تهدید بازار صادرات خدمات فنی و مهندسی

ثمانه نادری

به گزارش کسب و کار نیوز، بر اساس آمارهایی که مسئولان اعلام کرده‌اند، در این بخش البته از ابتدای امسال تاکنون ۱.۶ میلیارد دلار صادرات داشته‌ایم که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد ۱۷ درصدی را نشان می‌دهد. اما کماکان مشکلات موجود بر سر راه صادرات این محصولات پابرجاست و همین به عقیده کارشناسان مانع از دست‌یابی به رشد بیش از ۴۰ درصدی صادرات خدمات فنی و مهندسی به مشابه سال ۹۰ شده است. از جمله مهم‌ترین این مشکلات فراهم نبودن امکان صدور ضمانتنامه از سوی بانک‌های دوطرف برای شرکت‌های ایرانی است.
به عقیده فعالان اقتصادی به طور کلی حل نشدن مشکل ضمانتنامه‌ها، مشوق‌های صادراتی و تنگناهای داخلی اعمال‌شده از سوی بانک‌ها و سازمان امور مالیاتی، مسائلی هستند که باید از سر راه صادرات این محصولات برداشته شوند تا انتظار رونق از آنها داشته باشیم. یعنی برای تحقق ظرفیت ۳۰میلیارد دلاری صادرات خدمات فنی و مهندسی باید این مشکلات را حل کرد.
در همین رابطه فرزین مهدیار گفت: در حال حاضر کل پروژه های معطل مانده در کشور عراق ۱.۸ میلیارد دلار است که خسارتی معادل ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون دلار ظرف سالهای گذشته به صادرکنندگان این بخش وارد کرده است.

عضو هیئت مدیره انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی افزود: ایران در کشورهایی همچون CIS و عراق در حال اجرای پروژه های خدمات فنی و مهندسی است در حالی که متاسفانه به دلیل بروز مشکلات ناشی از محدودیت های بین المللی، امکان صدور ضمانتنامه از سوی بانک های دوطرف برای شرکت های ایرانی فراهم نیست و همین امر آنها را از گردونه رقابت خارج می کند.

وی اظهارداشت: چند ماه است که ضمانتنامه های ایران از سمت بانک مرکزی عراق پذیرفته نمی شود و همین امر موجب توقف کار در این کشور شده است، پس انتظار ما از دولت این است که پول نفت و گازی که در این کشور بلوکه شده در قالب خط اعتباری در اختیار شرکت ها قرار دهد تا بتوانند به عنوان ضمانتنامه به شرکت های سفارش دهنده ارائه دهند.

عضو هیئت مدیره انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی خاطرنشان کرد: اگر دولت تنها یک میلیارد دلار از منابع مالی بلوکه شده در عراق را برای ضمانت شرکت های ایرانی در قالب خط اعتباری اختصاص دهد، مشکل حل خواهد شد.

عضو هیئت مدیره انجمن صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی خاطرنشان کرد: شرکت های عضو این انجمن پتانسیل صادرات ۲۵ میلیارد دلار خدمات فنی و مهندسی را دارند و دولت باید با حل مشکلات ضمانتنامه ها از این شرایط ارز آوری به خوبی استفاده کند.

حمید رضا صالحی، عضو اتاق بازرگانی تهران

کاهش قدرت رقابت صادرکنندگان

مشوق‌هایی که برای صادرات خدمات فنی و مهندسی در نظر گرفته شده، هنوز پرداخت نشده و این مسئله را اگر در کنار محدودیت‌‎های تحریم و موانع حاصل از آن قرار دهیم، درک مشکلات صادرکننده‌ها بهتر می‌شود. در حال حاضر صادرات محصولات غیر نقتی به طور کلی وضعیت خوبی ندارد و از آنجایی که صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی در صدور ضمانت‌نامه‌ها از طرف بانک‌ها با مانع روبه رو هستند، بخشی از صادرات خدمات فنی و مهندسی متوقف شده است. با توجه به شرایط کنونی نه تنها خدمات فنی و مهندسی بلکه به طور کلی صادرات غیرنفتی مشکل انتقال پول و ارز دارد. بانک‌ها تحریم هستند و کسی قادر به ورادات ارز نیست، بلکه ارز باید به صورت شبه قاچاق بیاید و ریسک بالایی دارد. دومین موضوع روابط سیاسی با کشورهای مقصد صادراتی است. تعداد کشورهایی که علاقه مند به مراوده اقتصادی با ایران باشند، کم است به همین دلیل جز تعداد محدودی از کشورهای همسایه، بقیه کشورها خیلی علاقه‌ای به ارتباط با ایران ندارند. ما هنوز قراردادهای چند جانبه و دوجانبه با کشورهای همسایه نداریم و این باعث می‌شود در مقایسه با رقبا بابت صادرات مجبور به پرداخت عوارض بیشتری باشیم که قدرت رقابت صادرکنندگان را پایین می‌آورد. از آنجایی که بخش عمده صادرات ما مبتنی بر منابع زیرزمینی مثل گاز، نفت و … است، توجه به صادرات خدمات فنی و مهندسی اهمیت دارد. اما عدم توجه به این صادرات و همچنین خطراتی که روز به روز در شرایط تحریم صادرات این محصولات را تهدید می‌کند، مانع ار رونق صادرات آنها شده است.