سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
به گزارش کسب و کار نیوز اورژانس‌ها در انتخاب بیمارستان دولتی یا خصوصی به بیمار فرصت نمی‌دهند و به همین دلیل فضای بیمارستان‌های دولتی به ویژه بخش اورژانس این بیمارستان‌ها را که نخستین گزینه انتخابی اورژانس است، شلوغ کرده‌اند. ازدحام بیماران در این بخش، نبود فضای باز و مناسب، عدم به‌کارگیری پرسنل مجرب و باتجربه و سایه انداختن ترس، دلهره و دستپاچگی بر کارکنان به دلیل ازدحام این بخش‌ها از جمله نتایجی است که به اعتقاد بیماران به دلیل انتقال اجباری آنها به بیمارستان‌های دولتی به بار آمده است که البته طبق آنچه در دستورالعمل‌های قانونی آمده، این فضای مشوش در تضاد با قوانین و دستورالعمل‌های اورژانس است.
توصیفی از بخش اورژانس یک بیمارستان دولتی
بخش اورژانس دقیقا مقابل در بیمارستان است و جمعیت زیادی از مردم کنار آن ازدحام کرده‌اند. اورژانس بیمارستان دو قسمت است. اورژانس یک و اورژانس دو. چند قدم مانده تا بخش اورژانس دو از ته سالن بیمارستان صدای بلندی برمی‌خیزد و جو آرام بیمارستان را به‌هم می‌ریزد. «بروید کنار، چند تا مریض آوردیم خانم آقا» و مدام تکرار می‌کند. تقریبا ۱۰ نفری کنار در ورودی اورژانس‌اند. یک بیمار هم که چند سرم در دست و چند جای پانسمان بر بدن دارد، با لباسی نیمه‌باز روی تخت نشسته و مدام بی‌اختیار سرش را بالا و پایین می‌کند. گاهی ناله‌ای سر می‌دهد و گاهی هم چرت می‌زند. موهای بلند و شلخته‌ای دارد و ریشش را چند ماهی است که نتراشیده است. در کنار او چند قدم آن طرف‌تر یکی روی تختی دراز کشیده و پرستاردر حال پانسمان پایش است . یک بیمار هم در حال چرت زدن است و با پتوی کهنه‌ای صورتش را پوشانده است. خیلی راحت بی‌هیچ پرس‌وجویی وارد ساختمان می‌شوید. یکی رد می‌شود و با اعتراض می‌گوید: اینجا هر کسی سرش را می‌اندازد پایین و وارد بخش اورژانس می‌شود. فرقی نمی‌کند هر کسی باشد نه نگهبانی نه پلیسی و نه هیچ مراقبی.» همینطور به ردیف بیماران روی تخت‌هایی با پتوهای کهنه و قدیمی نشسته‌اند. یکی گریه می‌کند و یکی از درد دست و پایش می‌نالد. درست وسط همه این بیماران که البته جمعیتی آنقدر زیاد ایستاده‌اند که برای عبور از آنها باید مراقب باشید و از این و آن عذرخواهی کنید، مرکزی مختص پرسنل رسیدگی به بیماران قرار دارد. یکی در حال ویزیت بیمار، یکی در حال پرداخت هزینه درمان، یک پرستار خیلی جوان هم گاهی بالای سر بیماران می‌رود و با نیم‌نگاهی آنها را برانداز می‌کند. اخمی می‌کند و ابرویی بالا می‌اندازد و با بی‌اعتنایی رد می‌شود. همراهان بیمار در کنار همین جمعیت زیاد و بغل دست بیماران ایستاده‌اند و ظاهر آنها آشفته‌تر و رنگ‌پریده‌تر از بیماران است. بوی بسیار بدی از ازدحام جمعیت در فضای بیمارستان پیچیده است. برای بیماران و همراهان عادی است، اما گاهی برخی جلوی دماغ‌شان را به نشانه اعتراض می‌گیرند. اگرچه همهمه زیاد است، اما سکوتی هم به نشانه درد و اندوه بر همه‌جا حاکم شده که با وجود جیغ و داد احساس می‌شود. فضای اورژانس آنقدر آکنده از بیمار شده است که جای سوزن انداختن نیست.