به گزارش کسب و کار نیوز و به نقل از پایگاه اطلاعرسانی بنیاد ملی نخبگان،در سالهای اخیر، استان خوزستان، تنها به واسطه نفت و گاز و منابع زیرزمینیاش شناخته نمیشود؛ منابعی که تا چند سال پیش درآمد اصلی کشور را تشکیل میدادند و تصور اقتصاد ایران، بدون این منابع ممکن نبود. اما چندی است که شرکتهای دانشبنیان کار خود را در این استان آغاز کردهاند و میتوان امیدوار بود تا چند سال دیگر، خوزستان به شرکتهای دانشبنیان قوی و پیشرفتهاش شناخته شود، نه منابع زیرزمینی و خدادادی و خامفروشی. یکی از این شرکتها، یکتاپردازان ویراسرای جنوب است. راحله حقی، مدیرعامل این شرکت، فعالیت خود را از روزهای دانشجویی شروع کرده و بلافاصله پس از اتمام تحصیل، دست به کار تاسیس این شرکت شده است. به گفته او یکتاپردازان ویراسرای جنوب با امکانات حداقلی فعالیت خود را آغاز کرده است و با وجود تمام سختیهای پیش رو، همچنان به حرکت در این مسیر مصمم است.
جنسیت هیچ تاثیری در موفقیت افراد ندارد
پایه و اساس هر کسبوکاری است، لازم است برای حفظ این منابع ارزشمند سرمایهگذاری شود.
شرکت شما از چه سالی فعالیت خود را آغاز کرد و چه محصولات یا خدماتی ارائه میکند؟
شرکت دانشبنیان یکتاپردازان ویرا از سال ۱۳۸۳ فعالیت خود را در زمینه طراحی و تولید نرمافزارهای کاربردی، تحلیل، طراحی و تولید نرمافزارهای سفارش مشتری و آموزش، شروع کرد و همچنین بهعنوان عضو فعال پارک علم و فناوری خوزستان در انجام پروژههای پژوهشی در زمینه صنعت آیتی فعالیت کرده است. ما در سال ۱۳۸۳ با چشمانداز «ارائه محصولات نوین و خلاقانه جهت توسعه صنعت آیتی»، شرکت دانشبنیان خود را تاسیس کردیم که علاوه بر طراحی، تولید و اجرای نرمافزارهای یکپارچه سازمانی، همواره با تلاش بسیار و استفاده از تجارب همکاران متخصص در بخش R&D (تحقیق و توسعه) تکنولوژیهای جدید در حوزه فناوری اطلاعات را مطالعه و بررسی میکنیم. عمده فعالیت ما تاکنون در تولید نرمافزارهای اتوماسیون در صنایع مادر نظیر برق، مخابرات، فولاد و همچنین نرمافزارهای مدیریتی در حوزه سلامت بوده است و جدیدترین دستاورد شرکت طراحی و تولید اولین اپلیکیشن آموزشی واقعیت افزوده برای کودکان با نام تجاری نینیار (Niniar) است.
چطور شد که این شرکت را تاسیس کردید؟ پیش از این چه فعالیتهایی داشتید؟
خوشبختانه من در خانوادهای متولد شدم که والدینم تحصیلکرده بودند و به تحصیلات نیز اعتقاد زیادی داشتند و همیشه فرزندان خود را به ادامه تحصیل جهت دستیابی به استقلال و خودباوری تشویق میکردند. براساس همین نگرش و بینش که از کودکی همراه من بود، تقریبا در اواخر دوران دانشجویی، یعنی در سال ۱۳۸۲ و در سن ۲۲ سالگی کارم را با تولید نرمافزارهای آموزشی تخصصی (بهعنوان مثال ساخت نرمافزار آموزشی تحت عنوان آموزش کاربردی سیستم عامل لینوکس در سطوح مقدماتی تا پیشرفته) شروع کردم و اولین قدم را برای ورود به عرصه کار و تجارت برداشتم که خوشبختانه موفق شدم و موفقیت در این مسیر باعث شد اعتمادبهنفس و ریسکپذیریام در بازار کار بالا برود و توانستم با انگیزه زیاد برای ادامه مسیر برنامهریزی کنم.
سرمایه اولیه را از کجا به دست آوردید؟ بهعلاوه برای گسترش فعالیتها نیز نیاز به تزریق سرمایه در طول کار وجود دارد؛ شما چطور توانستید سرمایه ادامه کار را به مجموعه تزریق کنید؟
خب کار آسانی نبود. شاید باورش برای خیلیها سخت باشد که ما با چه امکاناتی کارمان را شروع کردیم. در ابتدای راه واقعا سرمایه چندانی نداشتیم و من به همراه دو نفر از دوستانم توانستم شرکت را با حداقل سرمایه راهاندازی کنم. در ابتدای کار حتی از کامپیوترهای شخصی خودمان استفاده میکردیم. اما خوشبختانه کارمان رونق پیدا کرد و در ادامه توانستیم با انجام پروژههای تولید نرمافزار و آموزش کار خود را گسترش دهیم و درواقع از درآمد حاصل از کارها، سرمایهای فراهم کنیم تا بتوانیم نیازهای مالی شرکت را در ادامه مسیر حرکت خود تامین کنیم.
