گرانی بی سابقه موز

به گزارش کسب و کار نیوز، اگر امروز برای خرید میوه های مایحتاج منزل به میوه فروشی سر کوچه رفته باشید، تابلوی قیمت موز حتما توجه شما را به خود جلب کرده است. نماگر قیمت موز اکنون در خرده فروشی ها روی ۵۰ هزار تومان قرار گرفته و این در حالی است که سازمان های نظارتی می بایست از خواب خوش غفلت بیدار شوند. واقعا به راستی سازمان حمایت از مصرف کننده کجاست؟ سازمان تعزیرات حکومتی چه می کند؟ آیا مسئولان این سازمان ها سر کوچه شان میوه فروشی ندارند؟

چرا واردکننده موز صادرکننده سیب نشد؟

در حالی که در ابتدای سال ۹۹ دولت به‌طور ناگهانی خبر داد که ثبت‌سفارش برای واردات این میوه خوشمزه انجام نمی‌دهد، قرار شد برای تامین این بازار سیب درختی صادر و موز وارد شود، ولی مشاهدات میدانی «کسب و کار» از بازار نشان می دهد این کار صورت نگرفته است. در این راستا عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران می‌گوید سیاست‌های عجیب ممنوعیت واردات موز، نتایج خود را در بازار نشان داده است.
امیر شهریاری با اشاره به امکان ایجاد فضای غیرواقعی در چنین بازاری اظهار کرد: نمی‌توان انتظار داشت که هیچ واردکننده موزی، صادرکننده سیب شود، زیرا این دو حوزه کاملا با یکدیگر متفاوت هستند. پس واردکننده یا باید از مجوز صادرکننده سیب استفاده کند که خود این موضوع باعث ایجاد رانت در میان دارندگان این مجوز و احتمال سودجویی می‌شود یا باید در اقدامی فریبنده مثلا سیبی را از یک مرز زمینی کشور خارج کند و بدون صادرات واقعی آن، هزینه آن را روی موز وارداتی بکشد و به کشور بازگرداند که باز به ضرر مردم خواهد بود. از این رو باید به طور دقیق مشخص شود که این سیاست چگونه بناست اجرایی شود و نفع مردم از آن چه خواهد بود.

تورم موز به ۱۴۰ درصد رسید

در این میان موز که در مدت مشابه سال گذشته ۱۳ هزار تومان قیمت خورده بود، هم اینک با تورمی ۱۴۰ درصدی به ۵۰ هزار تومان رسیده است. در واقع قیمت این میوه شاه نشین در بازار انحصاری ای که در داخل شکل گرفته، می رود تا سر به فلک بکشد!
«کسب و کار» در گفتگو با فعالان این حوزه، علت گرانی را از زبان آنها جویا شد.

