سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
ثمانه نادری
به گزارش کسب و کار نیوز، حراج سکه که چندین هفته از زمان اجرای دستور آن میگذرد به اعتقاد کارشناسان، مدتی است که بستر دلالی را فراهم کرده است. چهارم آذرماه بود که رئیس بانک کارگشایی از حراج سکههای تمام بهار و نیمبهار آزادی در این بانک به منظو جلوگیری از حبابی شدن بازار سکه خبر داد و به دنبال آن در چندین مرحله سکه حراج شد و این روند همچنان ادامه دارد، اما این امر به اعتقاد کارشناسان، در حالیست که پای دلالی به این بازار باز شده است و اجازه نمیدهند که مردم با قیمت پایین سکه بخرند.
این دلالان که طبق بررسیهای موجود روزانه صدها سکه میخرند، علاوه بر سودجویی از شرایط موجود در بازار سکه دائما در این بازار حضور دارند و حضور آنها به خودی خود مانعی برای تحقق اهداف اولیه از حراج سکه است.
در همین رابطه رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه حراج سکه به نفع کشور نیست، گفت: حراج سکه باعث دلالبازی میشود و بهتر است که این کار صورت نگیرد چون سود آن بیشتر به جیب دلالان میرود.
محمدرضا پورابراهیمی در واکنش به اقدامات بانک مرکزی در حراج سکه گفت: اینگونه طرحها تاثیر بیرونی بر قیمت سکه نخواهد داشت و تنها منفعت آن برای دلالان خواهد بود. به همین دلیل لازم بود قبل از این اقدام بررسی صورت میگرفت مبنی بر اینکه حراج سکه چه تاثیری بر بازار میگذارد.
وی با بیان اینکه حراج سکه به فضای دلالی در بازار کشور کمک میکند، گفت: با وجودی که ممکن است برخی از مردم از این حراج استفاده کنند، ولی در نهایت بازار دلالی را تقویت میکند که به صلاح کشور نیست. به همین دلیل پیشبینی ما این است که بهتر است چنین کاری انجام نشود. پورابراهیمی تاکید کرد که برای انجام اینگونه اقدامات احتیاج به کار کارشناسی و عوامل مختلف و تاثیرگذار دارد. پس بهتر است که این کار متوقف شده و پس از بررسیها درباره ادامه آن فکر شود.
روند اشتباه عرضه سکه
جمشید پژویان، کارشناس اقتصادی در این خصوص به «کسبوکار» توضیح میدهد: حراج سکه از آن حرفهایی است که معنای مشخصی از آن استخراج نمیشود. کلمه حراج یعنی عرضه کالایی که آپشنهای بالایی دارد و در عرضه آن قیمت بسته به نوع تقاضا و افزایش آن تغییر پیدا میکند. برای مثال ممکن است قیمت تعیینشده در حراجی ۱۰۰ هزار تومان باشد، اما با افزایش متقاضیان فروشنده به فردی که قیمت بیشتری را میپردازد، میفروشد، اما وقتی سکه با قیمت مشخصی عرضه میشود دیگر اسم آن حراج نیست، بلکه فروش سکه است. حالا اگر با قیمتی پایینتر میفروشد یک عده هجوم میآورند تا سکهها را بخرند. این سکهها از همان جا به بازار رفته و با قیمت گرانتر فروخته میشود. پس با این کار نمیشود در قیمت سکه تعادل ایجاد کرد یا قیمت آن را پایین نگه داشت، چراکه در هر صورت واسطه هایی هستند تا این قیمتها را بالا ببرند. دلالها نیز جزو همین واسطه ها و عدهای هستند که سریعتر به سکه دسترسی دارند. البته اگر خود بانک در این امر دخیل نباشد و به طور پنهانی نفروشد و سکه در شعب متعدد عرضه شود هرچه تعداد شعب بیشتر باشد صفها نیز کمتر میشود و امکان حذف این واسطهها وجود خواهد داشت. بنابراین روند عرضه سکه خود افزایش دلالی را در پی دارد. نکته دیگر تصوری است که از افزایش قیمت سکه وجود دارد. معمولا کسانی که به حراج سکه اقدام کردهاند، بر این باورند که سکه حباب داشته، در حالی که این کلمه برای قیمتهای بورس که غیرواقعی است، کاربرد دارد و نمیتوان آن را به قیمت سکه که براساس واقعیتهای بازار و میزان تقاضا افزایش پیدا میکند، نسبت داد. وقتی از یک طرف سود سپرده ها کاهش پیدا میکند، بدیهی است که مردم یا عدهای از آنها به فکر انتقال دارایی از بانکها میافتند که یکی از مکانهای مورد نظر آنها بازار طلا و سکه است. در این صورت افزایش قیمت سکه براساس افزایش تقاضا بوده و چیزی به اسم حباب وجود ندارد. بنابراین تعبیر حبابی شدن قیمت سکه تعبیری اشتباه است و برای بازار بورس که شاید قیمتهای آنها با ظاهرسازی تعیین میشود، کاربرد دارد.
عدم تزریق به موقع ارز و سکه
آلبرت بغزیان، کارشناس اقتصادی نیز درباره این موضوع با اشاره به اینکه بانک مرکزی در تزریق به موقع سکه و ارز اقدام نکرده و همین امر گرانی قیمت سکه را در پی داشته، میگوید: بانک مرکزی عمده دارنده ارز و سکه است. بر همین اساس تنها مرکزی که میتواند با عرضه به موقع موجب تعادل در بازار شود، بانک مرکزی است. اگر قیمت سکه در یک برهه تغییر پیدا میکند، به این دلیل است که بانک مرکزی در عرضه سکه و تزریق ارز به صرافیها در بره های تعلل ورزیده است، حالا برگشت به قبل برای آن سخت و دشوار است و تاثیر منفی آن نیز در بازار خود را نشان میدهد که برای کنترل این تاثیر حراج سکه شروع شد. معمولا خرید سکه برای تجارت نیست، بلکه افراد میخواهند آن را نگه دارند. درباره ارز نیز خریدار یا مسافر است یا دانشجو که آن را برای نیاز خود تهیه میکند. بنابراین از افزایش قیمت سکه و ارز مردم صدمه میبینند. وقتی هم که صحبت از حراج میشود سوداگران ورود پیدا میکنند و قیمتها همچنان بالا باقی میماند. در این شرایط تنها کسی که میتواند صرافیها را به عرضه سکه و ارز ارزان مجبور کند، بانک مرکزی است و ریشه این مساله نیز به بانک مرکزی بر میگردد که به موقع سکه و ارز را عرضه نکرده است. بنابراین بر عهده این بانک هم هست که به موقع عرضه کند تا مجبور به حراج که خود دلالی را در پی دارد، نشود.