طبق دستورالعملی که وزارت بهداشت برای اورژانس‌های کشور تدوین کرده است، فضای بیمارستان باید به گونه‌ای باشد که مزاحمتی در درمان و خدمات‌رسانی به بیماران ایجاد نشود. از طرفی کادر پرسنلی اورژانس باید از مجرب‌ترین نیروی‌های بیمارستان گزینش شود، اما اینجا اکثر پرسنل جوان هستند و بعضا رفتارهای مناسبی با بیمار ندارند. گاهی داد می‌زنند و گاهی هم پرخاشگری می‌کنند که در تضاد با موارد قانونی است. جو شلوغ بیمارستان و ازدحام و رفت و آمد آزادانه هم فرصت رعایت بهداشت را به کسی نمی‌دهد. یکی از همراهان بیمار به پرستار گلایه می‌کند که ۴ روز است که اینجا هستم و منتظر انتقال بیمارم به بخش ام. پرسیدم همیشه اینقدر شلوغ است؟
می گوید : تازه امروز کمی خلوت‌تر شده، دیروز آنقدر شلوغ بود که راهرو بوی لجن می‌داد. یکی داد می‌زد. یکی جیغ می‌زد. یکی ناله می‌کرد. گفتم: مشکل مریضت چیه؟
می گوید: خواهرم چند روزی می‌شود اینجاست. حامله است. نمی‌دانم چرا او را به اینجا آوردند. گفتم: شب هم همینطور شلوغ است؟ گفت: آخر شب‌ها کمی خلوت می‌شود.دو سرویس بهداشتی زنانه و مردانه درست مجاور تخت چند بیمار است. چند نفر هم صف ایستاده‌اند مثل اینکه تعداد سرویس‌های بهداشتی کم است.چند قدم آن طرف‌تر در فاصله‌ای خیلی نزدیک اورژانس یک است. وارد سالن این بخش که می‌شوید، اتاقی کنار آن قرار دارد که روی آن نوشته بخش ایزوله. دو نفر روی تخت دراز کشیده‌اند و چیزی شبیه سوزن در دهان‌شان گذاشته شده است. گویی وضعیت خاصی دارند که تخت آنها جدا شده بود و تحت مراقبت ویژه‌تری قرار داشتند. یکی از پرسنل می‌گوید: اینجا بخش ایزوله است. مخصوص بیماران خاص و بیماری‌های واگیر‌دار است. همیشه اینطور بوده و با خونسردی از کنار در اتاق ایزوله که باز است، می‌گذرد. کمی آن طرف‌تر همراه یکی از بیماران با صدای بلند دارد گله می‌کند: راضی نبودم اینجا بیایم. رسیدگی نمی‌کنند. کنار در خروجی بخش اورژانس نوشته: مرکز احیای بیماران قلبی. باز است و به راحتی می‌شود بیمار و همه دم و دستگاه‌های احیا را دید. یک بیمار روی تخت دراز کشیده است. مثل اینکه دارد احیا می‌شود. به قول یکی از بیماران چاره‌ای نیست. باید با این فضا و با این شرایط بسازیم. وضعیت اورژانس‌ها خیلی اورژانسی است. این توصیفی است از وضعیت اورژانس یکی از بیمارستان های معروف دولتی پایتخت.
انتقال اجباری بیمار به بیمارستان دولتی
یکی از علت‌هایی که برخی برای آشفتگی اورژانس‌ها اعلام می‌کنند، انتقال اجباری بیماران اورژانسی به بیمارستان‌های دولتی است. طبق قانون وزارت بهداشت آمبولانس‌های اورژانس در صورت مواجهه با مورد تصادفی یا اورژانسی باید وی را به سریع‌ترین بیمارستان دولتی منتقل کنند و بیمار نیز در این خصوص حق شکایت ندارد چون این جزو قوانین است و بیمارستان‌های خصوصی نیز چنین بیماری را تحویل نمی‌گیرند. این دقیقا مطلبی است که مسئول مجتمع فنی بخش اورژانس بیمارستان به «کسب وکار» می گوید. این در حالیست که در بسیاری موارد بیمار حال وخیمی نداشته و فاصله بیمارستان خصوصی و دولتی هم تقریبا یکسان بوده اما با این حال وبا وجود درخواست بیمار برای انتقال به بیمارستان خصوصی، این حق انتخاب را به بیمار نمی دهد و همین باعث شلوغی بخش اورژانس بیمارستان های دولتی شده است .
