سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرایی
کاشی مرجان، کاشی و سرامیک ستاره میبد، کاشی الوند، کاشی پژواک، کاشی لاریس، کاشی لوتوس، کاشی و سرامیک پاسارگاد و… از نمونه‌های مطرح تولید کاشی و سرامیک در کشور هستند که با پاسخگویی به نیاز بازار داخل توانسته‌اند سهم بالایی از تامین را به خود اختصاص دهند، اما با توجه به شرایط فعلی بازار و رکود حاکم بر صنعت ساخت‌وساز ایران چند سالی است صنعت کاشی و سرامیک دچار مشکل شده و واحدهای تولیدی شرایط خوبی را تجربه نمی‌کنند و دور از واقعیت نیست اگر بگوییم حیات اقتصادی و تولیدی این کارخانه‌ها به مخاطره افتاده است و ادامه روند فعلی می‌تواند آینده‌ای نگران‌کننده برای این صنعت به ارمغان آورد.
به گزارش کسب و کار نیوز با توجه به ظرفیتی که در این صنعت ایجاد شده، اصولا میزان عرضه به مراتب بیش از تقاضاست. نخستین راهکار منطقی از سوی تولیدکنندگان، کاهش ظرفیت تولید برای ادامه حیات اقتصادی و حمایت از اشتغال است، اما این رویه باعث می‌شود تولیدکنندگان در خط زیان حرکت کرده و در طولانی‌مدت مشکلات عمده‌ای را تجربه کنند. این اتفاق امروز برای صنعت ما افتاده و تقریبا بیشتر کارخانه‌ها با کمتر از ۵۰ درصد توان تولیدی مشغول به فعالیت هستند.
در همین رابطه صمد حسن‌زاده، مدیرعامل کاشی تبریز نیز با بیان اینکه صنعت کاشی جزو صنایعی است که بیشترین آسیب را از شرایط بد اقتصادی و رکود داخلی متحمل شده است، می‌گوید: رکود تولید در این صنعت به تعطیلی نیمی از کارخانه‌ها انجامیده است. وی اضافه می‌کند: چندین کارخانه تولید کاشی بدون کارشناسی و مطالعه تاسیس شده‌اند که مدیران آنها هیچ‌گونه تجربه کاری و تخصصی در این حوزه ندارند. همین مسائل باعث اشباع این صنعت و رکود شده است. در حالی که به دلیل تامین مواد اولیه اگر در حوزه ساختمان‌سازی تحولات اساسی صورت گیرد و تعامل سیاسی کشور با کشورهای خارجی اصلاح شود، تولید کاشی می‌تواند به عنوان یک کالای صادراتی برای کشور ثروت خوبی فراهم کند.
وی با اشاره به دپوی محصولات بی‌کیفیت در انبارهای فروشندگان، می‌افزاید: این روند جز تخریب و بدفرهنگی در حوزه فروش و توزیع هیچ‌گونه مشکلی را حل نخواهد کرد. حسن‌زاده با تاکید بر لزوم همکاری و حمایت دولت از واحدهای تولیدی اضافه می‌کند: با توجه به این موضوع که واحدهای تولید کاشی به نیروی کار بالایی برای فعالیت نیاز دارند و همین مساله می‌تواند تا حدودی مشکل اشتغال کشور را برطرف کند، بنابراین نیاز به حمایت‌های دولت از این صنعت ضروری جلوه می‌کند. دولت می‌تواند با فراهم کردن شرایطی برای یافتن بازارهای جدید صادراتی و رفع موانع صادرات برای تولیدکنندگان و ارائه تسهیلاتی مثل تامین نقدینگی با بهره‌های بانکی کم، زمینه را برای رقابت با رقبای خارجی در بازارهای بین‌المللی فراهم کند.
ارزان‌فروشی در صنعت کاشی و سرامیک
بهنام عزیززاده، دبیر انجمن کاشی و سرامیک ایران
تولیدکنندگان بسیاری در صنعت کاشی و سرامیک ظهور کرده‌اند و به همین دلیل مازاد تولید در انبارها خاک می‌خورد. راه‌حل‌هایی در این مورد وجود دارد که مهم‌ترین آن دسترسی به بازارهای صادراتی است. بنابراین باید تولید باکیفیت درخور سلیقه بازارهای صادراتی داشته باشیم. برندهای خوبی در این زمینه در داخل کشور فعالیت می‌کنند که دسترسی به بازار داخلی دارند. بنابراین دسترسی به بازار داخلی و خارجی پاسخ این موضوع است، اما با در نظر گرفتن شرایط بازار داخلی تنها راه نجات صنعت کاشی و سرامیک، صادرات محصولات دپوشده در انبارهاست که این امر هم نیازمند شرایط مناسب و دسترسی به بازارهای هدف ماندگار است تا بتوانیم این مازاد تولید را به نوعی خارج از مرزها به فروش برسانیم.
