صفحه اصلی / روش پژوهش داده بنیاد (Grounded Theory Research Method)

روش پژوهش داده بنیاد (Grounded Theory Research Method)

فصل هشتم
در دهه گذشته، تاکید بر روش شناسی کیفی، جایگزین برتری برای روش‌شناسی کمی یا تعدیل روش کمی شده است. هدف از تحلیل کیفی، درک معنا و ماهیت رابطه بین متغیرهاست. گراندد تئوری روشی است که بر پایه داده ها به تولید نظریه می پردازد و با علامت اختصاری«GT» و «GTM» شناخته می شود. گراندد تئوری، استراتژی پژوهش نیز نامیده می شود و ریشه در مکتب تفسیری تعامل گرایی یا سمبلیک داشته و با رویکرد استقرایی سروکار دارد. گراند تئوری یکی از انواع روش¬های پژوهشی است که به بررسی تعاملات انسانی و روشن‌سازی فرایندهای اجتماعی نهفته در آنها می پردازد. این روش نوعی پژوهش کیفی است که مجموعه منظمی از تکنیک های کیفی را برای دستیابی به نظریه ای در مورد یک پدیده به شیوه¬ی استقرایی و اکتشافی مورد استفاده قرار می دهد و به پژوهشگران در حوزه های موضوعی گوناگون کمک می کند تا در مواردی که دانش آنها در مورد آن محدود است و امکان تدوین فرضیه وجود ندارد به جای استفاده از تئوری-های موجود و از پیش تعریف شده، تئوری را به طورمستقیم از داده ها کشف کنند. حاصل گراندد تئوری، نظریه ای است که از نظر وسعت در طبقه‌بندی نظریه های میانی قرار می گیرد و از نظر نوع، یک نظریه اسمی یا مبتنی بر داده هاست. بنابراین می تواند فاصله تئوری و عمل را کاهش دهد. سه خصوصیت کلیدی و بنیادین در نظریه بنیادی که اساس مطالعات کیفی با این روش را حمایت می کنند عبارتند از: حساسیت نظری، نمونه-گیری نظری و مرحله اشباع نظری. پیش از پرداختن به مراحل اجرایی گراندد تئوری، پژوهشگر باید معین کند از چه رویکردی می‌خواهد پیروی کند و نسبت به تاریخچه و زیربنای فلسفی آن مطالعات عمیقی انجام دهد. رویکردهای این روش پژوهش عبارتند از: رویکرد نظام مند، رویکرد نظری نوظهور یا نظریه پدیدایی، رویکرد بر ساختن گرا و رویکرد تجمیع تئوری های نوظهور. چارچوب مفهومی گراندد تئوری برگرفته از داده های فعلی بوده و از مطالعات قبلی به دست نمی آید. در این روش پژوهشگر به جای توصیف مطالعه، سعی در کشف فرآیندهای اصلی مربوط به عرصه اجتماعی را دارد. پژوهشگر به طور مداوم هر داده را با سایر داده ها مقایسه می‌کند و ممکن است همزمان با پیشرفت نظریه، روش های جمع آوری داده ها را تغییر و در صورت لزوم سوالات ژرف‌کاوانه ای را مطرح می کند. پژوهشگر همزمان با جمع آوری داده ها آنها را بررسی ، کدگذاری و طبقه‌بندی کرده و از همان آغاز، شروع به نوشتن افکار اولیه خود در مورد پژوهش می‌کند. عمده ترین بخش تمایز بخش بین پژوهش گراندد تئوری با دیگر روش های پژوهش کیفی تاکید آن روی طراحی نظریه به شکل پایه و یا رسمی است. نظریه پایه در واقع روی یک حیطه خاص و به طور مثال از قبیل مراقبت از بیمار متمرکز است. . مراحل کلی انجام پژوهش مشابه سایر روش ‌های کیفی با تفاوت های اساسی در انجام هر مرحله است  که پیش از این در شماره‌های گذشته ذکر شد. 
 

همچنین مطالعه کنید:

رشد ۲۰ درصدی تخصیص اعتبارات عمرانی در سال گذشته/ بودجه ۱۴۰۳ فاقد کسری است

به گزارش کسب و کار نیوز، داود منظور در صفحه خودش در فضای مجازی نوشت: …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.