چرا هیچ مسئولی پاسخگوی گرانی موز نیست؟

سید رضا نورانی، رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران
موز در حالی جهش قیمتی را تجربه می کند که سازمان هایی مانند تعزیرات حکومتی و حمایت از تولیدکنندگان و مصرف کنندگان که مسئول نظارت بر قیمت هستند باید پاسخگوی این گرانی باشند. داستان گرانی از جایی آب می خورد که واردات موز دست عده ای است که می گویند از ماه های قبل مجوز گرفته اند. به طور مثال بانک مرکزی می گوید تا فروردین ۹۹ ثبت سفارش هایی که به دنبال کد ارزی بودند را اختصاص دادیم. این مجوزها چقدر است که هرچه در بازار می آید می بینیم دست چند نفر بیشتر نیست؟
داستان، داستان مجوزفروشی ای است که در بنادر اتفاق افتاده و کیلویی ۷ تا ۸ هزار تومان مجوزفروشی می کنند و کسانی که می خواهند واردات موز کنند می خرند. از طرف دیگر اگر موز با ارز آزاد وارد کشور شود حدود ۲۰ هزار تومان و شاید کمتر باشد. بارها ما نامه به مسئولان داده ایم که باید واردات موز ممنوع شود یا اگر می خواهید موز وارد شود به صورت انحصاری دست عده ای نباشد که خون مردم را بمکند و تا مرز ۵۰ هزار تومان این محصول را بفروشند. آیا واقعا نظارتی در کشور روی قیمت ها نیست که کسی موز را کیلویی ۵۰ هزار تومان به مردم بفروشد و هیچ مسئولی پاسخگو نباشد؟ ما انتظار داریم کسانی که در طول سال های گذشته در این حوزه سرمایه گذاری کردند و کارمند دارند و الان بیکار هستند، دوباره در این حوزه فعال شوند. نمی شود که مسئولی یک شبه تصمیم بگیرد که موز وارد شود یا خیر. این بحث اقتصادی باید به صورت شفاف مطرح شود. اینکه مجوز دست عده ای باشد و بخواهند به هر قیمتی موز را بفروشند اجحاف در حق مصرف کننده است با توجه به اینکه در دوران کرونا توصیه شده برای بالا بردن توان جسمی از موز یا میوه های گرمسیری استفاده کنند. متاسفانه با افزایش کذایی قیمت موز، این محصول از سبد خانوار بخش متوسط جامعه حذف شده است. امروز نامه ای به ریاست جمهوری نوشتیم و از ایشان درخواست کردیم که جلوی تصمیمات خلق الساعه در حوزه صادرات و واردات گرفته می شود زیرا موجب نگرانی و تضییع حقوق مصرف کنندگان شده است. انتظار داریم که به هر صورت پاسخ خوبی از ریاست جمهوری بگیریم و بتوانیم برای ایام شب عید در صورتی که اتحادیه را مسئول کنند موز با همان قیمت حدود ۲۰ هزار تومان وارد سبد خانوار شود. از سوی دیگر از ایشان درخواست کردیم که صادرکنندگان میوه و تره بار از ارزهای خرد و ریز که نمی توانند وارد کشور کنند بتوانند استفاده و به جای آن موز وارد کنند.
این در حالی است که در مورد واردات موز پاسکاری می شود. در جلسات بانک مرکزی و وزارتخانه های صمت و جهاد کشاورزی صحبت هایی گفته می شود مثلا به جای سیب، موز وارد شود ولی در تصمیم گیری معلوم نیست چه می گذرد که تهاتر سیب و موز اتفاق نیفتاد.
عده ای می گویند ما از اسفند و فروردین سال گذشته مجوز گرفته ایم و الان خودشان واردکننده نیستند. در نتیجه کسانی که دارند موز وارد می کنند مجبورند این مجوز وارداتی که دست عده ای هست را به هر قیمتی بخرند تا موزی که وارد کشور شده و در گمرکات مانده را بتوانند ترخیص و وارد کشور کنند.

موزی که یک شبه گران شد

اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی
مردم در حالی متهم اصلی گرانی موز را مغازه داران و حتی گاهی اتحادیه می دانند که فروشندگان هیچ تقصیری در این روند ندارند. مردم مصرف کننده خرد و ما مصرف کننده عمده میوه هستیم. زمانی که برای خرید این قلم به بازار مراجعه می کنیم، می بینیم که قیمت ها بسیار بالاست. نرخ نامه امروز برای موز از ۴۰ تا ۴۵ هزار تومان است؛ ولی ما ذی نفع نیستیم و در واردات آن نیز نقشی نداریم. شهریورماه سقف قیمت موز ۱۸ هزار و ۵۰۰ تومان بود یعنی از ۱۴۵۰۰ تا ۱۸۵۰۰ تومان به فروش می رسید. موز از دی ماه شروع به گران شدن کرد و ۲۹ دی به ۲۶ هزار تومان رسید و تقریبا از ۴ بهمن آغاز گرانی افسارگسیخته موز بود. الان در نرخ نامه دو نوع کشف قیمت کردیم؛ یک نوع کارتن کوچک است که ۱۲ تا ۱۳ کیلویی و نوع دوم کارتن بزرگ که ۱۹ تا ۲۱ کیلویی است که کیفیت کارتن بزرگ به مراتب بیشتر و بهتر و قیمت بالاتر است. سقف قیمت ۴۵ هزار تومان است. البته ناگفته نماند این میانگین قیمت است ولی در گزارش های شفاهی تا ۵۰ هزار تومان هم خرید و فروش شده است.

نرخ نامه محصولات میوه و سبزی اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی را در ذیل می خوانید: