سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
محمدجوادی قاضیانی
چند سالی است که سایت‌های ارائه‌دهنده تخفیف‌های گروهی در ایران راه‌اندازی شده‌اند و به ارائه خدمات به مردم می‌پردازند.
به گزارش کسب و کار نیوز، در این بازار بزرگ دو بازیگر بزرگ به نام‌های نت‌برگ و تخفیفان وجود دارند که بازی اصلی در دست آنهاست، اما این دو بازیگر بزرگ و اصلی بر سر اینکه کدام‌یک از آنها اول بوده‌اند، اختلاف‌هایی دارند و هرکدام سعی دارند که بگویند نخستین سایت اینچنینی در ایران هستند. ما در این گزارش قصد داریم با ارائه مدارکی این موضوع که کدام‌یک از آنها نخستین در ایران هستند را ثابت کنیم، اما قبل از ثابت کردن این موضوع می‌خواهیم درباره این مطلب بگوییم که آیا اول بودن اهمیتی دارد و لازمه موفقیت یک کسب‌وکار است؟
طبق تحقیقات ما و با توجه به مطلبی در یکی از ویدئوهای «تد»، آدام گرانت، سخنران این ویدئو در سخنرانی‌ای که درباره عادت‌های شگفت‌انگیز اصلی داشت، در بخشی از صحبت‌هایش این طور اشاره می‌کند که: «تعلل درباره کارایی، یک گناه است، اما در زمان خلاقیت یک حسن است. آنچه درباره خیلی از مبتکران بزرگ می‌بینی، این است که خیلی سریع شروع می‌کردند ولی در تمام کردن کند بودند و این چیزی بود که نتوانستم در واربی پارکر (یک فروشگاه اینترنتی موفق در زمینه فروش آنلاین عینک) ببینم. وقتی شش ماه طولش می‌دادند، نگاه‌شان کردم و گفتم می‌دونی، خیلی از شرکت‌های دیگه فروش آنلاین عینک رو شروع کردند. آنها مزیت اول بودن رو از دست دادند. ولی چیزی که نفهمیدم این بود که آنها همه وقت‌شان را صرف این می‌کردند تا چطور مردم را در سفارش آنلاین عینک راحت کنند و معلوم شد که مزیت اول بودن یک افسانه است. به یک ارزیابی معمول از بیش از ۵۰ گروه محصولات نگاه کنید که «اولی‌هایی» که بازار را ایجاد کرده بودند را با توسعه‌دهنده‌هایی که چیزی بهتر و متفاوت ایجاد کرده بودند، مقایسه می‌کند. آنچه می‌بینید این است که اولی‌ها نرخ شکستی نزدیک به ۴۷ درصد داشته‌اند، در مقایسه با تنها ۸ درصد برای توسعه‌دهنده‌ها. به فیسبوک نگاه کنید که برای ایجاد یک شبکه اجتماعی صبر کرد بعد از «مای‌اسپیس» و «فریندستر.» به گوگل نگاه کنید، سال‌ها تا بعد از «آلتا ویستا» و «یاهو» صبر کرد. توسعه دادن ایده‌های دیگران از ایجاد چیزی جدید از بنیان ساده‌تر است. پس درسی که یاد گرفتم، این است که برای مبتکر بودن لازم نیست که اولی باشی. تنها باید متفاوت و بهتر باشی.»
پس اول بودن خیلی مهم نیست، مهم این است که در ذهن و دل ذی‌نفعان‌مان، مشتریان‌مان، پارتنر‌ها، سهامداران، سرمایه‌گذاران و… اول باشیم.
