مجتبی کاوه
صنعت پتروشیمی ایران بعد از سه جهش توسعهای اکنون به حضور پررنگتر در بازارهای صادراتی نظر دارد، اما با وجود برجام و خوشبینی نسبت به باز شدن فضای بینالمللی، صادرات محصولات این صنعت با دستاندازها و موانعی روبهرو شده است. متولیان دولتی این صنعت از حدود دو ماه قبل ضمن اعلام مذاکره با کشورهای هدف صادرات، وعده حل مشکل را میدهند، اما دستاندرکاران صنعت پتروشیمی خواستار اقدامات عاجل هستند، چراکه ادامه این وضعیت آنها را از کورس رقابت جهانی خارج میکند.
مرضیه شاهدایی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران با بیان اینکه مشکل صادرات پتروشیمی به چین با رایزنیهای انجامشده تا حد زیادی برطرف شده است، به «کسبوکار» میگوید: مشکلی که درباره بازگشت پول حاصل از صادرات پتروشیمی با چین وجود داشت، به مسائل نقل و انتقال پول باز میگردد که این مشکل تا حد زیادی برطرف شده و مذاکرات برای حلوفصل کامل آن ادامه دارد.
این مقام مسئول با بیان اینکه شرکت ملی صنایع پتروشیمی به عنوان سازمان توسعهای وظیفه تسهیلگری در امر صادرات را بر عهده دارد، میافزاید: صادرات پتروشیمی ایران طی سالهای اخیر گسترش داشته و آمارها حکایت از افزایش حجم و وزن محمولههای صادراتی دارد، اما به دلیل کاهش قیمت جهانی نفت و به تبع آن محصولات پتروشیمی شاهد کاهش ارزش صادرات هستیم.
شاهدایی بازارهای اروپایی، آفریقایی و آمریکای جنوبی محصولات پتروشیمی ایران را رو به گسترش دانست و افزود: بعضی موانع در بازارهای صادراتی به دلیل مسائل ذاتی بازار پتروشیمی ایجاد میشود، به این معنی که رقبای ما تلاش میکنند با قیمتهای پایینتر بازار محصولات ما را به دست بیاورند که در این زمینه تنوعبخشی به محصولات صادراتی و استفاده از تکنولوژی جدید برای کاهش قیمت میتواند گرهگشا باشد.
وی تصریح کرد: برخی موانع صادرات پتروشیمی به گلوگاههای باقیمانده از دوران تحریم – مسائل مالی و بانکی – باز میگردد و حل این مشکلات در گرو تعامل هر چه بیشتر با جامعه جهانی و شکستن موانع تحریمی است.
مشکلات صادرات پتروشیمی مقطعی نیست
یک کارشناس صنعت پتروشیمی نیز با بیان اینکه مشکلات نقل و انتقال پول از چین نیازمند دیپلماسی فعالتر مسئولان کشور است به «کسبوکار» میگوید: تصور من این است که چینیها عمدا در نقل و انتقال پول مانعتراشی میکنند و به این وسیله هم بازار داخلی خود را از دسترس صادرات ما دور میکنند و به محصولات پتروشیمی خود پر و بال میدهند و هم از باقی ماندن پول ما در بانکهای کشورشان سود میبرند.
فرهاد نصرا…پور با اشاره به مشکلاتی که اخیرا در صادرات پتروشیمی به ترکیه ایجاد شده است، افزود: ترکیه در برخی محصولات پتروشیمی رقیب ماست و برخلاف مسئولان دولتی که تصور میکنند مشکلات ایجادشده توسط ترکها مقطعی است، به عقیده من آنها این مشکلات را به عناوین مختلف – یک روز به بهانه لزوم اخذ تاییدیه کنسولی فاکتورهای صادرکنندگان پتروشیمی و روزی دیگر به بهانه دیگر – ادامه خواهند داد تا دسترسی ما را به بازار این کشور و بازارهایی که شرکتهای ترکیهای واسطهاش هستند، محدود کنند.
به گفته این کارشناس صنعت پتروشیمی، رقابت در بازار جهانی پتروشیمی روز به روز شدیدتر میشود و این بازار نیز به تدریج مثل بازار نفت به سوی سیاسیتر شدن پیش میرود و لازم است ایران نیز تغییر و تحولات حوزه صادرات پتروشیمی را با نگاه کارشناسانهتری مورد بررسی قرار دهد.