ارزیابی میزان آمادگی جامعه میزبان در رویداد تبریز ۲۰۱۸

ایسنا میزگرد تخصصی با عنوان « ارزیابی میزان آمادگی جامعه میزبان در رویداد تبریز ۲۰۱۸» را با حضور جمعی از فعالان گردشگری در عرصه‌های مختلف برگزار کرد. 

 محورهای این میزگرد شامل «نگرش مردم کلانشهر تبریز و استان آذربایجان شرقی در خصوص رویداد تبریز ۲۰۱۸»، «میزان آمادگی مردم در پذیرش گردشگران»، « آسیب شناسی دلایل مشارکت کم مردم در دستیابی به هدف توسعه گردشگری در استان» و « تشریح اقدامات انجام شده توسط ارگان‌های ذیربط در راستای آماده‌سازی مردم برای رویداد تبریز ۲۰۱۸» می‌شود. 

این میزگرد با حضور «محمدرضا عیوضی» – مدرس دانشگاه و دکتری گردشگری، «میکائیل نظری» – سرپرست سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز و فعال گردشگری، «نوید مشهوری آفاق» – رئیس روابط عمومی، امور فرهنگی و اجتماعی اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان‌شرقی، «محمد حسین یعقوبی»، مدیرعامل خانه تشکل‌های غیر دولتی آذربایجان‌شرقی و «نادره مشهور خواجه» – دبیر انجمن علمی جغرافیا و برنامه‌ریزی گردشگری دانشگاه تبریز برگزار شد. 

نگاه فیزیکی و عمرانی به رویداد تبریز ۲۰۱۸ عامل بسیاری از مشکلات است 

مدرس دانشگاه‌های استان در رشته گردشگری، با اشاره به این‌که «نگرش» مربوط به بیان نظر در مورد موضوع و استنباط از آن است، گفت: معتقدم که نگرش مردم و مسئولان به رویداد تبریز ۲۰۱۸، مادی و عمرانی بوده به طوریکه ۷۰ درصد برنامه‌های تعیین شده به مناسبت تبریز ۲۰۱۸ را پروژه‌های عمرانی به خود اختصاص داده است. 

«محمدرضا عیوضی» ادامه داد: به طور کلی صنعت گردشگری بیشتر دارای جنبه اجتماعی و فرهنگی است در حالی‌که گاهی مردم با خود می‌گویند که مگر تبریز چه جاذبه‌ای برای گردشگران دارد؟ به‌علت کیفیت پایین هتل‌های تبریز، گردشگر از دیدن شهر لذت نمی‌برد! اما معتقدم که صمیمت و احترام به گردشگران برای آنان لذت بیشتری نسبت به اقامت در هتل‌های مجلل دارد، اما مردم و مسئولان به جای توجه به کارهای نرم‌افزاری و شیوه‌ی برخورد صحیح با گردشگران، فقط به فکر کارهای سخت افزاری و مشخصه‌های فیزیکی هستند. 

وی افزود: نگرش عمرانی به رویداد تبریز ۲۰۱۸ باعث در نظر گرفتن مبالغ زیاد برای بهبود وضعیت فیزیکی و پروژه‌های عمرانی استان شد که به نظرم تمرکز در کارهای نرم‌افزاری از قبیل آموزش و آماده‌سازی مردم، نتایج بهتری را به دنبال داشت. 

عیوضی در خصوص میزان آمادگی مردم در پذیرش گردشگران، گفت: این موضوع زمانی نمود پیدا می‌کند که بدانیم چه تعداد از مردم جاذبه‌های گردشگری را می‌شناسند؟  آیا ما آموزش داده‌ایم که مردم با آثار فرهنگی و تاریخی شهر خود چطور برخورد کنند؟ چرا تعداد خانه‌های تاریخی سال ۱۳۹۳ نسبت به ۱۳۸۵ از ۶۵۰ به ۴۵۰ خانه رسیده است؟ آیا مردمی که به تبریز ۲۰۱۸ ها اعتقاد داشته باشند، خانه تاریخی شهر خود را ویران می‌کنند؟. 

