سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، دستگاه‌های کارت‌خوان فروشگاهی تکنولوژی پیشرفته و محبوب چند سال اخیر در کشورمان بوده که معمولا تمام اصناف، مغازه‌دارها و کسبه حداقل یکی از این دستگاه‌ها را در اختیار دارند، اما در این میان مشکلی برای اصناف وجود دارد و آن هم تاخیر در واریز مبالغ تراکنش‌ها به حساب دارندگان دستگاه‌های پوز است. از زمانی که تسویه آنی در شبکه شاپرک منتفی شده و انتقال وجوه با تاخیر چند ساعته انجام می‌شود، علامت سوال بزرگی در ذهن فروشنده‌ها شکل گرفته است؛ پول‌ها در این چند ساعت کجا می‌ماند؟ سود آن چقدر است و از آن چه استفاده‌ای می‌شود؟ پیش از این و هنگام تسویه آنی به محض کارت کشیدن یک مشتری در یک فروشگاه پول از حساب وی کسر و به حساب فروشنده منتقل می‌شد، اما در حال حاضر و بسته به زمان کشیدن کارت از ۳.۵ تا ١٢ ساعت و گاهی تا ۲۴ ساعت تا واریز پول به حساب فروشنده طول می‌کشد. البته در همان لحظه مبلغ مورد نظر از حساب خریدار کسر می‌شود، ولی تا انتقال آن به حساب فروشنده چند ساعتی زمان می‌برد. در همین زمینه یکی از فعالان صنف تولید و پخش پوشاک درباره تاخیر بانک‌ها در واریز مبالغ خرید از طریق دستگاه‌های پوز به «کسب‌وکار» گفت: این مساله از حدود ۱۰ روز قبل ایجاد شده و مشکلات بسیاری برای کسبه به ویژه کسانی که تراکنش بالایی از طریق دستگاه‌های پوز دارند، ایجاد کرده است. اکبر ثامنی افزود: هر ساعتی که خرید صورت می‌گرفت مبالغی که از طریق دستگاه‌های پوز توسط مشتری کارت کشیده می‌شد حداکثر تا صبح فردا در حساب ما می‌نشست، ولی از ۱۰ روز پیش این زمان، ۲۴ ساعت و گاهی بیشتر از آن به طول می‌انجامد.
به گفته وی، متاسفانه بانک‌ها در این مورد پاسخ قانع‌کننده‌ای به کسبه نمی‌دهند و اعلام می‌کنند که این مشکل به دلیل مسائل نرم‌افزاری ایجاد شده است. به زعم ما این پاسخ صادقانه نیست و بانک‌ها در حال استفاده غیرقانونی از وجوه و منابع کسبه هستند. طبعا این وضعیت برای کسبه که از یک سو ورودی نقدینگی دارند و از یک سو باید پاسخگوی طلبکاران و طرف حساب‌های خود باشند، مشکل‌ساز شده و پاس شدن چک‌های ما دچار اختلال شده است. نکته تاسف‌بار دیگر این است که مسئولان اصناف هم در این باره سکوت پیشه کرده‌اند و از حقوق کسبه دفاع نمی‌کنند. عرفان منادی، دارنده جایگاه سوخت نیز در گفتگو با «کسب‌وکار» گفت: زمانی که قرار شد استفاده از این دستگاه‌ها اجرایی شود تمام کسانی که در بازار یا در مجموعه‌ای کار می‌کنند که در آن کالا یا خدماتی به فروش می‌رسد بدون درنگ از این طرح استقبال کردند و امید بر این بود که بتواند مشکلات را در حمل پول نقد برای هر دو طرف فروشنده و خریدار حل کند، اما با ادامه اجرای این طرح متوجه شدیم که تاخیر در واریز مبالغ تراکنش‌ها به حساب دارندگان دستگاه‌های کارت‌خوان وجود دارد. این واریزی‌ها ابتدا به بانک دارنده کارت‌خوان فرستاده می‌شود و بانک این واریزها را انجام می‌دهد، اما بانک‌ها تنبلی می‌کنند و این مبالغ با تاخیرهای بیش از چندین ساعت به حساب واریز می‌شود و اگر این تراکنش‌ها در پاسی از شب انجام شود به عنوان مثال ما جایگاه‌داران در طول شبانه‌روز هم فعالیت داریم، واریز این تراکنش‌ها ۲۴ ساعت طول می‌کشد. این موضوع سبب شده تا در مراجعه به فروشگاه‌ها در هنگام خرید، مغازه‌داران به جای استفاده از دستگاه POS تقاضای وجه نقد از مشتریان کنند و این موضوع در آینده‌ای نزدیک ایجاد صف‌های طولانی در پشت دستگاه‌های ATM و صفوف بانکی را سبب خواهد شد و علاوه بر این استفاده مردم از اسکناس‌های کاغذی هزینه‌های دولت برای چاپ اسکناس را بیش از پیش خواهد کرد.
آثار تورمی تامین کسری بانک‌ها توسط بانک مرکزی
کامران ندری، کارشناس ارشد بانکی
درباره اینکه گفته می‌شود تاخیر در پرداخت و واریز حساب‌های دستگاه‌های کارت‌خوان یا همان پوزهای فروشگاهی وجود دارد، باید اشاره شود که در هیچ جای دنیا واریزی‌ها یا پرداخت‌ها به حساب دارندگان این دستگاه‌ها آنی نیست. در واقع تراکنش‌ها برخط است و هنگامی که خریدار کارت می‌کشد انتقال مقدار پولی که قرار است به حساب فروشنده واریز شود نیازمند زمان است، چراکه یک جابه‌جایی اتفاق می‌افتد. همچنین سیستم بانکی که متعلق به کارت خریدار است، ممکن است در آن لحظه قطع باشد که این اتفاق بسیار رایجی است. بنابراین تا زمانی که بانک بتواند مشکل نرم‌افزاری خود یا کسری بودجه خود را حل کند مدت‌زمانی طول می‌کشد. البته در آن زمان که بانک مورد نظر آمادگی پرداخت پول را در آن لحظه خرید و کشیدن کارت ندارد باید بانک مرکزی این مبالغ را تامین کند، یعنی بانک مرکزی باید از منابع خود این مبالغ را تامین کند که این حرکت موجب افزایش پایه پولی و به دنبال آن تورم می‌شود. به همین دلیل است که حساب بانک‌ها نزد بانک مرکزی قرمز است و حساب برداشت‌ها بالا، چراکه تمام تراکنش‌ها برخط و آنی است. بحث سود هم مطرح نیست. کسی در این میان از این موضوع سودی نمی‌برد.
بنابراین این یک تصمیم درست است که دیرهنگام گرفته شده و اجرایی می‌شود. از زمانی که شاپرک عملیاتی شد مسئولان قصد داشتند که مشکل را اصلاح کنند که در آن زمان اجرای این طرح به تعویق افتاد. بنابراین باید از این تصمیم و اجرای این طرح حمایت کرد تا بانک‌ها بتوانند کسری خود را خودشان تامین کنند نه بانک مرکزی که این اقدام تبعات منفی بر اقتصاد دارد.
کندی واریزها موجب برگشت خوردن چک‌ها شده است
ابراهیم درستی، نایب‌رئیس اتاق اصناف تهران
زمانی که طرح الزام استفاده از دستگاه‌های کارت‌خوان یا همان پوزهای فروشگاهی برای اصناف اجرایی شد اصناف از استقرار این کارت‌خوان‌ها در فروشگاه‌ها و مغازه‌های خود استقبال کردند و کمک بسیاری را با همکاری خود برای اجرایی شدن آن انجام دادند. همچنین در این راستا هیچ محدودیتی نیز برای بانک خاصی در نظر گرفته نشد و انتخاب براساس مزایا و امتیازاتی که بانک مورد نظر به اصناف ارائه می‌داد، انجام شد.
درباره زمان واریز مبالغ به حساب اصناف که مورد اعتراض ما نیز هست، ضرورت دارد اشاره شود که این واریزی‌ها تاخیر دارد و این مورد تایید ما نیست. باید ظرف یک ساعت اول این پرداخت‌ها به حساب دارنده دستگاه پوز واریز شود و این زمانی که در این بین وجود دارد معضل بزرگ اصناف شده است.
به عنوان مثال اصناف چکی را برای خرید کالا صادر می‌کنند و زمانی که این کالاها به فروش می‌رسد باید آن چک را پاس کنند که کندی واریزی‌ها موجب برگشت خوردن چک‌ها و در نتیجه دلسرد شدن و سرخوردگی برای ادامه فعالیت‌ها می‌شود. مذاکرات بسیاری را انجام داده‌ایم و ضرورت دارد بانک مرکزی به این موضوع ورود کند و ترتیبی اتخاذ شود تا زمان واریز این مبالغ به حداقل ممکن برسد. باید اشاره شود که پیگیری‌ها برای تحقق این موضوع ادامه دارد و امید است مسئولان نیز با اصناف همکاری لازم را داشته باشند.