به گزارش کسب و کار نیوز، در این بازار بزرگ دو بازیگر بزرگ به نام‌های نت‌برگ و تخفیفان وجود دارند که بازی اصلی در دست آنهاست، اما این دو بازیگر بزرگ و اصلی بر سر اینکه کدام‌یک از آنها اول بوده‌اند، اختلاف‌هایی دارند و هرکدام سعی دارند که بگویند نخستین سایت اینچنینی در ایران هستند. ما در این گزارش قصد داریم با ارائه مدارکی این موضوع که کدام‌یک از آنها نخستین در ایران هستند را ثابت کنیم، اما قبل از ثابت کردن این موضوع می‌خواهیم درباره این مطلب بگوییم که آیا اول بودن اهمیتی دارد و لازمه موفقیت یک کسب‌وکار است؟
طبق تحقیقات ما و با توجه به مطلبی در یکی از ویدئوهای «تد»، آدام گرانت، سخنران این ویدئو در سخنرانی‌ای که درباره عادت‌های شگفت‌انگیز اصلی داشت، در بخشی از صحبت‌هایش این طور اشاره می‌کند که: «تعلل درباره کارایی، یک گناه است، اما در زمان خلاقیت یک حسن است. آنچه درباره خیلی از مبتکران بزرگ می‌بینی، این است که خیلی سریع شروع می‌کردند ولی در تمام کردن کند بودند و این چیزی بود که نتوانستم در واربی پارکر (یک فروشگاه اینترنتی موفق در زمینه فروش آنلاین عینک) ببینم. وقتی شش ماه طولش می‌دادند، نگاه‌شان کردم و گفتم می‌دونی، خیلی از شرکت‌های دیگه فروش آنلاین عینک رو شروع کردند. آنها مزیت اول بودن رو از دست دادند. ولی چیزی که نفهمیدم این بود که آنها همه وقت‌شان را صرف این می‌کردند تا چطور مردم را در سفارش آنلاین عینک راحت کنند و معلوم شد که مزیت اول بودن یک افسانه است. به یک ارزیابی معمول از بیش از ۵۰ گروه محصولات نگاه کنید که «اولی‌هایی» که بازار را ایجاد کرده بودند را با توسعه‌دهنده‌هایی که چیزی بهتر و متفاوت ایجاد کرده بودند، مقایسه می‌کند. آنچه می‌بینید این است که اولی‌ها نرخ شکستی نزدیک به ۴۷ درصد داشته‌اند، در مقایسه با تنها ۸ درصد برای توسعه‌دهنده‌ها. به فیسبوک نگاه کنید که برای ایجاد یک شبکه اجتماعی صبر کرد بعد از «مای‌اسپیس» و «فریندستر.» به گوگل نگاه کنید، سال‌ها تا بعد از «آلتا ویستا» و «یاهو» صبر کرد. توسعه دادن ایده‌های دیگران از ایجاد چیزی جدید از بنیان ساده‌تر است. پس درسی که یاد گرفتم، این است که برای مبتکر بودن لازم نیست که اولی باشی. تنها باید متفاوت و بهتر باشی.»
پس اول بودن خیلی مهم نیست، مهم این است که در ذهن و دل ذی‌نفعان‌مان، مشتریان‌مان، پارتنر‌ها، سهامداران، سرمایه‌گذاران و… اول باشیم.
عادل طالبی، متخصص بازاریابی دیجیتال و تحلیل‌گر کسب‌وکار:
اول بودن اهمیتی ندارد
وقتی در گوگل نت‌برگ را جستجو می‌کنیم، ابتدا سایت تخفیفان را می‌آورد و همین طور برعکس، وقتی تخفیفان را جستجو می‌کنید، در ابتدا نت‌برگ را به شما نشان می‌دهد. مساله این است که این کار نوعی تبلیغ است و برخلاف فرهنگ ایرانی که ممکن است چنین چیزی ثقیل باشد، در کشور‌های دیگر مرسوم است.