وی افزود: به نظرتان برترین جاذبه گردشگری تبریز کجاست؟ شاید فکرمان بیشتر با همان نگاه عمرانی به سمت ساختمان و فضاهای بزرگ معطوف می‌شود، اما ما در نقطه‌ای از شهرمان مکانی ارزشمند به نام «موزه‌ی عصرآهن» را داریم که تاریخ را به سه هزار سال قبل باز می‌گرداند و متأسفانه به این مکان در خور شأن آن توجهی نمی‌شود. 

وی هم‌چنین به اهمیت آموزش شهروندی و شیوه‌ی برخورد مردم با گردشگران تاکید کرد و ادامه داد: در موضوع آموزش شهروندی هم بیشتر توجه‌مان فیزیکی بوده است به طوری‌که شهرداری تبریز در لیست موارد آموزشی خود، به جای آموزش‌های عمومی گردشگری، کلاس‌های منجق‌دوزی و امثال آن را برگزار می‌کند که هیچ کدام در آموزش شهروندی تعریف نشده است. 

وی ادامه داد: آموزش شیوه‌ برخورد مناسب با یکدیگر و آماده‌سازی شهروندان برای پذیرش و میزبانی از گردشگران از ضروریات است که در این مسیر می‌توان از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها در آموزش‌های همگانی کمک گرفت. 

عیوضی ادامه داد: معتقدم که سمن‌ها به طور قابل قبولی نتوانسته‌اند در صحنه حضور داشته باشند و در همایش سمن‌های مرتبط با گردشگری توسط سازمان ورزش و جوانان، علیرغم تلاش‌های زیاد برای این مراسم بزرگ، متأسفانه سمن‌ها به طور اصولی انتخاب نشده بودند. 

وی افزود: باید به سمن‌ها آموزش داد و در قبال آن با تعیین شرح وظایف از آنان انتظار فعالیت و همکاری داشته باشیم. 

وی با تأکید بر این‌که آگاهی و شناخت، از دانشگاه‌ها ریشه می‌گیرد، گفت: دانشگاه تبریز وظیفه‌ی آموزش صنعت گردشگری را در منطقه بر عهده دارد و راه‌اندازی کمپین «یک دقیقه با تبریز» و معرفی جاذبه‌های تبریز با چندین زبان زنده دنیا در یک دقیقه از سوی دانشجویان، نشان از آگاهی و شناخت دانشجویان و دانشگاه نسبت به اهمیت موضوع دارد.

عیوضی ادامه داد: معتقدم که البته دانشگاه تبریز در زمینه‌ آموزش و مطالعات کاربردی گردشگری و تاریخ کم‌لطفی کرده است و رشته گردشگری در دانشگاه تبریز بعد از سال‌ها نتوانسته به گروه مستقل تبدیل شود. 

وی یادآور شد: نامه‌ای با امضای شهردار سابق به دانشگاه تبریز برای بررسی و مطالعات در حوزه جاذبه‌های گردشگری ارسال شده است، اما هیچ نامه‌ای در پاسخ دریافت نکرده‌ایم. 

وی در ادامه با بیان این‌که دانشگاه‌ تبریز به عنوان دانشگاه مادر منطقه بهتر است که در حوزه‌ی پژوهش‌های کاربردی حضور فعال‌تری را داشته باشد، یادآور شد: علاوه‌بر این، دانشگاه تبریز و دیگر موسسات غیرانتفاعی عهده‌دار آموزش آکادمیک هستند و نباید آموزش به دست سمن‌ها انجام شود. 

عیوضی در بخشی دیگر از سخنان خود، داشتن نگاه‌ دولتی به گردشگری، اعتماد نکردن به مردم، حمایت نکردن از مردم و نبود شرح وظایف مشخص برای مردم و سمن‌ها در راستای توسعه گردشگری را از جمله علل مشارکت کم مردم در امور دانست. 

وی خطاب به سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز گفت: حمایت سمن‌ها و راه‌اندازی خانه هنرمندان از سوی این سازمان می‌تواند بسیار موثر باشد و به یاد دارم که در محلات تبریز کارهای خوبی انجام شده بود که بهتر است این فعالیت‌ها از بایگانی خارج شده و ادامه داشته باشند. 

