سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز، به گفته برخی از کارشناسان، مسئولان آموزش و پرورش سعی دارند از هر راهی برای جذب نیرو بهره ببرند، اما این بدان معنی نیست که این راه به جذب فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بیکار منتهی شود. شاهد این ادعا تلاش آنها برای پر کردن این جای خالی با نیروی سربازمعلم و حق‌التدریس در مدارس است که نه‌تنها شرایط معلم شدن طبق آنچه در دانشگاه فرهنگیان بنا نهاده شده را ندارند، بلکه جذب موقت آنها هم گرهی از مشکلات این افراد و بیکاران کشور نمی‌گشاید.
مسئولان دانشگاه فرهنگیان معتقدند شرط استخدام افراد در آموزش و پرورش و معلم شدن عبور از صافی دانشگاه فرهنگیان است که در آنجا ۷ محور تدریس به دانشجویان آموخته می‌شود. استدلال آنها برای این سخن نیز این است که در کشورهای توسعه‌یافته مثل ژاپن، کانادا و… استخدام یک فوق‌دیپلم از دانشگاه فرهنگیان بر یک فوق‌لیسانس از دانشگاه دیگر ارجحیت دارد. این صحبت ضمن آنکه موید چشم‌پوشی سیستم آموزشی کشور بر سیل عظیم بیکاران دانشگاهی در کشور است که در این مسیر می‌شد جایی برای افراد توانمند در نظام آموزشی باز کرد، نشانگر بی‌توجهی به مراکز آموزشی در کشور و دانشگاه‌هایی است که نیروی نخبه تربیت می‌کنند. سوال اینجاست: از آنجایی که دانشگاه فرهنگیان نتوانسته به مسئولیت خود در قبال تامین نیروی آموزشی کشور جامه عمل بپوشاند با چه مکانیزمی اصرار بر روش‌های قدیمی در جذب نیروی معلم در دانشگاه مثل سربازمعلم و استفاده از نیروی بازنشسته دارد؟ دیگر آنکه آیا آموزش و پرورش با افزایش همه‌ساله استخدامی‌ها می‌تواند کمبود نیرو را جبران کرده و از یک سوی دیگر به کاهش جمعیت فارغ‌التحصیلان دانشگاهی کمک کند؟
استخدام ۱۷ هزار نفر در سال جاری
سید مصطفی آذرکیش، مدیرکل دفتر کار و دانش وزارت آموزش و پرورش در این خصوص به «کسب‌وکار» توضیح می‌دهد: آنچه مهم است جذب افراد براساس قوانین موجود از جمله در برنامه ششم توسعه است که این برنامه مشخص کرده اگر فردی بخواهد وارد عرصه معلمی شود باید از چه روشی دست به این کار بزند. مجموعه قوانین کشور نسبت به جذب دانشجومعلم براساس ماده ۲۸ اساسنامه دانشگاه فرهنگیان اقدام می‌کنند. ما نیز در حوزه آموزش‌های مهارتی برای تامین معلمان هنرآموزان و… به صورت کلی به روش‌هایی نیاز داریم. البته از ظرفیت خارج از آموزش و پرورش براساس مصوبه همکاری موسسات دولتی و غیردولتی نیز استفاده می‌شود که در قالب برون‌سپاری و مشارکت شاخه کارودانش، هنرجویان در خارج از آموزش و پرورش در موسسات تولیدی و خدماتی و مراکز آموزشی دولتی و آموزشگاه‌های آزاد فنی‌وحرفه‌ای آموزش می‌بینند که بخشی از نیروی کار به این شکل استخدام می‌شوند. بخشی هم از خود شاغلان در آموزش و پرورش هستند که در قالب تدریس بیشتر از ساعت موظف به فعالیت می‌پردازند. بخشی هم براساس قوانین موجود استفاده از ظرفیت پیشکسوتان در تعلیم و تربیت است. وی با اشاره به اینکه خیل عظیمی از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی وجود دارند که برای ورود آنها به آموزش و پرورش در برنامه ششم و اساسنامه دانشگاه فرهنگیان مواردی ذکر شده است، می‌گوید: بر همین اساس در قالب ماده ۲۸ سال قبل ۱۰ هزار نفر و در سال قبل‌تر ۱۰ هزار نفر دیگر در آموزش و پرورش جذب شدند. علاوه بر ورودی دانشگاه فرهنگیان این تعداد در قالب آزمون با مجوزهایی که دولت و سازمان داده بود، استخدام شدند و امسال نیز قرار است ۱۷ هزار و ۳۰۰ نفر در همین قالب جذب شوند که از این میزان ۳۲۰۰ نفر در قالب هنرآموز برای هنرستان‌ها در نظر گرفته می‌شوند.
