شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، از شش میلیون فقره چک مبادله شده در فروردین ماه امسال ۴.٩ میلیون فقره چک به ارزش ۵۲ هزار میلیارد تومان وصول و یک میلیون و ۱۲۲ هزار فقره چک به ارزشی بیش از ۱۳ هزار میلیارد تومان برگشت داده شده است. تعداد چکهای برگشتی در فروردین ماه نسبت به ماه قبل ۷.۴ درصد افزایش داشته، پیش از این نیز در اسفند ماه سال گذشته همزمان با شیوع ویروس کرونا چکهای برگشتی طی یکماه بیش از ۴۴ درصد افزایش داشته که اتفاق بیسابقهای بوده است.
این در حالی است که آمار بانک مرکزی نشان میدهد که در اسفندماه ۹۸ و در اولین ماه شیوع کرونا در کشور، حدود ۱۲ درصد از مبلغ چکهای مبادلهشده در کشور برگشت خورده، و ارزش کل چکهای برگشتی نسبت به ماه قبل از آن نیز حدود ۵۲ درصد رشد داشته است. شیوع کرونا در ایران ضربه بزرگی به بسیاری از کسبوکارهای خرد وارد کرده و بسیاری از مردم را نیز با مشکلات مادی مواجه ساخته است. یکی از تبعات این مشکلات ناتوانی از پرداخت بدهی است. ناتوانی از پرداخت بدهی در یک حلقه از زنجیره گردش مالی موجب میشود که سایر حلقهها نیز دچار مشکل شده و نتوانند بدهی خود را به موقع پرداخت کنند. در نتیجه تبعات اقتصادی بدهی به شکلی تصاعدی نمایان میشود.
برپایه یافتههای یک پیمایش که چندی پیش از سوی مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی صورت گرفت، ویروس کرونا تولید بنگاههای تولیدی را در یک ماه پایانی سال قبل ۲۲ درصد کاهش داده است. میزان کاهش تولید واحدها در پایان ۹ ماه نخست سال قبل هم در مقایسه با مدت مشابه یک سال پیشتر ۱۳,۴ درصد کمتر شده و بخش تحریر و چاپ بیشترین میزان افت تولید را داشته است.
زنگ خطر افزایش آمار چک های برگشتی
عباس علوی راد، عضو انجمن اقتصاددانان ایران
همزمان با شیوع کرونا ویروس در کشور و تعلیق بسیاری از فعالیت های اقتصادی، در میان گروه های عمده شغلی دو گروه بیشتر در معرض تهدید مستقیم قرار گرفته اند. این امر موجب شد تا بنگاهها در انجام تعهدات مالی خود دچار مشکلات بسیاری شوند و آمار چک های برگشتی افزایش چشمگیری پیدا کند. با توجه به رشد چکهای برگشتی ناشی از کرونا در سیستم بانکی به نظر میرسد موجهای اصلی چکهای برگشتی در ماههای اردیبهشت و خرداد پدیدار خواهند شد. انتشار آمار چک های مبادلهای کشور از سوی بانک مرکزی، نشانههایی از شروع موج جدید چک های برگشتی در سیستم بانکی کشور است.
در اسفندماه ۹۸، در کل کشور بالغ بر ۱۰۳۶ هزار فقره چک به ارزش حدود ۱۷ هزار میلیارد تومان برگشت داده شده است. با رونق اقتصادی در کشور، چکهای برگشتی کاهش مییابد، اما با افزایش چکهای برگشتی مشاهده میشود که هیچ رونقی در اقتصاد وجود ندارد و رشد اقتصادی در کشور منفی است و شیوع ویروس کرونا در کشور باعث تشدید افزایش چکهای برگشتی در کشور شده است. بهترین راهکار این است که فضای اقتصادی در کشور رونق گیرد. بنده معتقدم با رونق کسب و کارها در کشور شاهد کاهش چکهای برگشتی در اقتصاد کشور خواهیم بود.