تحریم های جدید و سیگنال های ضد و نقیض قیمت دلار را افزایش داد/تقویت انتظارات صعودی در بازار ارز

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، به نظر می رسد بعد از تحریم های جدید آمریکا علیه ایران و سیگنال های ضد و نقیض برجامی کاسه صبر معامله گران دلار به سر آمده و انتظارات صعودی بار دیگر در تهران تقویت شده است. قیمت دلار در شروع معاملات نقدی روز شنبه ۱۹ شهریور ماه در تهران افزایش را تجربه کرد .هربرگ اسکناس آمریکایی از نیمه کانال ۳۰ هزار تومان عبور کرد و بر روی ۳۰ هزار و ۵۰۰ تومان قرار گرفت. این قیمت در مقایسه با عصر پنجشنبه نزدیک به ۴۰۰ تومان افزایش را نشان می دهد.

به نظر می رسد بعد از تحریم های جدید آمریکا علیه ایران و سیگنال های ضد و نقیض برجامی کاسه صبر معامله گران دلار به سر آمده و انتظارات صعودی بار دیگر در تهران تقویت شده است. عده ای از معامله گران می گفتند در صوتی که بازار ساز وارد میدان نشود ممکن است اسکناس آمریکایی به سمت محدوده ۳۰ هزار و ۸۰۰ تومان هم خیز بردارد. البته بازار های همسایه هم امروز از تهران حمایت کردند. نرخ دلار در هرات وارد کانال ۳۰ هزار تومان شد و تا محدوده ۳۰ هزار و ۴۰۰ تومان بالا رفت. این در حالی است که نرخ دلار هرات در روزهای گذشته پشت مرز ۳۰ هزار تومان متوقف شده بود. قیمت درهم نیز به کمک بازار دلار رفت. نرخ حوله درهم امروز تقریبا ۶۰ تومان بر ارزش خود افزود و به قیمت ۸ هزار و ۴۰۰ تومان رسید.

این بیانیه مدعی شده که وزارت اطلاعات ایران دست‌کم از سال ۲۰۰۷ در عرصه حملات سایبری علیه نهادهای حکومتی و خصوصی فعالیت دارد و در تازه‌ترین مورد زیرساخت اینترنت #آلبانی را از کار انداخته که باعث توقف خدمات اینترنت در این کشور شده است. اما در بیانیه آمریکا تأکید شده که وزارت اطلاعات ایران و وزیر آن «اسماعیل خطیب» هم‌اکنون در لیست تحریم‌های امریکا قرار گرفته‌اند. بر اساس این بیانیه، به موجب این تحریم‌ها هرگونه دادوستد مالی با وزارت اطلاعات ایران و شخص وزیر از جانب افراد و نهادهای امریکایی و هر بنگاه مالی که بیش از ۵۰ درصد سهام آن متعلق به افراد امریکایی یا ساکن امریکا باشد ممنوع است. این بیانیه افزوده که افراد غیر امریکایی هم که با این وزارت نهاد ایرانی وارد دادوستد مالی شوند ممکن است مشمول تحریم قرار گیرند.

در این رابطه سخنگوی وزارت امور خارجه، اقدام وزارت خزانه‌داری آمریکا در تحریم چند باره وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران و وزیر این وزارتخانه را شدیدا محکوم کرد و گفت: اعلام حمایت فوری آمریکا از اتهام واهی دولت آلبانی به جمهوری اسلامی ایران و تحریم وزیر و وزارت اطلاعات به خوبی گویای آن است که طراح این سناریو نه دولت آلبانی، بلکه دولت آمریکاست. ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در بیاینه ای این تحریم را محکوم کرده و گفت: تیرانا قربانی سناریوی طراحی شده واشنگتن علیه جمهوری اسلامی ایران شده است.

چرایی جهش نرخ ارز

حسین محمودی اصل، کارشناس اقتصادی

انتظار برای توافق به تعویق افتاده و گمانه زنی ها آبان ماه بعد از انتخابات کنگره آمریکا را برای شروع پیگیری ها و شاید مذاکرات اعلام می کند. این تاخیر هر چند بازارها را از سرگردانی خارج نکرد اما برای کوتاه مدت افزایش محدود قیمت دلار و ادامه معاملات کوتاه مدت را در سایر بازارها رقم زد. البته ارایه ارز توافقی تصمیم بسیار درستی بود که بایستی زودتر گرفته می شد. اما این دلار که اسکناس حاصل از صادرات شرکتهای کوچک است، تا حدود زیادی به کنترل بازار کمک کرد. اما انتظارات تورمی ناشی از مسائل تحریمی تاثیر خود را داشته است. تحریم جدید آمریکا در راستای فشار در جهت امتیاز گیری است. البته به نظر می رسد مذاکره کنندگان کشور ما هم به سرمای زمستان در جهت اخذ امتیاز چشم دوخته اند. برای سیاست گذاری در این زمینه بایستی هزینه و فایده کرد. درآمدهای از دست رفته ناشی از تاخیر حذف تحریم ها با ورودی های حاصل از امتیازات احتمالی اخذ شده مورد مقایسه قرار گیرد. بر اساس منافع ملی تصمیم مناسب اخذ شود.

صحبت از توافق در ماه های اخیر و نزدیکی مواضع که به یک باره از هم دور شد، انتظارات تورمی را کاهش داده و اندکی از شتاب تورم کاسته بود. به نظر می رسد تجربه اخیر همبستگی مستقیم انتظارات تورمی با مذاکرات را نشان داد. البته در این میان تصمیمات بانک مرکزی در خصوص کنترل بانکها و نظارت سیستمی از یک سو و ایجاد بازار ارز رقابتی از سوی دیگر در این امر موثر بود.

بی تردید افزایش درآمدهای ارزی ناشی از افزایش قیمت جهانی نفت و مواد پتروشیمی به افزایش صادرات نفت در اثنای مذاکرات به عنوان عامل دیگر می تواند در نظر گرفته شود. بدین ترتیب تغییر شیوه پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی یک تصمیم درست بود. البته با بستر سازی ضعیف صورت گرفت. اما ضمن کاهش مصرف ناشی از افزایش قیمتها، با حذف رانت، منابع در دسترس رانت خواران را محدود کرد. همچنین از تزریق منابع بادآورده در جهت تبدیل به دارایی های فیزیکی و ایجاد تورم در سایه پولشویی کاست.

بی تردید فشار ناشی از اصلاح قیمت خوراک صنایع، فقط از مهر تا دی ماه گاز مصرفی را به محدوده ای سنت رساند. در حالیکه این قیمت در آمریکا زیر ۱۹ سنت و در امارات ۱۳ سنت بود، بخشی از فشار ایجاد شده به بخش تولید است. تولیدکنندگان دام و طیور و مواد غذایی در کنار محصولات شوینده، لاستیک و بخش اعظم تولید تحت تاثیر قیمت گذاری دستوری زمین گیر شده اند. بنابراین با تضعیف و کاهش تولید ضمن افزایش بیکاری، تورم ناشی از کمبود عرضه می تواند در میان مدت ادامه دار باشد. برای کاهش فشارهای ناشی از انتظارت تورمی که حاصل سوءگیری از مذاکرات است بایستی با حذف قیمت گذاری دستوری، فشار بر بخش غیرمولد از طریق نظام مالیاتی ایجاد شود. به طور کلی قیمت دلار با تاثیر از روند مذاکرات کانال عوض می کند. خبرهای خوب و مثبت کانال های پایین تر و ناامیدی، کانال های بالاتری را ثبت خواهد کرد.