سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز، ضمانت بانک مرکزی بر سپرده‌های تا ۱۰۰ میلیون تومان درحالی که به اعتقاد برخی از کارشناسان باعث گریز سپرده‌گذاران کلان از بانک‌ها به سمت بازارهای دیگر می‌شود، به اعتقاد برخی دیگر از کارشناسان نیز باید به طور کامل برداشته شود تا ریسک ورشکستگی در بانک‌ها را بالا نبرد. طی این سال‌ها اعتماد مردم به شبکه بانکی باعث شده نخستین مکان برای تامین مالی کشور و مراجعه مردم برای پس‌انداز پول، بانک‌ها باشند. با این حال آشفته شدن وضعیت موسسات مالی و ورشکستگی آنها باعث خدشه‌دار شدن این اعتماد شد و این بی‌اعتمادی حتی برخی از سپرده‌گذاران را نسبت به امنیت سپرده‌های‌شان در بانک‌های مجاز و تحت نظر قانون مردد کرد، اما مساله اینجاست که بانک مرکزی به عنوان ضامن و تضمین‌کننده امنیت این پول‌ها تا چه اندازه می‌تواند امنیت سپرده‌ها را تضمین کند و آیا این ضمانت مشمول همه سپرده‌ها با هر مبلغی هست؟ براساس قانون بانک مرکزی تا سقف ۱۰۰ میلیون، سپرده را تضمین می‌کند و در صورت ورشکستگی بانک یا موسسه این مبلغ از سوی بانک مرکزی قابل پرداخت است.
براساس بررسی‌های موجود هدف از تاسیس صندوق ضمانت سپرده‌ها همان‌طور که از اسمش برمی‌آید، ایجاد تضمین و ضمانت برای امنیت سپرده‌هاست، به این صورت که بانک‌ها مبالغی را نزد این صندوق نگه می‌دارند تا در صورتی که ورشکسته شدند یا از ادامه فعالیت بازماندند، این صندوق بتواند سپرده‌های مردم را از طریق همین پول‌ها برگرداند. همان‌طور که گفته شد، این صندوق تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان سپرده را تضمین می‌کند نه بیشتر. به همین دلیل معمولا به سپرده‌گذاران توصیه می‌شود پول‌های خود را نزد چند بانک بسپارند تا امنیت بیشتری داشته باشند.
اما مساله‌ای که با مطرح شدن این مبحث در میان است موضوع ورشکستگی بانک‌هاست. به گفته کارشناسان، این کار باعث می‌شود ریسک ورشکستگی در بانک‌ها افزایش پیدا کرده و بانک‌ها ابایی از وضعیت ورشکستگی خود به این دلیل که پول سپرده‌گذاران توسط صندوق ضمانت پرداخت می‌شود، نداشته باشند. از سوی دیگر عدم ضمانت سپرده‌های بیشتر از ۱۰۰ میلیون تومان نیز به این دلیل که بانک‌ها را محل ناامنی برای سپرده‌گذاران کلان می‌کند، باعث خروج سپرده‌های با حجم بزرگ از بانک‌ها به سمت بازارهای دیگر شده و ورشکستگی بانک‌ها را در پی خواهد داشت.
براساس بررسی‌های موجود هدف از تاسیس صندوق ضمانت سپرده‌ها همان‌طور که از اسمش برمی‌آید، ایجاد تضمین و ضمانت برای امنیت سپرده‌هاست، به این صورت که بانک‌ها مبالغی را نزد این صندوق نگه می‌دارند تا در صورتی که ورشکسته شدند یا از ادامه فعالیت بازماندند، این صندوق بتواند سپرده‌های مردم را از طریق همین پول‌ها برگرداند. همان‌طور که گفته شد، این صندوق تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان سپرده را تضمین می‌کند نه بیشتر. به همین دلیل معمولا به سپرده‌گذاران توصیه می‌شود پول‌های خود را نزد چند بانک بسپارند تا امنیت بیشتری داشته باشند.
اما مساله‌ای که با مطرح شدن این مبحث در میان است موضوع ورشکستگی بانک‌هاست. به گفته کارشناسان، این کار باعث می‌شود ریسک ورشکستگی در بانک‌ها افزایش پیدا کرده و بانک‌ها ابایی از وضعیت ورشکستگی خود به این دلیل که پول سپرده‌گذاران توسط صندوق ضمانت پرداخت می‌شود، نداشته باشند. از سوی دیگر عدم ضمانت سپرده‌های بیشتر از ۱۰۰ میلیون تومان نیز به این دلیل که بانک‌ها را محل ناامنی برای سپرده‌گذاران کلان می‌کند، باعث خروج سپرده‌های با حجم بزرگ از بانک‌ها به سمت بازارهای دیگر شده و ورشکستگی بانک‌ها را در پی خواهد داشت.
