سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
بررسی رسم و رسومات و آیین‌های ایرانی که به ایران باستان بازمی‌گردد، بسیار جالب و دلنشین بوده و مطالعه آنها باعث می‌شود تا درک بهتری نسبت به شیوه زندگی در ایران باستان پیدا کنیم از اینرو خبرنگار کسب وکار پای سخنان دلنشین غلامحسن سوری پژوهشگر دینی وموسیقی ایرانی واوستا شناس معاصر نشست .
پژوهشگر دینی وموسیقی ایرانی واوستا شناس معاصر ضمن تبریک جشن سده به ایرانیان گفت: در دوره ایران باستان، هر سال را به دو فصل تقسیم می‌کردند. از فروردین تا پایان مهر که «تابستان بزرگ» و از آبان تا پایان اسفند که «زمستان بزرگ» نام داشت. جشن سده را در دهمین روز از ماه بهمن برگزار می‌کردند. شب هنگام، در این زمان، درست سد روز (آبان، آذر، دی و ده روز از بهمن) از زمستان بزرگ می‌گذشت. به عقیده ایرانیان در این هنگام است که سرما در زمستان به اوج خود می‌رسد چون از این پس هوا رو به اعتدال می رود.
غلامحسن سوری ادامه داد:کشف آتش یکی از مهمترین دستاوردهای انسان بود. پختن حیوانات شکار‌شده، نرم کردن فلزات و دفاع در برابر حیوانات همه و همه حاصل پیدایش آتش بود. در آیین زرتشت، روشنی، آتش و آفتاب تجلی اهورامزدا است. ایرانیان از دورترین ایام، هنگام ستایش خداوند و بجا آوردن نماز ، به سوی خورشید می‌ایستادند. از سویی دیگر، هرگاه شب هنگام بود یا در جایی سربسته با نور (آتشکده) پروردگار را ستایش می‌کردند، رو به آتش فروزان می‌ایستادند که با بوی خوشی فضا را معطر ساخته بود. در اوستا، آتش در هر جایی مقام والایی دارد. آتش گوهر زندگی و عشق است و تجلی‌گاه خداوند محسوب می‌شود. ایرانیان باستان در آغاز همه جشن‌ها آتش می‌افروختند و اهورامزدا را ستایش می‌کردند. آنها افروختن آتش را در هر جا و در هر مراسمی موجب فرار اهریمن و دیو‌ها می دانستند.
اما یک سلسله از جشن‌ها، ویژه آتش بود که در میان آنها از همه برتر و باشکوه تر باید به «جشن سده» اشاره کرد. در نظر ایرانیان، مقام آتش از سایر عناصر برتر و والاتر بود و این مسئله به وضوح در اوستا بیان شده است. داستان شکل گیری جشن سده هم به پدیده کشف آتش در تاریخ ایران بازمی‌گردد. در واقع جشن سده، بزرگداشت پیدایش آتش است که ایرانیان این جشن را همانند سایر جشن‌ها به شخصیت‌های تاریخی نسبت می‌دهند.
سده جشنی است که به روایت تاریخ تا قبل از صفویان نه تنها بین مردم عادی بلکه میان پادشاهان و حاکمان نیز برگزار می شد. این جشن پس از اسلام هم در دربار خلفای عباسی و حتی پس از آنها نیز با شکوه بسیار برگزار می‌شد. اما از آن زمان به بعد تنها به جمع کوچک زرتشتیان محدود شد.
وجه تسمیه سده
اوستا شناس معاصراظهار داشت: نوشته ها ی متعددی درخصوص وجه تسمیه سده وجود دارداز جمله ،۱- در این روز شمار فرزندان آدم (پدر نخستین )به ۱۰۰ تن رسیده از اینرو سده گویند،ابوریحان بیرونی می نویسد :سده روز دهم بهمن ماه است واینکه پنجاه روز وپنجاه شب تا نوروز باقیست.
۲-در برخی از منابع این جشن را به هوشنگ نسبت می‌دهند ، که هوشنگ روزی با صد تن از یارانش بطرف کوهی می رفت، ناگهان مار سیاه رنگ بزرگی با چشمان سرخ را دیدو چون هرگز مار ندیده بود بشگفت آمد و گفت جمیع جانوران متابعت ما می‌کنند، همانا این جانور دشمن ماست که سر از اطاعت پیچیده، سنگی برداشت و بر جانب مار انداخت، آن سنگ خطا رفت و بر سنگ دیگر خورد، جرقه آتشی بوجود آمد که خش وخاشاک اطرافش را در بر گرفت و مار بسوخت، چون در آن زمان هنوز آتش ظاهر نشده بود هوشنگ با همراهان از پیدا شدن آتش شاد شدند و گفتند این نور خداست که دشمن ما را کشت و شکر ایزد به جای آوردند و در آن روز جشن بزرگی برپاشد.