ترجیح اورژانس بیمارستان‌های دولتی است
با این حال پیرحسین کولیوند، رئیس سازمان اورژانس در این خصوص به «کسب‌وکار» می‌گوید: معمولا اکثر بیماران توان پرداخت هزینه به بیمارستان خصوصی را ندارند؛ ازاین‌رو اورژانس برای انتقال بیمار به این دلیل که بیمارستان خصوصی تحت پوشش بیمه نبوده و با بیمه‌ها همکاری ندارد، ترجیحا بیمارستان‌های دولتی را در اولویت قرار می‌دهد. به ویژه زمانی که بیمار خطر جانی نداشته باشد وگرنه در این صورت اولویت اورژانس مراجعه به نخستین مرکز درمانی
است. موضوع دیگری که البته برای برخی از بیماران چالش‌برانگیز بوده، دریافت هزینه انتقال بیمار توسط اورژانس در مواقعی است که بیمار ترجیح می‌دهد به بیمارستان خصوصی برود. البته این مورد در قانون برای تصادفی‌ها استثنا قائل شده است. طبق قانون و دستورالعمل اجرایی ماده ۹۲ مصدومان ناشی از حوادث ترافیکی در هر صورت چه انتقال به بیمارستان دولتی و چه خصوصی رایگان پذیرش خواهند شد و تمام هزینه‌های مصدومان برمبنای تعرفه‌های دولتی توسط وزارت بهداشت، درمـان و آمـوزش پزشکی پرداخت خواهد شد.
خدمات اورژانس رایگان است
کولیوند درباره شایعه دریافت هزینه از بیمارانی که توسط اورژانس به بیمارستان خصوصی منتقل می‌شوند، می‌گوید: ترجیح اورژانس برای انتقال به بیمارستان‌های دولتی است، اما به طور کلی خدمات اورژانس رایگان است و اگر کسی خلاف این امر از بیمار پول دریافت کند، باید جوابگوی قانون باشد.
ستاد هدایت بیمار تصمیم می‌گیرد
سخنگوی اورژانس نیز با رد این موضوع که انتقال بیمار اورژانسی به بیمارستان دولتی اجباری است، به «کسب‌وکار» گفت: اینطور نیست که اورژانس بدون بررسی لازم و در نظر گرفتن مسائلی انتقال بیمار به بیمارستان دولتی را اجباری کرده باشد. مجتبی خالدی اظهار کرد: وضعیت بیماران با هم فرق دارد. به محض اینکه یک بیمار به اورژانس مراجعه می‌کند، شرایط جسمی وی توسط تکنسین و ستاد هدایت مورد رسیدگی قرار می‌گیرد و آن وقت است که اورژانس تصمیم می‌گیرد بیمار را به بیمارستان دولتی منتقل کند یا خصوصی. اگر خود بیمار شرایط جسمی چندان وخیمی نداشته باشد و بیمارستان خصوصی نیز خارج از حوزه اورژانس نباشد، در صورت درخواست بیمار انتقال وی به بیمارستان خصوصی پذیرفته می‌شود مگر اینکه شرایط به گونه‌ای باشد که انتقال به بیمارستان خصوصی امکان‌پذیر نباشد. گاهی وقت‌ها نیز شرایط جسمی بیمار آنقدر اورژانسی است که اورژانس باید وی را به نزدیک‌ترین مرکز درمانی حتی اگر آن مرکز بیمارستان نباشد، نیز انتقال دهد. مثل مواقعی که بیمار دچار ایست قلبی و تنفسی شده و باید هرچه سریع‌تر وی را به مرکزی که خدمات احیا داشته باشد، انتقال داد. ممکن است این مرکز یک مرکز نظامی یا زایشگاه
باشد.
اولویت، ثبات حال مریض است
سخنگوی اورژانس ادامه داد: اما نکته‌ای که وجود دارد، این است که تجربه اورژانس نشان داده از آنجایی که بیمارستان‌های دولتی ۲۴ ساعته فعالیت دارند و در آن برخلاف بیمارستان خصوصی اکثر اوقات پزشک متخصص در دسترس است، انتقال بیمار به این بیمارستان‌ها منطقی‌تر به نظر می‌آید. از سوی دیگر تعرفه بیمارستان‌های دولتی و خصوصی متفاوت است، اما از آنجایی که اولویت، ثبات وضعیت و حال مریض است، پس از آن بیمار تصمیم می‌گیرد ادامه مداوا در بیمارستان دولتی باشد یا
خصوصی. اگرچه مسئولان توجیهات مشخصی برای انتقال بیمار به بیمارستان‌های دولتی دارند، اما باید پرسید چه توجیهی مهم‌تر از اینکه به دلیل انتقال زیاد همین بیماران به بیمارستان‌های دولتی جو این بیمارستان‌ها نه تنها برای بیماران غیرقابل تحمل شده است، بلکه بسیاری از خطاهای پزشکی نیز به دلیل همین شلوغی‌ها رخ می‌دهد. ظاهر مشوش پرسنل این بیمارستان‌ها و ترس و واهمه آنها بسیاری مواقع کار دست بیماران داده است، در حالی که این جو می‌تواند آرام‌تر
باشد.