شیوه غلط مدیریت بازار پول
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی با بیان اینکه بانک مرکزی ما تصمیمات مقطعی مسکنی می‌گیرد نه حرفه‌ای، می‌گوید: جای تعجب است که بانک مرکزی که باید اقتدار داشته باشد و نباید بازیچه بانک‌ها باشد، تصمیماتی را می‌گیرد که در نهایت به ضرر شبکه بانکی است. بانک مرکزی که آنقدر قدرت دارد که بازار پول و ارز را مدیریت کند حال به دلیل یک‌سری ضعف‌ها به حاشیه رفته است. در این شرایط به نظر می‌آید که باید فاتحه سیستم مالی مورد اعتماد مردم که شبکه بانکی است را خواند. هیچ جایی در دنیا نیست که بانک مرکزی سپرده‌های افراد را تضمین کند و انجام این ضمانت نیز در کشور کار چندان مطلوبی نیست، بلکه آنچه می‌تواند و جا دارد که تضمین شود ابزار سپرده‌های قانونی است. این کار به بانک‌ها در کمک می‌کند تا برای نجات خود در مواقع بحرانی گام برداشته یا ضعف‌های وام‌دهی خود را جبران کنند، اما بانک مرکزی ذخیره بانک‌ها را نه تنها جمع نمی‌کند، بلکه به‌موقع هم این کار را انجام نمی دهد. بانک مرکزی باید بر صورت‌های مالی و وضعیت مالی بانک‌ها نظارت کند و ببیند در حال حاضر وضعیت سپرده‌ها و تسهیلات و برداشت بانک‌ها و کمبود نقدینگی آنها به چه صورت است و برای پاسخگویی به برداشت‌های غیرمنتظره آمادگی داشته باشد. قوانین در بانک مرکزی نباید به گونه‌ای باشد که بانک‌ها به اعلام ورشکستگی تشویق شوند یا در مدیریت ریسک کوتاهی کنند. تضمین سپرده‌های بانکی ریسک ورشکستگی بانک‌ها را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود بانک‌ها تلاشی برای پیدا کردن چاره برای برون‌رفت از بحران خود نداشته باشند. این یک شیوه غلط در مدیریت بازار پول است که باید اصلاح شود.
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی با بیان اینکه بانک مرکزی ما تصمیمات مقطعی مسکنی می‌گیرد نه حرفه‌ای، می‌گوید: جای تعجب است که بانک مرکزی که باید اقتدار داشته باشد و نباید بازیچه بانک‌ها باشد، تصمیماتی را می‌گیرد که در نهایت به ضرر شبکه بانکی است. بانک مرکزی که آنقدر قدرت دارد که بازار پول و ارز را مدیریت کند حال به دلیل یک‌سری ضعف‌ها به حاشیه رفته است. در این شرایط به نظر می‌آید که باید فاتحه سیستم مالی مورد اعتماد مردم که شبکه بانکی است را خواند. هیچ جایی در دنیا نیست که بانک مرکزی سپرده‌های افراد را تضمین کند و انجام این ضمانت نیز در کشور کار چندان مطلوبی نیست، بلکه آنچه می‌تواند و جا دارد که تضمین شود ابزار سپرده‌های قانونی است. این کار به بانک‌ها در کمک می‌کند تا برای نجات خود در مواقع بحرانی گام برداشته یا ضعف‌های وام‌دهی خود را جبران کنند، اما بانک مرکزی ذخیره بانک‌ها را نه تنها جمع نمی‌کند، بلکه به‌موقع هم این کار را انجام نمی دهد. بانک مرکزی باید بر صورت‌های مالی و وضعیت مالی بانک‌ها نظارت کند و ببیند در حال حاضر وضعیت سپرده‌ها و تسهیلات و برداشت بانک‌ها و کمبود نقدینگی آنها به چه صورت است و برای پاسخگویی به برداشت‌های غیرمنتظره آمادگی داشته باشد. قوانین در بانک مرکزی نباید به گونه‌ای باشد که بانک‌ها به اعلام ورشکستگی تشویق شوند یا در مدیریت ریسک کوتاهی کنند. تضمین سپرده‌های بانکی ریسک ورشکستگی بانک‌ها را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود بانک‌ها تلاشی برای پیدا کردن چاره برای برون‌رفت از بحران خود نداشته باشند. این یک شیوه غلط در مدیریت بازار پول است که باید اصلاح شود.
