تخریب عرصه‌های منابع طبیعی توسط دستگاه‌های عمرانی از عوامل مهم ریزگردها

به گزارش کسب و کار نیوز، احمد مطیعی در شورای اداری استان که (دوشنبه، چهارم تیرماه) در استانداری خوزستان برگزار شد، اظهار کرد: استان خوزستان دارای ۶٫۴ میلیون هکتار مساحت است و از این نظر در رتبه ی دهم کشور قرار دارد. جمعیت نیز طبق آمار سال ۹۵ حدود ۴٫۵ میلیون نفر، یعنی  حدود ۶ درصد جمعیت کل کشور است. متوسط بارندگی استان حدود ۲۵۵ میلی متر است. 

وی افزود: حدود ۱٫۲ میلیون هکتار از مساحت استان را مناطق بیابانی، حدود ۲٫۵ میلیون هکتار مراتع و حدود ۹۸۰ هزار هکتار از مساحت را نیز جنگل های طبیعی استان خوزستان در بر گرفته است. جنگل‌ها و بیشه‌زارهای استان که جزو حوزه‌ی زاگرس میانی است، حدود ۱۵٫۳ درصد مساحت استان، ۱۵ درصد مساحت زاگرس و ۷٫۸ درصد مساحت کشور را تشکیل می‌دهد.

 مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان ادانه داد: مراتع نسبت به کل استان ۳۹ درصد و نسبت به کشور ۳ درصد است. اراضی بیابانی کل کشور حدود ۳۴ میلیون هکتار است که نسبت به کل کشور حدود ۳٫۷ درصد است. در استان ۱۶ میلیون هکتار حوزه‌ی آبخیز وجود دارد که حدود ۱٫۵ میلیون هکتار اراضی استان در بالادست سدها و حدود ۴٫۵ تا ۵ میلیون هکتار هم پایین دست سدها هستند.

مطیعی بیان کرد: در خوزستان پنج میلیون هکتار زمین تحت فرسایش آبی قرار دارد. متوسط فرسایش آبی کشور معادل ۱۶٫۷ تن در هکتار در سال است در حالی که در استان خوزستان حدود ۱۸ تن در هکتار در سال است.

وی با بیان اینکه یکی از مهم ترین عواملی که باعث تخریب عرصه‌های منابع طبیعی و پدیده‌ی ریز گردها و بروز آفات و بیماری شده است دام‌های موجود در استان است، گفت: نسبت دام های موجود در استان به ظرفیت مرتع چهار به یک است؛ یعنی چهار برابر ظرفیت مراتع در استان دام وجود دارد.  این مسئله باعث تخریب مراتع، از بین رفتن پوشش گیاهی و ایجاد پدیده‌ی ریز گرد‌ها شده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان تصریح کرد: مساحت کل بیابان‌های جهان پنج میلیارد هکتار است که ۷٫۵ درصد خشکی‌های جهان را تشکیل می‌دهد. این رقم در کشورحدود ۳۴ میلیون و در استان ۱٫۲ میلیون هکتار است. 

مطیعی عنوان کرد: حدود ۱۴ عدد از شهرستان‌های استان دچار مشکل شنزارها هستند. مشکل دومی که در مناطق بیابانی ما وجود دارد کانون های فرسایش بادی است. در مجموع هفت کانون ریزگرد در استان وجود دارد که علت اصلی آن از بین رفتن رطوبت خاک و اصول مدیریت آب است.

وی افزود: در جنوب هورالعظیم کانون شماره‌ی یک قرار دارد که حدود ۵۰ هزار هکتار است، کانون شماره‌ی ۲ شمال خرمشهر در حد فاصل جوفر تا شلمچه ۲۸ هزار هکتار است. کانون شماره‌ی ۳ در شرق اهواز و بالای ملاثانی ۱۵ هزار هکتار است. جنوب و جنوب شرق اهواز حدود ۱۱۳ هزار هکتار کانون وجود دارد که بیشترین تاثیر و خسارت‌های اقتصادی را با خود دارد. در محدوده‌ی بندر امام ۸۶ هزار هکتار و امیدیه و ماهشهر و هندیجان هم جزو مناطق هفتگانه هستند.

 مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان ادامه داد: حدود ۲۰۵ هزار هکتار از این مناطق هفت گانه که حدود ۳۴۹ هزار هکتار است، مراتع تخریب شده است . یکی از علل اصلی این مسئله دام های مازاد بر ظرفیت مراتع است . زمین های زراعی رها شده حدود ۵۹ هزار هکتار، تالاب خشک شده بالغ بر ۳۹ هزار هکتار و سایر اراضی حدود ۴۶ هزار هکتار هستند.