در رویداد تبریز ۲۰۱۸ برای دست‌اندرکاران گردشگری کمترین سهم را قائل شدیم 

فعال گردشگری نیز در این میزگرد با بیان این‌که مشخصه‌ی اصلی ایسنا دوری از روزمرگی و پوشش صرف اخبار است، گفت: این خبرگزاری بیشتر به سمت شیوه‌ی تحلیل خبر حرکت می‌کند و نظر مخاطب و جامعه را همواره مد نظر قرار می‌دهد. 

«میکائیل نظری» رویداد بین‌المللی تبریز ۲۰۱۸  را فرصتی ارزشمند دانست و گفت: پس از انتخاب تبریز به‌عنوان پایتخت گردشگری اسلامی در سال ۲۰۱۸، متأسفانه کارها به طور تصادفی و بدون برنامه مشخص پیش رفت، من با پیش‌بینی اوضاع کنونی، به روند رویداد تبریز ۲۰۱۸ از مدت‌ها قبل معترض بودم. 

وی با اشاره به این‌که در هر رویدادی مردم آن منطقه نقش اساسی و پررنگی دارند، افزود: به طور کلی زمانی که رویدادی به نام شهر در نظر گرفته می‌شود، مردم به‌عنوان بازیگران اصلی صحنه در همه امور درگیر موضوع می‌شوند، به‌عنوان مثال در زمان انتخاب شهر قونیه ترکیه به‌عنوان پایتخت گردشگری اسلامی با راه‌اندازی کارناوالی بزرگ در سطح شهر، همه شهروندان در این رویداد حضور فعال داشتند، اما در رویداد تبریز ۲۰۱۸ مردم و دست‌اندرکاران حوزه گردشگری کم‌ترین نقش را به عهده داشتند. 

وی ادامه داد: بهتر است که به بهانه تبریز ۲۰۱۸ آژانس‌های مسافرتی با حمایت و تشویق اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان، تورهای ورودی به راه بیندازند و گردشگران خارجی را به تبریز دعوت کنند. 

نظری با اشاره به این‌که برخی‌ها رویداد تبریز ۲۰۱۸ را فقط در سطح کار اداری و دیپلماتیک دیدند، خاطرنشان کرد: در این رویداد راهنمایان گردشگری جایگاه مناسبی نداشتند و از طرفی نبود اطمینان به فرصت ارزشمند تبریز ۲۰۱۸ از سوی سیستم دولتی یا به نوعی پدیدآورنده‌ی رویداد و نیز تغییرات مسئولان درگیر در آن، باعث شد که کارها و فعالیت‌ها به طور ریشه‌ای و پایه‌ای پیش نرود. 

وی ادامه داد: به‌عنوان مثال امور بازاریابی و بین‌الملل این رویداد باید به کسی سپرده شود که در خصوص این موضوعات و امور بین‌الملل، گردشگران و زبان انگلیسی اطلاع کافی داشته باشد وگرنه چه  انتظاری از این کمیته برای ارائه طرح و ساماندهی امور بین‌الملل و بازاریابی در سطح جهانی می‌توانیم داشته باشیم. 

وی افزود: میزبانی رویدادها معمولاً از چندین سال قبل به شهرها و مناطق منتخب اعلام می‌شود تا آنان زمان کافی برای بهبود زیرساخت‌ها و آمادگی منطقه خود از نظر دینی، فرهنگی، حقوقی، نظامی و ملی داشته باشند که این امر در مورد تبریز ۲۰۱۸ فقط از سه سال قبل اعلام شد. هم‌چنین ما در مردم انتظاری ماوراء تصور ایجاد کردیم. 

نظری ادامه داد: مرتب و تزئین کردن فضای شهر و محوطه‌های گردشگری شهر حداقل کاری است که باید سال‌های قبل انجام می‌شد، پشت مسجد تاریخی کبود کاملاً ویرانه است و در کل وضعیت نامناسب برخی محوطه‌های تاریخی و سرویس‌های بهداشتی این اماکن برای من شهروند نوعی توهین به حساب می‌آید. 

وی در بخشی دیگر از سخنان خود با بیان این‌که سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز باید با شناسایی نیازهای شهروندان، آموزش‌های پایه‌ای و اساسی برای آنان در نظر بگیرد، گفت: فراهم کردن زمینه مناسب برای افزایش سرانه مطالعه مردم از جمله برنامه‌های ما به شمار می‌آید و به نظربنده شان سازمان فرهنگی هنری فراتر از برگزاری جشن‌ها در پارک‌ ‎ ها و میادین است. 

وی در خصوص مشارکت کم مردم در رویداد تبریز ۲۰۱۸ و همانند آن، خاطرنشان کرد: در نیازهای شهر و شهروندی، توجه به  فرهنگ گردشگری امری ضروری است تا مردم حس تعلق خاطر نسبت به شهر محل سکونت خود داشته باشند و مهمان شهر را متعلق به خود بدانند. 

نظری با بیان این‌که روند آموزش شهروندی باید به‌صورت هدفمند و برنامه‌ریزی شده پیش رود، گفت: زمانی که راننده تاکسی از گردشگران و مهمانان شهر، دو برابر کرایه می‌گیرد، دیگر آموزش زبان انگلیسی و صرف هزینه‌های زیاد چه ارزشی دارد! برآیند این دوره‌های آموزشی چیست؟ متأسفانه هم‌اکنون گردشگران درمانی کشور جمهوری آذربایجان به‌علت همین برخوردها پس از ورود به کشور، راهی رشت می‌شوند و هم‌چون سال‌های قبل به تبریز نمی‌آیند. 

وی در خصوص بودجه رویداد تبریز ۲۰۱۸ از سوی دولت، گفت: کاهش بودجه ۷۶۰ میلیارد تومانی رویداد تبریز ۲۰۱۸ به ۱۰ میلیارد تومان، باعث ایجاد نوعی بی‌اعتمادی در مردم شد و شهرداری تبریز هم با کم کردن بودجه ادارات خود، فعالیت‌هایی را در کنار دیگر دستگاه‌ها انجام داد. 

وی افزود: در این چند ماه باقی مانده تا پایان رویداد تبریز ۲۰۱۸، باید حس مسئولیت را به اصناف، سمن‌ها و … آموزش دهیم تا بتوانیم حداقل از این رویداد بی‌ثمر نباشیم. 

نظری در خصوص آمادگی مردم و سمن‌ها در رویداد تبریز ۲۰۱۸، گفت: لطفاً دو سمن را که در رویداد تبریز ۲۰۱۸، نقش ایفا کرده‌اند، برای من نام ببرید و ای کاش به این حوزه توجه بیشتری می‌شد. بهتر است که در فرصت باقی مانده از رویداد تبریز ۲۰۱۸، همه‌ی شهروندان، سمن‌ها، رانندگان تاکسی و … بیش از پیش تلاش کنند. 

اساسنامه سمن‌ها نیاز به بازنگری دارد 

رئیس روابط عمومی، امور فرهنگی و اجتماعی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آذربایجان‌شرقی با تأکید بر داشتن نگاه فرا اقتصادی به گردشگری، گفت: امروزه مشارکت مردم از مولفه‌های توسعه پایدار محسوب می‌شود و همه چهار معاونت تخصصی اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان دارای ذینفعان بخش خصوصی و مردمی هستند که بیانگر نگرش کلان این اداره کل به تشکل‌های مردم نهاد است. 

«نوید مشهوری آفاق»، تشکیل دفتر تشکل‌های مردم نهاد در حوزه میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری را نشان از نگاه ویژه به فعالیت تشکل‌ها دانست و افزود: از نظر میزان مشارکت، تشکل‌های مردم نهاد استان را قوی می‌بینم و تشکل‌های گردشگری در کنار انجمن‌های صنایع‌دستی و میراث‌فرهنگی نوپا هستند که البته همه این‌ها قدم‌های مثبتی در راستای توسعه گردشگری در استان به شمار می‌آیند. 

وی معتقد است که اساسنامه تشکل‌ها باید در مواردی بازنگری شود و سمن‌ها قدرت اجرایی داشته باشند. 

وی با بیان این که تبریز ۲۰۱۸ نقطه‌ی شروعی برای توجه ویژه به حوزه گردشگری محسوب می‌شود، گفت: ارزیابی میزان آمادگی مردم در این رویداد باید بر اساس استاندارهای جهانی و شرایط داخلی کشور باشد و به یاد دارم در زمان تلاش برای کسب این عنوان برای تبریز، مردم مشارکت چندانی نداشتند، چون طی مراحل و تشکیل پرونده از سوی دولت انجام می‌شد. 

