استارتآپها با مشکل روبرو هستند. استارتآپها با چالشهایی روبرو هستند که پیشبینی آینده را دشوار میکند. ماهیت استارتآپ با چالش همراه است؛ یعنی نمیتوان شکست یا پیروزی را پیشبینی کرد. همین مسائل سبب میشود تا بسیاری، وارد عرصه فعالیت استارتآپی نشوند. همچنین گروهی به واسطه شکستهای چندینباره خود در تأسیس یک شرکت استارتآپی، دیگر تمایلی برای ارائه ایده جدید و تبدیل آن به یک استارتآپ نداشته باشند.
راهکارهای حمایت از استارت آپ ها
کیوان نقره کار، کارشناس فناوری اطلاعات
حمایت از استارت آپها، شرکتهای دانش بنیان و نوپا صرفا پرداخت بودجه مستقیم به آنها نیست. حمایت از این نوع کسب و کارها می بایست در قالب توسعه بازار، بازار سازی، حضور مشاوران باتجربه، بهره گیری از دیگر صنایع پیشرو، حضور در نمایشگاههای داخلی و خارجی و… باشد. اختصاص بودجه و سرمایه برای شرکتهای استارت آپی و نوپا به صورت مستقیم حتی ممکن است در فعالیت و روند توسعه آنها تاثیر منفی داشته باشد. اگر این سرمایه به صورت غیرمستقیم با استفاده از روش هایی که ذکر شد، انجام شود کارایی بسیار بیشتری خواهد داشت. حضور شرکتهای دانش بنیان و استارت آپها در نمایشگاه های داخلی و خارجی به حضور در بازارهای هدف کمک زیادی خواهد کرد.
بسیاری از این شرکتها هنوز دانش استفاده از وام های مستقیم را ندارند و به دلیل ناآشنایی با معیارهای کسب و کار نمی توانند پرداخت مستقیم پول را به درستی بهره برداری کنند. اکثر افراد مشغول به کار در استارت آپها نخبگان و فارغ التحصیلان دانشگاهی هستند و تجربه فعالیت های کسب و کاری را ندارند. بنابراین دولت با حمایت مالی غیرمستقیم می تواند زمینه فعالیت آنها را فراهم کند. به نظر می رسد دولت باید با در نظر گرفتن میزان پیشرفت استارت آپها وام دهی به آنها را در دستور کار داشته باشد. به عبارتی متناسب با توسعه کار فرآیندهای وام دهی و تامین مالی انجام شود.
معافیتهای مالیاتی هم از جمله دیگر موارد حمایتی است که رویکرد خوبی تلقی میشود. امید است که در مرحله عمل نیز فرصت اجرایی شدن پیدا کند و بسیار مطلوب است حمایتهای مالی وزارت ارتباطات و یا دیگر نهادهای ذیربط از کسب و کارهای مجازی با تعیین دستورالعملهای شفاف و بستههای ویژه حمایتی مجال اجرایی و عینی شدن یابد. در این زمینه اصناف و اتحادیه ها نیز با آمدن به میدان می توانند تحولی در فعالیت کسب و کارها ایجاد کنند. از سوی دیگر اگر بتوانیم بودجه نفتی را در حوزه فناوری وارد کنیم به طور قطع درآمد مضاعفی خواهیم داشت و حتی می توان در روند واردات در عرصه غذا و غلات را کاهش داد.
استارت آپ ها و دانش بنیان ها باید در ده مجموعه اول ردیف بودجه قرار گیرند. با این اقدام می توان بازخورد سریع تری از فعالیت ها در این حوزه داشت. حتی بهره وری در حوزه استارت آپها و دانش بنیان ها از صنایع دیگر هم می تواند بیشتر شود. اگر حمایت در مسیر درست قرار بگیرد.