گام اول در کاهش نرخ بیکاری مهارت‌آموزی است
آذرکیش در ادامه تاکید می‌کند: آنچه اتفاق می‌افتد در قالب قوانین و مقرراتی است که به وزارت آموزش و پرورش تکلیف شده است. در هر حال متناسب با نیازی که دستگاه‌های دولتی دارند این دسته جذب می‌شوند، ولی برای کاهش نرخ بیکاری این دسته گام اول مهارت‌آموزی است نه صرف افزایش آمار تعداد استخدامی‌ها. در هر حرفه باید مهارت متناسب با آن و صلاحیت‌های حرفه‌ای را کسب کرد.
استخدام سالانه ۵۰ هزار نفر هم مشکل بیکاری را حل نمی‌کند
وی افزود: حتی با فرض اینکه ظرفیت استخدامی‌های آموزش و پرورش به سالانه ۵۰ هزار نفر هم برسد، باز تعداد افراد بیکار بیشتر از آن است که بتوان همه را به این شکل جذب کرد. مشاغل زیادی وجود دارد که می‌توان سیل بیکاران فارغ‌التحصیل را به سمت آن هدایت کرد. برای تقویت تولید داخلی و کاهش نرخ بیکاری گام نخست مهارت‌آموزی است. به این دلیل که بچه‌های ما در فرایند تعلیم و تربیت مهارت لازم را کسب کنند. کارودانش ۱۶۰ رشته مهارتی و شاخه فنی‌وحرفه‌ای ۴۱ رشته تحصیلی دارد. تعدد و تنوع این رشته‌ها متناسب با نیاز بازار کار است.
ضرورت توسعه فرهنگ کار و کارآفرینی
مدیرکل دفتر کارودانش وزارت آموزش و پرورش می‌افزاید: از آنجایی که حوزه آموزش و پرورش یک حوزه حاکمیتی است، نمی‌شود در تعداد معلم صرفه‌جویی کرد، ولی در مجموع باید سیاست‌های کلی بازار کار براساس برنامه ششم توسعه بر کوچک‌سازی دولت استوار باشد؛ یعنی توسعه آموزش‌های مهارتی برای تکمیل هرم شغلی کشور که در آن نیاز به نیروی کار ماهر، تکنسین و کارشناس است. باید با همین برنامه‌هایی که در حال حاضر در حال تدوین است برای همه دوره‌های تحصیلی یکی رکن از مهارت‌آموزی و کارآفرینی را در نظر گرفت. نگاه ویژه به مهارت‌آموزی است که نیاز امروز جامعه است. در حوزه مهارت‌آموزی می‌توان به اقداماتی مثل راه‌اندازی بازارچه‌های دانش‌آموزی، آموزش همراه با تولید در هنرستان‌ها، راه‌اندازی مراکز رشد کارآفرینی، آموزش مهارت‌آموزی مدیران و… بهره جست. به‌طور کلی توسعه فرهنگ کار و کارآفرینی در حوزه آموزشی در این مسیر بسیار کمک‌بخش است. براساس آمارهای موجود سالانه جذب ۳۰ هزار معلم نیاز خواهد بود که کمبود فعلی معلمان را در آموزش و پرورش جبران کند. با فرض اینکه این تعداد از فارغ‌التحصیلان بیکار دانشگاهی باشد باز هم مساله بیکاری این دسته حل نخواهد شد.