وی ادامه داد: بعد از طی مراحل اداری، مردم از این انتخاب آگاه شدند و البته در آن زمان فضای مجازی تا این حد فراگیر نشده بود که بعدها رسانه‌ها چنین موج علاقه و توجه به رویداد را در مردم ایجاد کردند. 

مشهوری آفاق گفت: دولت در خصوص تبریز ۲۰۱۸ مجبور به ایجاد ساختار بود، چون نمی‌توان در همه جا از جمله موزه‌های تخصصی استان از راهنمایان داوطلب استفاده کرد. 

وی ادامه داد: بی‌تردید با تنظیم صرف برنامه‌ها برای رویداد تبریز ۲۰۱۸ از سوی اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان، برنامه‌ها به راحتی اجرا نمی‌شد و این ‎ که برخی‌ها بگویند «هیچ اتفاقی نیفتاده» این قضاوت درستی نیست، در حالی‌که سطح عالی کشور درگیر این موضوع شده‌اند و بازتاب بین‌المللی آن با حضور ۵۰ خبرنگار داخلی و خارجی برای پوشش افتتاحیه رویداد تبریز ۲۰۱۸ مثال عینی آن است. 

وی آموزش ۳۰ هزار نفر ساعت برای گروه‌های مختلف از جمله تشکل‌های مردم نهاد، راه‌اندازی کاروان سفیران تبریز ۲۰۱۸، تورهای پیاده گردشگری در تبریز(Tabriz Walking Tour)، پاکسازی محوطه‌های تاریخی با همکاری انجمن‌های مختلف و جلب مشارکت مردمی از جمله اقدامات اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان خواند. 

مشهوری آفاق، تدوین راهکار عملی، توجه ویژه به حوزه پژوهش‌های منطقه و ایجاد هم‌افزایی در امور را از جمله حلقه‌های مفقودی توسعه گردشگری دانست و گفت: به‌عنوان مثال سازمانی تصمیم به برگزاری مراسمی ملی و یا بین‌المللی دارد، اما اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان در آخرین لحظه از این موضوع باخبر می‌شود و حتی فرصت استفاده از پتانسیل رسانه‌ای خود را هم ندارد.

وی ادامه داد: تفکر دولتی، آفت فعالیت تشکل‌های مردم نهاد است در حالی‌که آنان خود می‌توانند با تکیه بر توانایی‌های خود کارهای بزرگی را رقم بزنند، به‌عنوان مثال انجمن حرفه‌ای واحدهای اقامتی، پذیرایی و گردشگری آذربایجان‌شرقی چند ماه اخیر با برگزاری همایشی در سطح گسترده، حدود ۳۰۰ نفر از فعالان و پیشکسوتان این حوزه را دعوت کرده بود. 

وی افزود: در این دوران بهتر است که مردم به جای انتقاد صرف، راهکار عملی پیشنهاد دهند و معتقدم که دوستان محترم شهرداری و میراث‌فرهنگی استان کارهایی را هر چند کم، اما به هر حال انجام داده‌اند و باید قبول کنیم که این رویداد برای نخستین بار اجرا شد و دیکته نانوشته غلط ندارد. 

مشهوری آفاق ادامه داد: برگزاری جشنواره فیروزه، مسابقات والیبال نشسته و حضور سمن‌های گردشگری از طرف سازمان ورزش و جوانان به‌علت تشکیل این ساختار و درگیر کردن دیگر دستگاه‌ها در رویداد تبریز ۲۰۱۸ انجام شده است. 

وی پرهیز از کلی‌گویی و تدوین راهکار را امری ضروری دانست که می‌تواند بسیاری از مشکلات را برطرف کند. 

سیستم دولتی برای تلاش‌های مردم در رویداد تبریز ۲۰۱۸ ارزشی قائل نیست 

مدیرعامل خانه تشکل‌های غیر دولتی آذربایجان‌شرقی با تأکید بر این‌که رویداد تبریز ۲۰۱۸ و  اثرات آن باید هم‌چنان پس از پایان این سال هم ادامه داشته باشد، گفت: ادامه این روند از طریق سیستم دولتی سخت و غیرممکن به نظر می‌رسد بلکه با ساماندهی کارها با کمک خود مردم و تشکل‌ها می‌توان زمینه توسعه گردشگری و توجه به میراث تاریخی استان را فراهم کرد. 

«محمدحسین یعقوبی» گفت: مردم تبریز با توجه روحیه و ذات خود مهمان‌نواز هستند و البته در مقایسه با دیگر شهرها نمی‌توانند به راحتی درب خانه‌ی خود را به روی گردشگران باز کنند که به مرور زمان و کسب درآمد از صنعت گردشگری می توان شاهد مشارکت بیش از پیش مردم در حوزه گردشگری بود. 

وی در خصوص فعالیت سمن‌ها خاطرنشان کرد: تشکل‌های فعال در حوزه‌های مختلف گردشگری، صنایع‌دستی و میراث‌فرهنگی تشکیل شده است که البته تشکل‌های گردشگری در مقایسه با دیگر تشکل‌ها نوپا هستند و نیاز به ساماندهی دارند. 

وی با بیان این‌که مردم برای حضور و مشارکت در فعالیت‌های گردشگری، هزینه پرداخت می‌کنند، گفت: مردم در میدان عمل ایستاده‌اند تا به آنان کارها واگذار شود، اما متأسفانه سیستم دولتی برای این گونه حرکت‌های مردم هیچ ارزشی قائل نیست. 

یعقوبی با تأکید بر این‌که برخی امور مربوط به تبریز ۲۰۱۸ از سوی سیستم دولتی چون شهرداری تبریز و اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان انجام شده است، گفت: از این به بعد باید با تعریف وظایف و نقش مشخص برای فعالان قسمت‌های مختلف گردشگری، خود مردم با نشان دادن توانمندی‌های خود و تسهیل‌گری از سوی دولت وارد میدان عمل شوند. 

وی ادامه داد: دولت در این امر تسهیل‌گری نمی‌کند و با سخت‌گیری بیش از اندازه، اعتماد نکردن به سمن‌ها و سخت‌گیری در صدور مجوز، فعالیت و انگیزه‌ آنان را به بن‌بست می‌رساند، در حالی‌که گردشگران با ورود به شهر بیشتر با خود مردم و نه با ادارات برخورد می‌کنند. 

وی ادامه داد: بارها شاهد این بوده‌ایم که برنامه‌ها با سلام و صلوات در جلسه تصویب شده است، اما پس از جلسه هم‌چنان در پیچ و خم اداری آن گم می‌شود. سال قبل در نظر داشتیم که همایش مجسمه‌های گلی را در استان برگزار کنیم که در مرحله‌ی گرفتن مجوز رسماً به بن‌بست رسیدیم. 

یعقوبی افزود: اگر قرار بر این است که سیستم دولتی به مردم اعتماد نکند، پس خودش بیاید و همه‌ی کارها را به تنهایی انجام دهد و باید در نظر داشته داشت که سیستم دولتی پس از ساعت ۲ و نیم ظهر دیگر خاموش می‌شود و این مردم هستند که شهر را روشن نگه می‌دارد. 

وی گفت: رویداد تبریز ۲۰۱۸ باعث به وجود آمدن انتظاری در مردم شد که در زمان سفر آقای رئیس‌جمهور به تبریز به‌عنوان مثال کفاشان تبریز مشتاق نشان دادن هنر دست خود برای ابراز وجود به رئیس‌جمهور بودند. 

وی از برگزاری نمایشگاه‌های مختلفی به مناسبت انتخاب تبریز به‌عنوان پایتخت گردشگری اسلامی در سال ۲۰۱۸ خبر داد و افزود: نمایشگاه صنایع‌دستی، شیرینی‌جات و… در این سال برگزار می‌شود و در نظر داشتیم که با استفاده از درب نوشابه‌ها، فرش تبریز را درست کنیم که تاکنون اسپانسری برای این ایده پیدا نکرده‌ایم. 