مشکلی که معمولا از سوی شرکتهای دانشبنیان مطرح میشود، این است که در زمینه جذب نیروی انسانی متخصص به مشکل برمیخورند و پس از آن نیز معضل حفظ این نیروها را دارند، چون ممکن است مهاجرت کنند یا حتی جذب شرکتهای مشابه اما بزرگتر شوند. شما با این مشکل مواجه شدهاید؟ چه فکری برای رفع آن کردهاید؟
خیلی مهم است که شما با چه دیدی به نیروی انسانی خود نگاه کنید، چون ناخودآگاه نگاه و تفکر شما روی افرادی که دارند با شما همکاری میکنند، اثرگذار خواهد بود. از نظر من نیروی انسانی متخصص پایه و اساس هر کسبوکاری است. به همین دلیل به اعتقاد من لازم است برای حفظ این منابع ارزشمند شرکت و ارتقای فنی آنها سرمایهگذاری شود، چون درنهایت باارزشترین و اصلیترین سرمایههای شرکت این افراد هستند. من هم تلاش کردم تا جایی که میتوانم، سرمایهگذاریهای لازم را روی این افراد انجام دهم تا مشکلی که شما به آن اشاره فرمودید، برای شرکت یکتاپردازان ویرا به وجود نیاید.
اساسا مدیریت یک شرکت دانشبنیان چه تفاوتی با مدیریت یک شرکت عادی دارد؟
به نظرم مهمترین مسئله این است که یک شرکت عادی ممکن است تا سالها روندی معمولی را طی کند و به فکر تحقیق و انجام کارهای نو نباشد، اما در شرکت دانشبنیان، تحقیق و پژوهش، رکن اساسی کار شرکت است و به همین دلیل یکی از واحدهای اصلی و پایهای در شرکتهای دانشبنیان واحد تحقیق و توسعه یا همان R&D است. مدیریت این واحد هم کار دشواری است و باید به بهترین شکل انجام گیرد تا شرکت موفق شود. در اصل این واحد نیاز دارد براساس سیاستهای کوتاهمدت و بلندمدت شرکت مدیریت شود.
شما مشکلات شرکتهای دانشبنیان و نیازهایشان را چه میدانید؟
مشکلات در مسیری که ما آن را طی میکنیم، بسیار است، اما به نظرم چند نکته از باقی موارد مهمتر هستند. بخشی از مشکلات پیش روی این شرکتها به عدم سرمایه کافی برمیگردد. شرکتهای دانشبنیان عمدتا نوپا هستند و از طرفی نیاز دارند برای گسترش فعالیت خود و عرضه آن به بازارهای جهانی و گاه حتی داخلی، استانداردهایی را کسب کنند که کسبشان بسیار هزینهبر است و این شرکتها هم به همان دلیلی که ذکر شد، از انجام آن ناتوان هستند. بنابراین وقتی استانداردهای مناسب بینالمللی را ندارند، در تولید و فروش محصولات خود به مشکلات بزرگی برمیخورند. از سویی دیگر سرمایهگذاران نیز حاضر نیستند روی این شرکتها سرمایهگذاری کنند و منابع مالی کافی در اختیارشان بگذارند، چون اساسا در کشور ما فرهنگ سرمایهگذاری خطرپذیر وجود ندارد. درحالیکه در کشورهای پیشرفته این امر رواج دارد، ما در کشور خود با عدم حمایت از طرحها و ایدههای شرکتهای دانشبنیان روبهرو هستیم که بیش از هر چیز مشکلی فرهنگی است که باید برای حل آن برنامه ریخت تا به مرور زمان این فرهنگ تغییر کند. از طرف دیگر بهتر بود سازوکاری فراهم میشد که شرکتهای دانشبنیان کارت ویژه دانشبنیانی دریافت کنند یا معرفینامهای با مهر معتبر داشته باشند تا بتوانند جهت معرفی خود در موقعیتهای مختلف از آن بهره بگیرند.
تا به حال پیش آمده در ارتباطهایتان با مشکلی مواجه شوید که فکر کنید اگر یک مدیرعامل آقا به جای شما بود، این مشکل پیش نمیآمد؟ یا فکر میکنید در جامعه ما مدیریت خانمها امری مقبول و جاافتاده است؟
متاسفانه پاسخ من مثبت است. با وجود تمام موفقیتهای بانوان طی سالهای اخیر در تمامی حوزهها، هنوز این نگاه غلط تبعیضآمیز وجود دارد و به جرئت میتوانم بگویم عدم اعتماد به مدیران زن و وجود باورهای غلط در زمینه مدیریت زنان و توانایی آنان در این حوزه، مشکلات فراوانی را به وجود میآورد. ولی من معتقدم جنسیت هیچ تاثیری در موفقیت افراد ندارد. امروز نیز با وجود تمام مشکلاتی که به آنها اشاره کردم، همچنان به ادامه راهی که قدم در آن گذاشتهام، امیدوارم و بهعنوان یک زن کارآفرین روز به روز مصممتر در مسیر توسعه شرکت گام برمیدارم.