شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، متاسفانه همین امر موجب شد تا سهم آی سی تی در اقتصاد آنطور که انتظار می رفت تحقق پیدا نکند. تحقق شبکه ملی اطلاعات و کاهش وابستگی خدمات بومی و داخلی به اینترنت جهانی م یتواند موجب افزایش چشمگیر سهم آی سی تی در اقتصاد کشور شود. اولین گزارش تولید شده در خصوص سهم آی سی تی در اقتصاد کار مشترکی است که بین وزارت ارتباطات و مرکز آمار ایران در سال ۹۷ انجام شد. براساس آمارگیری سال ۹۵ تنها سهم بخش هسته آی سی تی کشور در تولید ناخالص داخلی ایران ۱٫۵۲ درصد برآورد شده است. اما اگر بخشهای دیگر اقتصاد دیجیتال را به آن اضافه کنیم مانند تجارت الکترونیک، بانکداری الکترونیک و سایر خدمات دیگر را به آن اضافه کنیم، این رقم بیشتر خواهد بود البته وزارت ارتباطات در سال ۹۸ به دنبال این اندازه گیری است.
اما براساس آخرین گزارش سال ۲۰۱۹ مجمع جهانی موبایل گردش مالی کل اکوسیستم صنعت مویایل و زیرمجموعه های آن (که بخش اعظم صنعت آی سی تی را تشکیل میدهد) در دنیا ۳۹۲۰ میلیارد دلار است که اگر سهم آن را از کل اقتصاد دنیا که حدود ۷۷ تریلیون دلار است در نظر بگیریم، ۴٫۶ درصد اقتصاد جهانی را شامل می شود و می توان گفت اندازه این صنعت معادل اقتصاد کشوری همچون آلمان است. البته جایگاه صنعت آی سی تی، موبایل و زیرمجموعه های آن در کشورهای مختلف متفاوت و از ۵/۰ تا ۱۲ درصد است.
در سند تبیین الزامات شبکه ملی اطلاعات نکته ای هست که اعلام می کند شبکه ملی اطلاعات زیر شبکه های اختصاصی دارد و هر کسی هم بخواهد شبکه اختصاصی ایجاد کند باید این امکان برایش مهیا باشد. اما شبکه هایی که در کشور وجود دارند دو گروه هستند. یک گروه شبکه ای است که با user end ارتباط دارند و خدمات به مصرف کننده نهایی می دهند و گروه دیگر شبکه های حساس و حیاتی هستند. شبکه های حساس و حیاتی باید از درگاه ایمن داخلی رد شوند و نباید از تجهیزات مشترک استفاده کنند چراکه اگر یک زمانی اتفاقی افتاد که خواستیم شبکه های حساس و حیاتی را از دیگر شبکه ها جدا کنیم نباید خللی در فعالیت شان ایجاد شود. این شبکه های حساس و حیاتی ویژگی های دیگری نیز دارند. اگر زمانی لازم شد که این شبکه ها از دیگر شبکه ها جدا بشود در آن گروه از خدمتی که وابسته به دیگر شبکه ها نیست نباید اخلال ایجاد کند. یعنی خدمات داخلی نباید به قطعی اینترنت وابسته باشند. بنابراین تفکیک شبکه های حساس و حیاتی از دیگر شبکه ها باید در راس امور قرار داشته باشد.
توسعه سهم ICT در اقتصاد به عنوان موتور محرک توسعه
رسول سرائیان، دبیرکل سازمان نظام صنفی رایانهای کشور
کاهش وابستگی به شبکه اینترنت و توانایی اعمال مدیریت حداکثری بر دسترسی به آن یکی از اهدافی بوده که در بدو راه اندازی و در ادامه سیر تکاملی شبکه ملی اطلاعات به آن تاکید شده است. اما تا به اینجای کار تنها موردی که تحقق پبدا نکرد کاهش وابستگی به اینترنت جهانی بوده تا جاییکه خدمات داخلی که در ایران راه اندازی و شروع به خدمات دهی کرده اند هم به جای فعالیت بر بستر شبکه ملی اطلاعات با اینترنت جهانی کار می کنند و در نبود اینترنت جهانی از فعالیت باز می مانند. این در حال است که با قطع اینترنت جهانی هم شبکه ملی اطلاعات باید به کارکرد خود ادامه دهد و اگر زیرساخت های این شبکه بدرستی تنظیم شده و دیتا سنترهای قوی در کشور وجود داشت، نباید کسب و کارهایی که بر بستر اینترنت فعالیت می کنند دچار خسارت می شدند. تمام این اتفاق ها اما افتاد.
از طرفی دیگر، هدف مهم دیگری که باید برای تحقق شبکه ملی اطلاعات از آن نام ببریم افزایش کسب و کار دیجیتال و توسعه سهم ICT در اقتصاد و استفاده از آن به عنوان موتور محرک توسعه است. اتفاقی که نیفتاده و تلاشی نیز برای تحقق آن دیده نمی شود. ایران به شدت این پتانسیل را دارد تا سهم صنعت آی سی تی را در اقتصاد افزایش دهد و حتی به دو تا سه برابر سال ۹۵ برساند. اما لازمه آن تحقق شبکه ملی اطلاعات، سیاست گذاری های درست، برنامه ریزی برای توسعه دولت الکترونیک، هوشمندسازی شهرها، تحول دیجیتال در صنایع مختلف است. در این شرایط است که می توان جایگاه این صنعت را در اقتصاد ارتقا داد.