یعقوبی در خصوص برخی برنامه‌های سمن‌ها در خصوص تبریز ۲۰۱۸، اعلام کرد: استفاده از پتانسیل ناشنوایان و معلولان از ضروریات است و در نظر داریم که همایش ناشنوایان و معلولان به‌مناسبت رویداد تبریز ۲۰۱۸در این شهر برگزار کنیم تا ناشنوایان و معلولان استان با برقراری ارتباط با ناشنوایان و معلولان دیگر نقاط مختلف ایران و جهان، آنان را برای سفر به تبریز دعوت کنند. 

وی ادامه داد: حتی بازنشستگان هم می‌توانند در این رویداد با بیان تاریخ و هویت شهر، نقش موثری داشته باشند و جوانان را در مورد وقایع گذشته آگاه کنند. 

منتظر همراهی پرشور مردم در کمپین « یک دقیقه با تبریز» هستیم 

دبیر انجمن علمی جغرافیا و برنامه‌ریزی گردشگری دانشگاه تبریز در خصوص آمادگی مردم تبریز برای رویداد تبریز ۲۰۱۸، تصریح کرد: با مشاهدات میدانی به نظر می‌رسد که مردم اطلاع چندانی در خصوص این رویداد ندارند تا با توجه به توانایی‌ها و خلاقیت خود وارد عمل شوند و در مقابل اغلب در سیستم دولتی خلاقیتی مشاهده نمی‌شود، خلاقیت معمولاً در دست افرادی است که پول و قدرت لازم برای اجرایی کردن ایده‌های خود ندارند. 

«نادره مشهور خواجه» با تأکید بر پتانسیل زیاد دانش‌آموختگان گردشگری دانشگاه تبریز، افزود: خوشبختانه رشته گردشگری به مرور زمان با استقبال خوبی از طرف جوانان پرشور و با استعداد رو به رو شده است که همواره علاقمند به مشارکت در توسعه گردشگری استان خود هستند. 

وی ادامه داد: با در نظر گرفتن وقت آزاد زیاد دانشجو و اطمینان به پتانسیل آنان می‌توان کارهای موثری را در این استان رقم زد. 

وی گفت: با اعتماد به توانمندی‌های زیاد دانشجویان گردشگری، می‌توان حتی بخشی از آموزش‌های شهروندی مرتبط با گردشگران را به آنان سپرد تا با انرژی و همت خود بتوانند نقش مهمی را در شهر ایفا کنند. 

مشهور خواجه در خصوص کمپین دانشجویی « یک دقیقه با تبریز»، گفت: این کمپین با حمایت دانشگاه تبریز ایجاد شده است که در آن از افراد خواسته می‌شود که در یک دقیقه به زبان‌های مختلف دنیا از جمله انگلیسی، آلمانی، فرانسوی، ترکی استانبولی، ترکی آذربایجان، فارسی و حتی گویش‌های محلی نقاط مختلف کشور، جاذبه‌های تبریز و استان را به هم زبانان و دوستان خود معرفی کنند که البته انتظار استقبال بیشتر از این‌ها و مشارکت پررنگ تری از سوی مردم داریم و به‌علت کمبود بودجه تاکنون نتوانستیم این پروژه را به خوبی تبلیغ کنیم. 

وی ادامه داد: هم‌چنین طرحی در حوزه آموزش عمومی گردشگری داشتیم که در حد حرف استقبال شد و هیچ وقت جامعه عمل نپوشاند که اصلی‌ترین علت آن را برخورد سلیقه‌ای و نبود اعتماد به دانشجو می‌دانم. 

وی در خصوص علل مشارکت کم مردم در توسعه گردشگری استان،‌ تصریح کرد: باید واقع‌گرا باشیم و با توجه به شرایط کنونی عمل کنیم. به نظرم بهتر است که نامه‌ی سمن‌ها را در اولویت اجرایی قرار داد تا امور با سرعت بیشتری پیش رود. 

وی گفت: انتقاد صرف هیچ وقت کارساز نخواهد بود بلکه پیشنهاد همراه با چگونگی بهبود روند کارها می‌تواند موثرتر باشد. 