در دهه ۷۰ میلادی شرکت‌ها برنامه استراتژیک‌شان را براساس رقابت می‌چیدند. مثلاً هوندا برای انگیزش کارکنانش می‌گفت که ما آمده‌ایم تا یاماها را نابود کنیم. البته هوندا در حال حاضر این حرف را نمی‌زند و شعارش راضی نگه‌داشتن سهامداران، مشتریان و جامعه است، ولی حتی در چنین سطوحی باز چنین چیز‌هایی وجود دارد، ولی نه به آن تندی، بلکه با زبانی آرام‌تر. واقعیت این است که در بازار کسب‌وکار حلوا پخش نمی‌کنند. هر کسب‌وکاری که بیشتر فعالیت کند، درآمد بیشتری را کسب می‌کند و احتمال باقی ماندن آن بیشتر خواهد بود. پس طبیعی است که کسب‌وکار‌ها، سایت‌ها و… مثل نت‌برگ و تخفیفان که بازار آنها هم به پایداری رسیده است، دست به این کارها بزنند، چون سرعت رشد کاربران مثل سال‌های گذشته نیست و سرعت رشد آنها بسیار پایین آمده است. در نتیجه این دو سایت تمرکزشان را روی مشتریانی که دارند، می‌گذارند و با توجه به اینکه بیشتر کاربران نت‌برگ و تخفیفان مشترک هستند، طبیعی است که هرکاری برای جلب‌توجه آنها کنند، مثلاً از طریق جستجو کردن، تبلیغات محیطی، آمدن به سایت و… این کارها را انجام می‌دهند و وارد این فاز می‌شوند.
به‌طور مثال وقتی وارد سایت تخفیفان می‌شوید، با این نوشته مواجه می‌شوید که «تا وقتی تخفیفان هست چرا نت‌برگ؟» که این کار علاوه بر جلب‌توجه برای کار‌های فنی دیگر هم مثل سئو و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. همینطور وقتی وارد سایت نت‌برگ می‌شوید، با این جمله مواجه می‌شوید که «دنبال تخفیفان هستید؟ تا وقتی نت‌برگ هست، هیچ احتیاجی به تخفیفان یا دیگر سایت‌های تخفیف ندارید» که این نوع کارها در دنیای کسب‌وکار مرسوم است. این جمله‌ها بار حقوقی ندارند و نهایتاً ممکن است بگویید این کار با اخلاق مرسوم در کشور ما همخوانی ندارد. ما در زمینه تخفیف دو بازیگر بزرگ به نام تخفیفان و نت‌برگ داریم و در دنیای رقابت آنها مجبور هستند به هر شکل ممکن در برابر یکدیگر صف‌آرایی کنند و به همین دلیل، از آنجا که برای هر دو جذب مخاطب بیشتر حیاتی است، شاید نتوان این تقابل را غیر اخلاقی ارزیابی کرد. این واقعیت بازار آزاد است.
ممکن است کسی بگوید پس مردانه بازی کردن چه می‌شود؟ من در جواب می‌گویم مردانه بازی کردن درست، ولی این کسب‌وکار‌ها باید تلاش‌شان را بکنند که تا وقتی زنده هستند، توجه‌ها را به سمت خود جلب کنند و از بین نروند.
موضوع قابل توجه در رقابت این دو این است که هر دو این سایت‌ها سعی دارند بگویند نخستین سایت ارائه تخفیف در ایران هستند. برای اینکه بفهمیم که اول نت‌برگ بوده است یا تخفیفان، می‌توانیم با یک who. is گرفتن ساده بفهمیم که کدام‌یک نخستین هستند. نت‌برگ who. is خود را بسته است، ولی برای تخفیفان، ۱۴/۰۱/۲۰۱۱ به عنوان تاریخ ثبت اولیه درج شده است.
حالا اگر بخواهیم سوابق آنها را بررسی کنیم، به سایت archive. org می‌رویم و اگر آنها خواسته باشند که سوابق‌شان ثبت شده باشد، در این سایت موجود است. وقتی این دو سایت را در archive. org بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که تخفیفان نخواسته اطلاعاتش را به نمایش بگذارد. با بررسی نت‌برگ هم به این نتیجه می‌رسیم که نت‌برگ در تاریخ ۷ مارس ۲۰۱۱ زنده بوده که توانسته است آن را آرشیو کند. در این سایت هیچ آرشیوی از تخفیفان نیست و شاید با همین دلیل بتوان گفت که احتمالاً نت‌برگ قبل از تخفیفان بوده است. البته باز هم نمی‌توان ادعایی کرد، ولی نت‌برگ می‌تواند بگوید که در ۷ مارس ۲۰۱۱ فعال بوده است. همچنین با نگاهی به سایت‌های خارجی، این نکته را درمی‌یابیم که نت‌برگ در خارج از ایران هم بسیار تلاش می‌کند که به عنوان نخستین سایت تخفیف ایران جا بیفتد. تخفیفان هم به نوبه خود این کار را انجام می‌دهد. البته بعداً یک فایل صوتی در اینترنت منتشر شد که در آن دانشور صراحتاً تاریخ شروع به کار تخفیفان را ۲۲ مرداد ۱۳۹۰ اعلام می‌کند و با توجه به اینکه Archive موجود از نت‌برگ مربوط به ۷ مارس ۲۰۱۱ یعنی اواسط اسفند ۱۳۸۹ است، می‌توان گفت نت‌برگ با فاصله‌ای شش ماهه نخستین سایت تخفیف گروهی ایران که هنوز در حال فعالیت بوده، است.
یک سنجه دیگر -هر چند دارای اعتبار و دقت خیلی بالایی نیست- رتبه الکساست. اگر بخواهیم الکسای این دو سایت را هم بررسی کنیم، نت‌برگ رتبه ۶۱ و تخفیفان رتبه ۱۱۸ را دارا هستند. البته این موضوع به معنای اینکه تعداد بازدیدکننده این دو اختلاف زیادی را داشته باشند، نیست و فقط نشان می‌دهد نت‌برگ در حال حاضر بازدیدکننده بیشتری دارد.
یک نکته جالب دیگر درباره تخفیفان این است که دانشور، مؤسس تخفیفان بسیار روی برند شخصی خودشان در حوزه Personal Branding فعال است، ولی این کار در نت‌برگ و توسط مؤسسان آن اتفاق نیفتاده است.
اگر به موضوع اصلی برگردیم، به نظر می‌رسد این دو سایت وارد حوزه تقابل مستقیم شده‌اند که مورد عجیبی نیست، چون ما برای این دو سایت یک بازار مشخص داریم و در نتیجه این برند‌ها ممکن است وارد این تقابل شوند. در این مورد بهترین گزینه وجود ندارد. مثلاً ممکن است یکی از آنها دیگری را از دور خارج کند یا اینکه با هم به تفاهم‌هایی برسند و در کنار هم پیش بروند. یا در یک لایه بالاتر جنگ بین مؤسسان نت‌برگ و مؤسس تخفیفان نیست، بلکه جنگ بین سرمایه‌گذاران این دو پروژه است.
من نمی‌دانم کدام از آنها این تقابل را آغاز کرده است، ولی هیچ گریزی هم از آن نبوده و این کار را باید انجام می‌دادند. پایان کار این است که یکی از این دو کار باید باقی بماند، چون کسانی که علاقه‌مند به تخفیف‌های گروهی هستند دیگر مانند گذشته رو به رشد نیستند. پس یا باید ارزش‌های جدیدی ایجاد شود و محصولات جدیدی را بیاورند یا اینکه جنگ را وارد شهر‌ها کنند. البته اگر بخواهند جنگ را وارد شهر‌ها کنند، عملاً کیفیت خودشان را نمی‌توانند حفظ کنند و کارشان سخت می‌شود. بنابراین احتمال اینکه بازار در شهر‌های دیگر عکس‌العمل بی‌اعتمادی را به این حوزه داشته باشد، بسیار بالاست. البته باز هم باید انتهای قضیه را ببینیم که ممکن است با کیفیت پایین تعداد مشتریان ناراضی زیاد شوند.
بنابراین شاهدیم که این دو سایت برای جذب کاربران بیشتر تلاش می‌کنند، در حالی که در کاربران خودشان هم به دلیل کیفیت پایین بعضی از تخفیف‌ها نزول بیشتری را نسبت به جذب کاربران جدید دارند. چون محصول‌شان هم دوره رشد را سپری کرده و در دوره افول به سر می‌برد. نرخ رشد کاربران این دو سایت به زودی منفی خواهد شد. پس با توجه به اینکه این دو کسب‌وکار در حال گذراندن دوره افول خود هستند، این نوع تبلیغات‌هایی که در بالا عنوان شد، چیز‌های عجیبی نیستند و کاملاً طبیعی‌اند.
برای جمع‌بندی موضوع، شاید بد نباشد به این نکته اشاره کنیم که واقعاً مهم نیست که چه کسی اول است و این روش‌های مختلف تبلیغات رودرروی هم مهم نیستند. آنچه مهم است، این است که کدام‌یک در قلب مشتریان‌شان رتبه بهتری را کسب می‌کنند، کدام‌یک رضایت بیشتری در ذی‌نفعان‌شان -شامل مشتریان، کارکنان، شرکای تجاری و البته سهامداران- ایجاد می‌کنند و کدام‌یک در پایان باقی می‌ماند.
بعد از اینکه یکی از آنها باقی ماند، صحبت کردن درباره اینکه چه کسی اول بوده، بیشتر به یک شوخی شبیه خواهد بود، وقتی جمله پایانی این باشد: چه کسی تنها بازیگر این بازی اقتصادی است؟
اول بودن اهمیتی ندارد
وقتی در گوگل نت‌برگ را جستجو می‌کنیم، ابتدا سایت تخفیفان را می‌آورد و همین طور برعکس، وقتی تخفیفان را جستجو می‌کنید، در ابتدا نت‌برگ را به شما نشان می‌دهد. مساله این است که این کار نوعی تبلیغ است و برخلاف فرهنگ ایرانی که ممکن است چنین چیزی ثقیل باشد، در کشور‌های دیگر مرسوم است.
در دهه ۷۰ میلادی شرکت‌ها برنامه استراتژیک‌شان را براساس رقابت می‌چیدند. مثلاً هوندا برای انگیزش کارکنانش می‌گفت که ما آمده‌ایم تا یاماها را نابود کنیم. البته هوندا در حال حاضر این حرف را نمی‌زند و شعارش راضی نگه‌داشتن سهامداران، مشتریان و جامعه است، ولی حتی در چنین سطوحی باز چنین چیز‌هایی وجود دارد، ولی نه به آن تندی، بلکه با زبانی آرام‌تر. واقعیت این است که در بازار کسب‌وکار حلوا پخش نمی‌کنند. هر کسب‌وکاری که بیشتر فعالیت کند، درآمد بیشتری را کسب می‌کند و احتمال باقی ماندن آن بیشتر خواهد بود. پس طبیعی است که کسب‌وکار‌ها، سایت‌ها و… مثل نت‌برگ و تخفیفان که بازار آنها هم به پایداری رسیده است، دست به این کارها بزنند، چون سرعت رشد کاربران مثل سال‌های گذشته نیست و سرعت رشد آنها بسیار پایین آمده است. در نتیجه این دو سایت تمرکزشان را روی مشتریانی که دارند، می‌گذارند و با توجه به اینکه بیشتر کاربران نت‌برگ و تخفیفان مشترک هستند، طبیعی است که هرکاری برای جلب‌توجه آنها کنند، مثلاً از طریق جستجو کردن، تبلیغات محیطی، آمدن به سایت و… این کارها را انجام می‌دهند و وارد این فاز می‌شوند.
به‌طور مثال وقتی وارد سایت تخفیفان می‌شوید، با این نوشته مواجه می‌شوید که «تا وقتی تخفیفان هست چرا نت‌برگ؟» که این کار علاوه بر جلب‌توجه برای کار‌های فنی دیگر هم مثل سئو و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. همینطور وقتی وارد سایت نت‌برگ می‌شوید، با این جمله مواجه می‌شوید که «دنبال تخفیفان هستید؟ تا وقتی نت‌برگ هست، هیچ احتیاجی به تخفیفان یا دیگر سایت‌های تخفیف ندارید» که این نوع کارها در دنیای کسب‌وکار مرسوم است. این جمله‌ها بار حقوقی ندارند و نهایتاً ممکن است بگویید این کار با اخلاق مرسوم در کشور ما همخوانی ندارد. ما در زمینه تخفیف دو بازیگر بزرگ به نام تخفیفان و نت‌برگ داریم و در دنیای رقابت آنها مجبور هستند به هر شکل ممکن در برابر یکدیگر صف‌آرایی کنند و به همین دلیل، از آنجا که برای هر دو جذب مخاطب بیشتر حیاتی است، شاید نتوان این تقابل را غیر اخلاقی ارزیابی کرد. این واقعیت بازار آزاد است.
ممکن است کسی بگوید پس مردانه بازی کردن چه می‌شود؟ من در جواب می‌گویم مردانه بازی کردن درست، ولی این کسب‌وکار‌ها باید تلاش‌شان را بکنند که تا وقتی زنده هستند، توجه‌ها را به سمت خود جلب کنند و از بین نروند.
موضوع قابل توجه در رقابت این دو این است که هر دو این سایت‌ها سعی دارند بگویند نخستین سایت ارائه تخفیف در ایران هستند. برای اینکه بفهمیم که اول نت‌برگ بوده است یا تخفیفان، می‌توانیم با یک who. is گرفتن ساده بفهمیم که کدام‌یک نخستین هستند. نت‌برگ who. is خود را بسته است، ولی برای تخفیفان، ۱۴/۰۱/۲۰۱۱ به عنوان تاریخ ثبت اولیه درج شده است.
حالا اگر بخواهیم سوابق آنها را بررسی کنیم، به سایت archive. org می‌رویم و اگر آنها خواسته باشند که سوابق‌شان ثبت شده باشد، در این سایت موجود است. وقتی این دو سایت را در archive. org بررسی می‌کنیم، می‌بینیم که تخفیفان نخواسته اطلاعاتش را به نمایش بگذارد. با بررسی نت‌برگ هم به این نتیجه می‌رسیم که نت‌برگ در تاریخ ۷ مارس ۲۰۱۱ زنده بوده که توانسته است آن را آرشیو کند. در این سایت هیچ آرشیوی از تخفیفان نیست و شاید با همین دلیل بتوان گفت که احتمالاً نت‌برگ قبل از تخفیفان بوده است. البته باز هم نمی‌توان ادعایی کرد، ولی نت‌برگ می‌تواند بگوید که در ۷ مارس ۲۰۱۱ فعال بوده است. همچنین با نگاهی به سایت‌های خارجی، این نکته را درمی‌یابیم که نت‌برگ در خارج از ایران هم بسیار تلاش می‌کند که به عنوان نخستین سایت تخفیف ایران جا بیفتد. تخفیفان هم به نوبه خود این کار را انجام می‌دهد. البته بعداً یک فایل صوتی در اینترنت منتشر شد که در آن دانشور صراحتاً تاریخ شروع به کار تخفیفان را ۲۲ مرداد ۱۳۹۰ اعلام می‌کند و با توجه به اینکه Archive موجود از نت‌برگ مربوط به ۷ مارس ۲۰۱۱ یعنی اواسط اسفند ۱۳۸۹ است، می‌توان گفت نت‌برگ با فاصله‌ای شش ماهه نخستین سایت تخفیف گروهی ایران که هنوز در حال فعالیت بوده، است.