ارتزاق اورژانس کشور از بودجه دولتی
محمدرضا واعظ‌مهدوی، معاون توسعه امور آموزشی و فرهنگی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور نیز درباره انتقال بیماران از سوی اورژانس ۱۱۵ به بیمارستان دولتی معتقد است این موضوع در پی سال‌ها تجربه اتخاذ شده است. دلیل آن نیز این است که اورژانس کشور خدمات عمومی ارائه می‌دهد و برای عموم مردم است. از بودجه دولتی ارتزاق می‌کند و به عبارتی متعهد به ایفای وظایف حاکمیت در برابر مردم است که باید به صورتی تحقق پیدا کند که هم کم‌هزینه‌تر باشد و هم اثربخش‌تر. از آنجایی که درمان در بیمارستان خصوصی بسیار گران تمام می‌شود و بیمارستان‌های خصوصی نیز ناگزیر هستند هزینه سرمایه‌گذاری و همچنین سود متعارف مورد نظر خود را از محل فروش خدمات دریافت کنند طبیعتا بهای تمام‌شده خدمات آنها گران می‌شود و پرداخت این موضوع توسط عامه مردم امکان‌پذیر نیست. مضافا اینکه ما با کشوری سروکار داریم که یک میلیون و ۶۴۸ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد. تهران تنها یکی از شهرهای این کشور است و عمده بیمارستان‌های خصوصی در دو سه خیابان شهر تهران قرار دارند. خدمات پزشکی بایستی در سرتاسر کشور از جاست تا لنگه و از کلیور تا سرخس برای شهروندان تامین شود. در این نقاط بیمارستان خصوصی وجود ندارد و این سوال برای گروه اندکی از مردم مطرح می‌شود در حالی که شبکه اورژانس کشور برای ارائه خدمات به کلیه شهروندان طراحی شده است و باید خدماتش را متناسب با کلیه مردم ارائه بدهد. به همین دلیل اکثریت مردم که توان پرداخت ندارند به بیمارستان دولتی مراجعه می‌کنند طبیعتا دولت شبکه ارزان‌تری دارد. از طرفی هم کسی که خدمات ارزان‌تر می‌خواهد باید ازدحام را تحمل کند. ازدحام ایران که نسبت به کشورهای اروپایی بسیار کمتر است. در کشورهای اروپایی افراد ۶ ماه در نوبت می‌مانند تا به یک بیمارستان دولتی با خدمات رایگان بروند. بنابراین ازدحام لازمه استفاده از خدمات دولتی است اما اگر کسی توان پرداخت دارد و مایل به رجوع به بیمارستان خصوصی است باید به اورژانس خصوصی مراجعه کند. در حال حاضر به جز اورژانس ۱۱۵ که خدمات رایگان ارائه می‌دهد اورژانس‌های خصوصی البته با هزینه از پیش تعیین شده به بیماران خدمات ارائه می‌دهد. بر اساس آمارهای موجود در حال حاضر ۵۷۰ بیمارستان دولتی و ۳۳۷ بیمارستان خصوصی در کشور در حال ارائه خدمات به بیماران هستند با این حال خدمات آنها به دلیل تعداد کم پرستاران و تخت‌های بیمارستانی و امکانات محدود موثر واقع نمی‌شود. تعداد پرستاران که به گفته مسئولان وزارت بهداشت حدود ۱۵۰ هزار نفر است نسبت به بیمار یک به ۱۵ است و در این میان تقریبا ۱۰۰ هزار پرستار مورد نیاز است که باید استخدام شوند. نسبت تخت بیمارستانی به بیماران نیز در کشو ر ۱،۹ است که در مقایسه با تخت‌های بیمارستانی در کشورهای توسعه یافته چندین برابر کمتر است. به گفته مسئولان به طور کلی حدود ۸۰ تا ۱۰۰ هزار تخت بیمارستانی کم داریم.