دبیر انجمن علمی جغرافیا و برنامه‌ریزی گردشگری دانشگاه تبریز ادامه داد: به‌علت داشتن نگاه دولتی، ممکن است نامه‌ی شهرداری تبریز در خصوص درخواست برخی پژوهش‌های کاربردی، به دست استادی برسد که دیگر اشتیاقی برای پژوهش و غنی‌تر کردن رزومه خود ندارد و از سویی دانشجو هم از وجود چنین نامه و درخواستی بی‌اطلاع باشد که اگر این نامه به دست دانشجو می‌رسید ظرف مدت یک ماه کارها انجام می‌شد. 

وی نبود ساختار منظم برای پیگیری کارها و پیشنهادها را از دیگر عوامل موثر در مشارکت کم مردم دانست و گفت: اغلب برنامه‌ها و تصمیمات ارزیابی نمی‌شوند، ای کاش به جای تصویب صدها برنامه، فقط دو یا سه مورد از موثرترین آن‌ها در دستور کار قرار می‌گرفت. 

معاون فرهنگی سازمان جهاد دانشگاهی آذربایجان‌شرقی نیز با اشاره به این‌که آینده‌ی جوانان و توسعه همه جانبه و پایدار استان به گردشگری وابسته است، گفت: گردشگری به‌عنوان صنعتی پاک، می‌تواند نقش موثری در بهبود وضعیت اقتصادی و کسب و کار استان داشته باشد و البته تدوین راهبرد استراتژیک توسعه گردشگری ضروری به نظر می‌رسد.

«احد حاجی بلند» با بیان این‌که نخبگان فرهنگی، اجتماعی و هنری استان در خصوص رویداد تبریز ۲۰۱۸ نگرانی‌هایی را دارند، گفت: ممکن است شهرداری تبریز و اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان از حمایت نکردن دیگر بخش‌های دولتی انتقاد کنند که البته بهتر است با همراهی و هم‌افزایی و در کنار هم کارها را پیش ببریم و هر دستگاهی سهم خود را در راستای توسعه استان ایفا کند.

بی‌تردید داشتن نگاه عمرانی و فیزیکی به رویداد تبریز ۲۰۱۸، نبود ساختار منظم برای پیگیری امور، ایجاد انتظار کاذب در مردم، نبود اطمینان به فرصت ارزشمند رویداد تبریز ۲۰۱۸ از سوی مسئولان و مردم، تغییرات مکرر مقامات مسئول، نگاه اداری و دیپلماتیک به گردشگری از موانع توسعه گردشگری بشمار می‌آید.

هم‌چنین استفاده نکردن از متخصصان گردشگری، ارزیابی نکردن فعالیت‌های انجام شده و بازنگری آن‌ها، برخورد سلیقه‌ای، کلی‌گویی، بیان پیشنهادات بدون در نظر گرفتن هزینه و توان اجرایی آن، درگیر نکردن کل شهر در این رویداد، اعتماد نکردن به سمن‌ها، سخت‌گیری در گرفتن مجوز برای برگزاری برنامه‌ها و تفکر دولتی سمن‌ها از دیگر عوامل موثر در فعالیت‌های گردشگری است.

از راهکارهای عملی برای حل این مسائل می‌توان به ساماندهی امور سمن‌ها، ارزش قائل شدن به فعالیت هرچند کوچک سمن‌ها و مردم، بازنگری در اساسنامه سمن‌ها در زمینه قدرت اجرایی آنان، اتکا به توانمندی آنان، استفاده از خلاقیت جوانان و حمایت از آنان، توجه به آموزش‌های پایه‌ای و ریشه‌ای، آموزش عمومی گردشگری به شهروندان و استفاده از دانش‌آموخته‌های گردشگری در آموزش عمومی شهروندی اشاره کرد.

ایجاد حس تعلق مردم نسبت به شهر محل سکونت خود، تسهیل‌گری بیش از پیش دولت، استفاده از افراد متخصص در امور گردشگری، تدوین راهبرد استراتژیک توسعه برای استان، توجه به آموزش مطالعات کاربردی گردشگری و تاریخ از سوی دانشگاه تبریز، ارزیابی برنامه‌های انجام شده و اصلاح آن‌ها، افزایش حس مسئولیت در مردم نسبت به گردشگران از دیگر راهکارهای پیشنهادی این میزگرد تخصصی است.

انتهای پیام