یک سنجه دیگر -هر چند دارای اعتبار و دقت خیلی بالایی نیست- رتبه الکساست. اگر بخواهیم الکسای این دو سایت را هم بررسی کنیم، نت‌برگ رتبه ۶۱ و تخفیفان رتبه ۱۱۸ را دارا هستند. البته این موضوع به معنای اینکه تعداد بازدیدکننده این دو اختلاف زیادی را داشته باشند، نیست و فقط نشان می‌دهد نت‌برگ در حال حاضر بازدیدکننده بیشتری دارد.
یک نکته جالب دیگر درباره تخفیفان این است که دانشور، مؤسس تخفیفان بسیار روی برند شخصی خودشان در حوزه Personal Branding فعال است، ولی این کار در نت‌برگ و توسط مؤسسان آن اتفاق نیفتاده است.
اگر به موضوع اصلی برگردیم، به نظر می‌رسد این دو سایت وارد حوزه تقابل مستقیم شده‌اند که مورد عجیبی نیست، چون ما برای این دو سایت یک بازار مشخص داریم و در نتیجه این برند‌ها ممکن است وارد این تقابل شوند. در این مورد بهترین گزینه وجود ندارد. مثلاً ممکن است یکی از آنها دیگری را از دور خارج کند یا اینکه با هم به تفاهم‌هایی برسند و در کنار هم پیش بروند. یا در یک لایه بالاتر جنگ بین مؤسسان نت‌برگ و مؤسس تخفیفان نیست، بلکه جنگ بین سرمایه‌گذاران این دو پروژه است.
من نمی‌دانم کدام از آنها این تقابل را آغاز کرده است، ولی هیچ گریزی هم از آن نبوده و این کار را باید انجام می‌دادند. پایان کار این است که یکی از این دو کار باید باقی بماند، چون کسانی که علاقه‌مند به تخفیف‌های گروهی هستند دیگر مانند گذشته رو به رشد نیستند. پس یا باید ارزش‌های جدیدی ایجاد شود و محصولات جدیدی را بیاورند یا اینکه جنگ را وارد شهر‌ها کنند. البته اگر بخواهند جنگ را وارد شهر‌ها کنند، عملاً کیفیت خودشان را نمی‌توانند حفظ کنند و کارشان سخت می‌شود. بنابراین احتمال اینکه بازار در شهر‌های دیگر عکس‌العمل بی‌اعتمادی را به این حوزه داشته باشد، بسیار بالاست. البته باز هم باید انتهای قضیه را ببینیم که ممکن است با کیفیت پایین تعداد مشتریان ناراضی زیاد شوند.
بنابراین شاهدیم که این دو سایت برای جذب کاربران بیشتر تلاش می‌کنند، در حالی که در کاربران خودشان هم به دلیل کیفیت پایین بعضی از تخفیف‌ها نزول بیشتری را نسبت به جذب کاربران جدید دارند. چون محصول‌شان هم دوره رشد را سپری کرده و در دوره افول به سر می‌برد. نرخ رشد کاربران این دو سایت به زودی منفی خواهد شد. پس با توجه به اینکه این دو کسب‌وکار در حال گذراندن دوره افول خود هستند، این نوع تبلیغات‌هایی که در بالا عنوان شد، چیز‌های عجیبی نیستند و کاملاً طبیعی‌اند.
برای جمع‌بندی موضوع، شاید بد نباشد به این نکته اشاره کنیم که واقعاً مهم نیست که چه کسی اول است و این روش‌های مختلف تبلیغات رودرروی هم مهم نیستند. آنچه مهم است، این است که کدام‌یک در قلب مشتریان‌شان رتبه بهتری را کسب می‌کنند، کدام‌یک رضایت بیشتری در ذی‌نفعان‌شان -شامل مشتریان، کارکنان، شرکای تجاری و البته سهامداران- ایجاد می‌کنند و کدام‌یک در پایان باقی می‌ماند.
بعد از اینکه یکی از آنها باقی ماند، صحبت کردن درباره اینکه چه کسی اول بوده، بیشتر به یک شوخی شبیه خواهد بود، وقتی جمله پایانی این باشد: چه کسی تنها بازیگر این بازی اقتصادی است؟