۳-در اوستا ی ساسانیان داریم که بدستور جمشید که از اسطوره های پارسیان نیز می باشد آتش را در معابد جای داد وسپس دستور داد در سراسر ایران زمین ،آدریان هایی (آتشکده کوچک) بسازندودر آن آدریان ها آتش همیشه روشن بماندتا مورد استفاده مردم قرار گیرد.
۴-در کتاب (تاریخ ۲۵۰۰ ساله ایران ) آتش وجایگاه آن در انرژی جهان را واضح توضیح داده ام در دوران ساسانیان که فروزه ی خداوندی یعنی آتش ،لازمه حضور در معابد بوده موبدان پیرامون آتش پنام (چیزی شبیه ماسک ) بر دهان وبینی می بستند که مبادا بوی بد دهان یا حرم معده شان آتش را بیالاید.با توجه به اینکه آتش مظهر پرستش نبود ونیست ،آیتی از آیات خداوند است.
۵-دیگر از وجوه تسمیه جشن سده،داستان ضحاک است .ضحاک (خندان) به ایرانیکه مردمش همچون زمان ساسانیان از جور حاکمیت بجان آمده بودند چیره شد وجمشید را کشته و خواهران ودخترانش را باخود برد.
ضحاک هنگام جنگ شانه هایش زخم تبر خورده واستخوانش شکست وداروی زخم ضحاک را مغز جوانان فهیم ایران تجویز کردند.هر روز دو جوان از نخبگان سر می بریدند ومغز سرشان را درون زخم ژرف او قرار می دادند تا دردش کم شود.!!!ایرانیان داستان دیگری در این باره نیز گفته اند که:اهریمن گجستک به پاس پیروزی ضحاک بر ایرانیان شانه های او را بوسید وجای بوسه های اهریمن دو مار روئید که به مغز سرتغذیه می شدند لذاهرروز دو جوان ایرانی را سر بریده ومغز سرشان را به آن دو مار می داند.وگفته اند ضحاک وزیزی دانشمند ایرانی داشت که یکی ازآن دو جوان را هرروز آزاد کرده وپنهانی به کوه ومنطقه ای در دماوند می فرستاد.چون فریدون بر ضحاک غلبه یافت وزیر گفت :توانایی من آن بود که یکی از آن دوجوان که باید کشته می شدند را برهانم وهمه آنان در کوه دماوند هستند که تعدادشان به ۱۰۰ نفر رسیده است.وزیر دستور دادتا آن ۱۰۰ نفر در کوه آتش روشن کنند اینچنین بود که لشگرین ضحاک به دام افتادند .
غلامحسن سوری درادامه افزود:واژه سد (۱۰۰)از شمارش بیست که با واه (س)نوشته شده است (سد)با واه(س) باشد چون شماره دویست هم با (س) است ،پس با واه (ص)از همان غلطهای مصطلح ادیبان می باشد!!!
قداست آتش
اوستا شناس معاصر درخصوص قداست آتش در ادیان مختلف گفت:در تورات ،خداوند بصورت نوری با پیامبرش حضرت موسی (ع) گفتگو کرد،در قرآن مجید خداوند نور مطلق است،در اوستای هخامنشیان خداوند بالاترین نور است ودر زمان بلاش که اوستای پراکنده را گردآوری کرده وبر دوازده هزار پوست گاونوشته خداوند را بالاترین خرد دانسته است.
باوجود اینکه بیش از ۱۴۰۰ سال از ورود دین مبین اسلام به ایران می گذرد ،ما ایرانیان هنوز هم آتش را از فروزه های اهورائی می دانیم .هرگاه به قبور متبرکه یا والدین واجدادمان می رویم ،شمع روشن می کنیم وبر بالین قبر متوفا می گذاریم .این همان احترامیست که به آتش یعنی فروزه ی از خداوند داریم با روشن کردن یک یا چند شمع نورخدا را پیشکش متوفا می کنیم وخودمان هم نمی دانیم چرا این کار را انجام می دهیم ؟!!!اینکه عده ای،ایرانیان وزرتشتیان را آتش پرست می دانند از کم خردی آنهاست.
در ایام حج ایرانیان در هنگام بجا آوردن فرایض نماز، میبینند مهری که بر روی آن سجده می کنند توسط عربها پرت می شود ودر قبال انتقاد ایرانیان عربها می گویند ایرانیان خاک ومهر را می پرستنند!!!حال آنکه دستور قرآن است هنگام سجده پیشانی بر خاک بگذارید باید در قبال این بی ادبی عربها گفت:این خاک ،خاک زمین است که خداوند بدان سوگند یاد کرده وهمه چیز از خاک است ودوباره به خاک برمی گردید .مهر خاکی مقدس نیست وشایسته پرستش نیست ولی شایسته ارج نهادن است.