وی با بیان اینکه شیوه‌های پاشیدن مالچ نفتی و درخت کاری برای تثبیت شنزار و مقابله با بیابان زایی از سال های ۱۳۴۷ انجام شده است، عنوان کرد: شیوه‌ ابداعی استان از سال ۱۳۶۵ شیوه مشارکت مردمی بود به این صورت که در جاهایی که امکان آبرسانی وجود داشت عرصه ها را در اختیار مردم قرار می دادند تا کشت و کار زیر پلاستیک انجام دهند و هم زمان موظف بودند که یک پنجم عرصه را درخت کاری کنند. در پایان سال ۸۶ حدود ۳۴ هزار هکتار از عرصه‌های کفه‌های شنی به مردم واگذار شده بود و حدود ۱۸ هزار هکتار جنگل به ما تحویل دادند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان گفت: متاسفانه این روند از سال ۸۶ به بعد متوقف و در سال ۹۶ دوباره شروع شد و  اکنون هشت هزار هکتار از عرصه‌های شنزار و اراضی جنگلی را در اختیار مردم قرار داده ایم.

مطیعی گفت: از سال ۹۰ تا ۹۴ حدود ۱۸ هزار و ۶۴۹ هزار هکتار بیابان‌زدایی و در سال ۹۵ و ۹۶ حدود ۳۵ هزار و ۵۰۰ هکتار یعنی چیزی حدود دو برابر دوره پنج ساله قبلی با پشتیبانی‌های دولت بیابان زدایی انجام شد. در سال ۹۶ مالچ پاشی حدود ۱۵ هزار و ۵۹۰ هزار هکتار، نهال‌کاری ۱۰ هزار هکتار و مجموعا ۱۴ هزار هکتار در سال ۹۶ و ۲۰ هزار هکتار در این ۱۶ ماه کشت شد. مدیریت چرا و احیای مراتع هم کار دیگری بود که در عرصه‌های بیابانی جنوب شرق انجام گرفت.

وی ادامه داد: مسئله دیگر طرح نهضت سبز است که در مناطق اجرایی شامل محدوده شهرها، شهرک‌ها، بوستان‌های روستایی، اطراف شهرک‌های صنعتی، شهرک‌های کشاورزی، صنایع کارخانجات، محدوده مدارس و به خصوص اطراف جاده‌ها بود.

مدیرکل منابع طبیعی خوزستان عنوان کرد: محافظت از جنگل‌ها و مراتع فقط با مشارکت مردم امکان پذیر است. در استان بهره برداران عرفی دو هزار و ۴۸۸ هزار هکتار شناسایی شده‌اند. اگر بخواهیم به ایده مشارکت مردم در حفاظت از جنگل‌ها و مراتع جامه عمل بپوشانیم در مجرای قانونی  مشکلی ندارد، تنها باید کمی به کارهای فرهنگی و ترویجی پرداخته شود.

مطیعی افزود: از مهر ماه سال گذشته حدود ۵۴۵ هزار هکتار تفاهم نامه‌ی مشارکت و محافظت مردمی با مردم منعقد شده است. این موضوع با برگزاری کلاس‌های آموزشی با همکاری و کمک فرمانداران و بخشداران به شدت میزان آتش سوزی در استان را پایین آورده است.

وی با بیان اینکه تخریبی که با دستگاه های عمرانی انجام می شود از عوامل مهم ریزگردهاست، گفت: از سال ۹۰ تا ۹۶ حدود ۲۹ هزار و ۸۰۲ هکتار از عرصه های منابع طبیعی توسط دستگاه‌های عمرانی دولتی تخریب شده است. البته از سال ۹۲ طی فعالیت های دولت تحت عنوان ارزیابی زیست محیطی این مسئله کاهش یافت اما هنوز تا حد مطلوب فاصله ی زیادی وجود دارد.

مطیعی با اشاره به اینکه از سال ۹۲ تا ۹۶ تعداد حریق بسیار زیاده بوده است تصریح کرد: متاسفانه ۲۵ درصد آمار آتش سوزی‌های جنگل در کشور در استان خوزستان اتفاق می افتد. در سال گذشته با تشکیل کلاس ها و حمایتهای بخشداران و بهیاران این امر به شدت کاهش پیدا کرد. تا حدود ۷۸ درصد میزان مساحت  حریق در استان کاهش پیدا کرده است. هم چنین کلیه دستگاه‌های دولتی اعم از لشکری و کشوری موظف اند هنگام وقوع حریق کمک کنند.

انتهای پیام