شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز متاسفانه موانع مالیاتی و بیمهای که بر سر راه این کسبوکارها وجود دارد، از ابتدای راه با آنها همراه است و دست و پای موسسان را برای تمرکز بر یک استارتآپ صادراتمحور میبندد. در صحت این موضوع که باید این کسبوکارها هم مانند دیگران مالیات بپردازند، شکی نیست؛ اما اینکه بخواهیم از آنها از همان مرحله راهاندازی ابتدایی، زمانی که هنوز محصول یا خدمتی برای ارائه ندارند مالیات اخذ کنیم، ظلم بزرگی به توسعه آنهاست.
در این رابطه طرحی با نام برنامه یا «طرح نوآفرین» برای کمک به کسبوکارهای نوپا از جمله رفع موانع مالیاتی، بیمه و زیرساختهای حقوقی استارتآپها برای یک دوره ۳ تا ۵ ساله از ابتدای امسال مطرح و در ۱۸ ماده تدوین شد؛ اما هنوز از این کمیسیون به آن کمیسیون در رفتوآمد است. سروش قاضینوری، معاون سیاستگذاری و اعتباربخشی سازمان فناوری اطلاعات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره جزئیات موانع و روند رسیدگی به این طرح گفت: مدتهاست مشغول مذاکره با دستگاههای مختلف هستیم. سعی داریم فضایی فراهم کنیم که شرکتهای خیلی کوچک در مراحل اولیهای که کارشان را راه انداختهاند، خیلی درگیر مشکلات بیمهای و مالیاتی نشوند. طبیعتا میخواهیم شرکتها به سرعت رشد کنند، بزرگ شوند، مالیات دهند و منفعتشان به کشور برسد؛ اما نمیخواهیم بیمه و مالیات سد راه پیشرفت این افراد شود یا آنها را از رسیدن به هدفشان ناامید کند.
وی افزود: ما با ارائه این طرح، بهدنبال تسهیل کارهای این افراد هستیم که نیاز نباشد دو سه نفری که دور هم جمع شدند در همان روزهای اول تمام هم و غم و توجهشان را بگذارند برای اینکه چطور شماره کارگاه بگیرند و لیست بیمه رد کنند و چطور درگیریهای مالیاتی را حل کنند. وی خاطرنشان کرد: البته باید بدانیم فراهم کردن این تسهیلات نیز نیاز به صرف زمان و انرژی دارد و به سادگی به دست نمیآید. ما نمیتوانیم در این برنامه کار خلاف قانون انجام دهیم یا با هدف تسهیل، کاری کنیم که فضای رانتی ایجاد شود. به همین دلیل برنامه بارها چکشکاری شده است و امیدواریم به بهترین شکل به تصویب برسد. وی افزود: ما مشغول رایزنی جدی با تعداد زیادی از دستگاههای ذیربط مانند سازمان امور مالیاتی، سازمان تامین اجتماعی، وزارت علوم، معاونت علمی ریاستجمهوری، وزارت صنایع و اداره کارآفرینی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هستیم تا درباره متن مشترک «برنامه نوآفرین» به نتیجه برسیم و نظر مثبت آنها را جلب کنیم. وی درباره نگرانیهایی که وجود دارد، گفت: نگرانی برخی از دوستان به این دلیل است که حس میکنند چنین حمایتهایی ممکن است در برخی موارد به انحراف کشیده شود. ما سعی میکنیم با استفاده از تجربه دنیا در این شکل حمایتها و تجربیات قبلی که خود در حوزه قانون دانشبنیان داریم، خلأهای موجود را شناسایی و حمایتهای خوبی را در این زمینه فراهم کنیم. مثلا اگر بتوانیم به سمتی برویم که استارتآپها از یک پنجره واحد مجوزهای لازم را دریافت کنند، خدمت بزرگی صورت خواهد گرفت. وی بیان کرد: قانون شرکتهای دانشبنیان ما بیشتر بهدنبال نوآوریهای محصول است. در حالی که خیلی از نوآوریها در مدل کسبوکار است؛ مثلا خشکشویی جدید نیست؛ اما اگر یک نفر آن را به شیوهای جدید انجام دهد، مدل کسبوکار جدید و نوآورانه به وجود میآید. در وضعیت فعلی، قانون شرکتهای دانشبنیان به سختی میتواند از این سبک نوآوریهای مدل کسبوکار حمایت کند. ما امیدواریم با کمک دوستان در معاونت علمی در چارچوب قانون شرکتهای دانشبنیان یا از راه و روش دیگری خلأهایی که در این حوزه وجود دارد را شناسایی و برای پر کردن آنها تلاش کنیم. قاضینوری تاکید کرد: سعی ما این است که همه نگرانیها را برطرف و اجماع نظری بین دستگاههای دولتی ایجاد کنیم؛ تلاش داریم ویرایش جدید «برنامه نوآفرین» را با کیفیت و سرعت آماده و تقدیم هیات محترم دولت کنیم.
سازکار درستی برای هدایت استارت آپ ها نداریم
فرامرز قبادی، کارشناس استارتآپ
از آغاز طرح ایده تا راهاندازی تیم استارتآپی و شرکتهای دانشبنیان، این مانع که بیمه و مالیات باید از همان مراحل اولیه پراخت شود ذهن موسسان را درگیر میکند و کیفیت کار را پایین خواهد آورد. متاسفانه در کشور ما از زمانی که اهمیت استارتآپها در توسعه اقتصادی ثابت شد، هر سازمان و ارگانی خود را به نوعی متولی و مرتبط با این کسبوکارها دانست و با ایجاد مانع، خواستار سهمخواهی از آنها شد. در این بین اما موضوع بیمه و مالیات درست است که ضروری و واجب است؛ اما اینکه بخواهیم از همان ابتدای راه از این کسبوکارها مالیات اخذ کنیم، در روند توسعه آنها تاثیر بدی خواهد داشت. استارتآپها همانطور که در این روزها مشخص و کاملا واضح است، درگیر مشکلات بسیاری هستند که اگر تسهیل این موانع وجود نداشته باشد نمیتوان به آینده اقتصاد نوآور خوشبین بود. اکوسیستم استارتآپی و کسبوکارهای نوپا از آن دسته مشاغلی است که پرزرقوبرق و پرسروصداست که متولیان بسیاری را برای سهمخواهی و درآمدزایی به وجود آورده است و از آن جهت که حوزهای نو و جدید است، نتوانستهایم سازکار درستی برای هدایت آنها طراحی کنیم. این زرقوبرقها خواهان زیادی دارد که متاسفانه موجب شده است شکست استارتآپها را رقم بزند. متاسفانه این حوزه، بستری برای سوءاستفاده برخی شده است که نه تنها کمک نمیکنند، بلکه شکست و نابودی آن را جلوتر انداختهاند و مانعتراشی میکنند. برای اعمال مالیات به کسبوکارهای نوین هنوز زود است؛ چراکه استارتآپها تازه متولد شدهاند و نیازمند رسیدگی هستند. بنابراین باید به آنها فرصت داد که در دنیای شلوغ و پر از ریسک اقتصادی بدون دغدغه رشد کنند و بعد برای آنها تصمیمگیری نهایی شود.