متاسفانه مشکل دیگری هم در این بازار وجود دارد و آن هم ارزان‌فروشی توسط برخی فروشندگان است. برخی برای تصاحب بازار اقدام به ارزان‌فروشی می‌کنند که همین امر باعث می‌شود صنعت کاشی و سرامیک کشور همچنان شاهد رونق نباشد.
نفس‌های آخر صنایع کوچک و خصوصی
احسان ملکی، فعال بازار کاشی و سرامیک
برندهای نام‌آشنایی در بخش کاشی و سرامیک در کشور فعالیت دارند که برای هموار شدن راه و به سرانجام رساندن تولید داخلی راه پرپیچ‌وخمی را طی کرده‌اند. مشکلات در تمام صنایع و بخش‌های تولیدی کشور وجود دارد و به این دلیل که تولید ما وابسته به مواد اولیه است، مشکلات زیادی برای تولیدکنندگان پیش می‌آید. بنابراین ضرورت اختصاص تسهیلات و حمایت از تولیدکنندگانی که با تلاش در برابر مشکلات ایستادگی کرده‌اند، احساس می‌شود. با ایجاد فرصت و تسهیلات برای شرکت‌های تولیدکننده کالای مرغوب می‌توان ضمن تشویق آنان به برند‌سازی، در جهت افزایش سهم صادرات در بازار جهانی از این صنعت حمایت کرد. در اعطای تسهیلات به تولیدکنندگان باید بوروکراسی برداشته شود و تولیدکننده واقعی باید در اولویت دریافت وام قرار بگیرد. تمام این حرکت‌ها موجب می‌شود تولید باکیفیت و با هدف صادرات در کشور صورت بگیرد که این هم به نفع بازار داخلی بوده و هم بازار صادراتی. ارزآوری با صادرات کاشی و سرامیک باکیفیت و برند و با قیمت مناسب در مقایسه با رقبا می‌تواند ایران را در منطقه به صادرکننده برتر تبدیل کند.
کاشی و سرامیک به لحاظ وزنی که دارند، برای هر کشوری قابلیت صادرات ندارند، اما ایران به دلیل همسایگی با کشورهایی که نیاز به واردات کاشی و سرامیک دارند می‌تواند از این فرصت استفاده کند و صادرکننده برتر در منطقه شود. در حال حاضر شرکت‌ها و کارخانه‌های زیادی پا به این عرصه گذاشته‌اند که مشکلات زیادی را نیز با خود به همراه آورده‌اند. کپی برداری بزرگ‌ترین خطری است که صنعت کاشی و سرامیک تزئینی را تهدید می‌کند، چراکه عده‌ای از این تولیدکنندگان به جای خلاقیت و ایده‌پردازی ترجیح می‌دهند پشت سر دیگران حرکت کنند و به کپی طرح‌های شرکت‌های برند می‌پردازند. این اتفاق متاسفانه در برخی صنایع دیگر هم در حال وقوع است و باید به سرعت برای حل این مشکل چاره‌ای اندیشید. کپی‌برداری از نمونه‌های داخلی و خارجی به معضلی در صنایع ایرانی تبدیل شده و هر تازه‌واردی به خیال آنکه می‌تواند با کپی‌برداری از طرح‌های رقبا وارد بازار شود این بازارها را با تهدید مواجه کرده است.
استفاده از مواد اولیه مرغوب داخلی و خارجی، بهره‌گیری از چندین آزمایشگاه پیشرفته در زمینه کاشی و سرامیک، طراحی محصولات جدید، تحقیق و توسعه و نیز حضور و تلاش فراوان کارشناسان مجرب و متخصص در این صنعت می‌تواند راه را برای حضور در بازارهای صادراتی هموار سازد. البته واردات بی‌رویه آن هم از کانال‌های غیرقانونی و قاچاق از یک طرف، بالا رفتن هزینه‌های تولید از طرف دیگر و رکود در فروش و بالا رفتن موجودی‌های انبار باعث شده صنایع کوچک و خصوصی نفس‌های آخر را بکشند و بیش از این قادر به مقاومت نباشند. این مشکلات در حالی رو به افزایش است که متاسفانه واحدهای تولیدی باکیفیت، ضربه بیشتری از واحدهای بزرگ‌تر که فقط به فکر کمیت و تولید محصولات بی‌کیفیت و ارزان‌فروشی بودند، خوردند. کاشی و سرامیک ایران قابلیت برند شدن را دارند، اگر در این زمینه برنامه‌ریزی و حمایت وجود داشته باشد. همان‌طور که شاهد هستیم برندهای بسیاری در این صنعت خلق شده‌اند که توانسته‌اند با وجود مشکلات بسیار جوابگوی نیاز بازار داخلی باشند.
