ناترازی در شبکه بانکی

سرمقاله

موضوع عدم اطاعت سیستم بانکی از بخشنامه پرداخت تسهیلات و بلوکه کردن ۲۵ درصد از مبلغ وام به ترازنامه آنها بازمی گردد. فاصله سود تسهیلات با نرخ سود سپرده بانکی منجر به ایجاد ناترازی بانکها شده است. این ناترازی عمده بر عملکرد سیستم بانکی تاثیر گذاشته و آسیب هایی را متوجه آنها ساخته است.
سیستم بانکی باید توقع روسای مجمع و سهامداران خود را هم برآورده کند. در بسیاری از بانکها چه دولتی و چه خصوصی خود وزرا در هیات مدیره عضویت دارند. بنابراین توقع سودآروی بانکها را دارند. همچنین این توقع وجود دارد که بدهکاری و معوقات به موقع پرداخت شود. این عوامل منجر به عدم تمایل بانکها به پرداخت تسهیلات شده و آسیب های زیادی را برای نظام بانکی ایجاد کرده است. بانکها با بلوکه کردن بخشی از تسهیلات درصدد جبران سودآوری هستند.
تسهیلات تکلیفی و وام هایی که دولت به بانکها برای پرداخت ابلاغ می کند منجر به کمبود منایع شده است. اگر سیستم بانکی بخواهد تمامی بخشنامه هایی که در این رابطه ابلاغ می شود را اجرایی کند دیگر این امکان که بخواهد سود مثبتی ارایه کند وجود ندارد. همچنین نمی تواند پاسخگوی مجمع و سهامداران خود باشد. باید تعادل در این بخش برقرار شود و اختلاف نرخ سود سپرده و نرخ سود تسهیلات برای سیستم بانکی صرفه داشته باشد.
بانک ها با سازمان دهی منابع مازاد نقدی مردم و تجهیز و هدایت پس اندازها و سپرده های آنها به اشخاص حقیقی و حقوقی که با کمبود وجوه نقد مواجه اند، نقش مهمی را در رشد اقتصادی، رشد تولید، سرمایه گذاری و اشتغال برعهده دارند. اما عدم معالجه ناترازی پنهان شبکه بانکی، اقتصاد کشور را با خطر اساسی تشدید رکود، بیکاری، توزیع نابرابر درآمد و پتانسیل جهش تورمی روبه رو می سازد. نتایج نشان می دهد که نقش تسهیلات غیرتکلیفی بانک های تخصصی بر رشد اقتصادی به مراتب بیشتر از تسهیلات تکلیفی این بانک ها بوده است.