مقصران آشفتگی بازار

سرمقاله

در شرایطی به سر می‌بریم که شاهد افزایش لحظه‌ای نرخ ارز هستیم. قیمت دلار به ۱۰ هزار تومان و به احتمال زیاد بالای ۱۰ هزار تومان می‌رسد که یک رکورد تاریخی را ثبت کرده است. این شرایط در حالی اتفاق افتاده است که در صورت تشدید تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی، قیمت ارز دچار نوسانات بیشتری نیز خواهد شد و اوضاع به مراتب بدتر می‌‌شود.رفتار بازار هم مزید بر علت شده و شاهد هستیم که هیجانات کاذب به حدی زیاد شده است که مردم هم به این نوسانات دامن می‌زنند. در این شرایط باید مردم از خرید ارز و سکه خودداری کنند، اما هرچه قیمت‌ها بالاتر می‌رود انگیزه مردم هم برای خرید دلار و سکه بیشتر می‌شود. این رفتار غلط در هیچ کجای دنیا وجود ندارد. مردم باید با مشاهده افزایش نرخ ارز که دلایل مختلفی دارد، از خرید آن و دامن زدن به نوسانات خودداری کنند.
دلایل افزایش نرخ ارز بی‌‌شمار است، اما مهم‌ترین دلایل آن عبارتند از: دولت، رفتار بازار، رفتار روانی مردم و تراز تجاری کشور. دولت در این میان مقصر است. دولت برای اینکه بتواند کسری بودجه خود را جبران کند، اقدام به افزایش نرخ دلار کرده است. ممکن است این دلیل مخالفانی هم داشته باشد، اما حقیقت این است که دولت مقصر اصلی این نوسانات لحظه‌ای بوده و مردم و رفتار آنها به عنوان دلایل دوم و سوم توانسته بازار ارز را به این مرز از بی‌ثباتی برساند. در حال حاضر شرایط بازار ارز به اصطلاح رونق گرفته که این خواسته دولت است که بتواند با فروش ذخایر ارزی خود در بازار بخشی از کمبود بودجه را جبران کند.این دولت است که به طور مستقیم در بازار ارز دخالت دارد و موجب بی‌ثباتی نرخ ارز شده و اجازه ثبات به آن را نمی‌دهد. با این عملکرد و با شروع تحریم‌ها و اثرات آن شاهد خواهیم بود که این نرخ هم برای دلار باقی نخواهد ماند و افزایش غیرقابل پیش‌بینی‌ای برای آن رقم خواهد خورد. دولت با این رفتار اجازه داده تا بازار تعیین‌کننده نرخ ارز بوده و به اصطلاح تعیین قیمت نرخ ارز شناور باشد، اما عواقبی که در انتظار اقتصاد و بازار است را اگر در نظر بگیریم باید سریع‌تر با راهکارهای مناسب این شرایط جلوی افزایش دلار و هیجانات بازار را بگیریم.نخستین راه‌حل برای آرام کردن بازار ارز این است که قیمت ارز در بازار شکسته شود و بانک مرکزی در این بین می‌تواند مشکل‌گشا باشد. باید با ذخایر ارزی قوی به مقابله با این بازار رفت و این کار تنها از عهده و مسئولیت بانک مرکزی برمی‌آید، اما اگر بانک مرکزی ذخیره و اندوخته کافی برای عرضه در بازار نداشته باشد، آشفتگی، بازار ارز را فرا خواهد گرفت.