به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از ایسنا, از قدیم الایام تا به امروز، شهریور ماه شاهد تکاپوی مردمان کردستان جهت جمع آوری آذوقه زمستان و درست کردن محصولات غذایی خانگی و ارگانیک همچون ترخینه، ترشی، سبزیهای خشک شده، آبلیمو و دیگر محصولات قابل خشک کردن هستند.
زنان کُرد با دستان خود در پشت بامها و یا حیاط خانههایشان بساط را پهن کرده و مشغول تهیه مواد اولیه غذاهای ارگانیک هستند که علاوه بر اینکه منابع غنی از کلسیم و دیگر نیازهای غذایی است، به دور از هرگونه ماده افزودنی تهیه میشود.
این روزها اگر از کوچه و پس کوچههای شهر سنندج گذری داشته باشید بوی مطبوع رب گوجه فرنگی خانگی تا چند کوچه آن طرفتر در بیشتر خانهها به مشام میرسد؛ بوی گوجه فرنگی پخته شده مشام هر رهگذری را درگیر خود ساخته و ناخودآگاه بیاد پاییز میاندازد.
رب گوجه فرنگی خانگی یکی از همان مایحتاج زمستانی (که البته میتوان آن را در دیگر فصول سال نیز استفاده کرد) است که پس از تهیه گوجه فرنگیهای تازه با همکاری اعضای خانواده فرآوری شده در دیگ های بزرگ بر روی اجاق و یا تلی از آتش قرار داده میشود و در نهایت رب خانگی تهیه میشود.
مواد اولیه این رب از باغهای خود سنندج و شهرهای اطراف آن تأمین میشود. گوجه فرنگیهای تازه، قرمز و کاملا رسیده که برای درست کردن رب تهیه میشود کاملاً ارگانیک و از مرغوبترین محصولات تولیدی خود استان کردستان تهیه شده و در شرایط بهداشتی و کاملاً سنتی از دیرباز به رب گوجه فرنگی خانگی تبدیل میشود.
امروزه با وجود پیشرفت علم و توسعه تکنولوژی و حذف شدن فضای حیاط از سیمای خانه های آپارتمانی که باعث شده است بسیاری از فعالیتهای خانگی رونق قبلی را نداشته؛ مردمان این منطقه هم چون گذشته معتقد هستند که هیچ محصول کارخانهای را نمیتوان جایگزین محصولات خانگی کرد.
«نهیه امانپناهی» یکی از زنان کردستانی است که هر ساله بساط رب گیری را به سبک و سیاق قدیمی در حیاط منزلشان برپا میکند. از او در خصوص نحوه تهیه رب خانگی جویا شدم.
امان پناهی با اشاره به اینکه پروسه رب سازی محدود به یک فصل سال نیست، اظهار کرد: گاه شاهد هستیم که در طی سال سه بار نیاز به تهیه رب خانگی میشود.
وی که معتقد است رب خانگی مطمئنتر و خوشمزهتر از ربهای صنعتی است، ادامه میدهد: رنگ ربهای صنعتی و محصولات کارخانهای بسیار قرمز است و این موضوع ما را نگران کرده که شاید مواد رنگی به آن اضافه شود، مواد قابل اطمینانی نباشد و به همین خاطر هر سال در فصل برداشت گوجه فرنگی، خود اقدام به ربگیری میکنم.
این شهروند سنندجی بهترین زمان ربگیری را شهریور ماه دانست و دلیل این موضوع را اینگونه شرح داد: در این زمان گوجه فرنگیها کاملا رسیده و گوشتی شده و به همین خاطر میتوان بهترین رب را درست کرد.
وی با بیان اینکه گوجه فرنگی نارس، کال و سبز مناسب برای رب نیست، تصریح کرد: گوجه فرنگی که برای ربگیری استفاده میشود باید آبدار و قرمز باشد.
امان پناهی با اشاره به اینکه در سالهای گذشته بعد از شستوشوی گوجه فرنگیها آن را قاچ کرده و داخل دبههای پلاستیکی میکردیم، ادامه داد: این دبهها را به مدت ۴ روز جلو آفتاب میگذاشتیم چرا که با قرارگیری در معرض نور آفتاب علاوه بر آب اندازی گوجهها، پوست آنها نیز به راحتی جدا و آماده آبکشی میشود.
وی با اشاره به اینکه این رویه از روند ربگیری حذف شده و به جای آن بعد از شستن گوجهها آن را با دستگاه مخصوص گوجه فرنگی آبگیری میکنیم، عنوان کرد: خوشبختانه این کار باعث شده است که زمان و زحمت کمتری برای تهیه رب صرف شود.
این شهروند سنندجی با اشاره اینکه بعد از یک روز گوجه فرنگیهای صاف شده در داخل قابلمه ریخته شده و برای پخته شدن به مدت ۶ ساعت روی گاز قرار گرفته و در نهایت رب خالص خانگی از آن تهیه میشود، بیان کرد: برای اینکه مدت نگهداری این رب های خانگی افزایش یابد پس از آنکه به داخل شیشه ریخته شد بر روی سطح آن روغن ریخته تا در معرض هوای مستقیم و کپک زدن قرار نگیرد.
«امین امینی» کارشناس تغذیه دانشگاه علوم پزشکی استان کردستان نیز در خصوص مزایای استفاده از ربهای خانگی در گفتوگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: ارزش غذایی ربگوجه فرنگی خانگی بسیار بالاست چرا که این محصول بدون استفاده از مواد افزودنی و نگهدارنده تهیه میشود.
وی افزود: استفاده از مواد افزودنی در رب گوجه فرنگی صنعتی تا حدی است که از کپک زدن آن در داخل قوطی یا شیشه جلوگیری شود و در واقع مواد نگهدارنده به دلیل تاریخ مصرف به رب اضافه میشود و عوارضی هم ندارد.
کارشناس تغذیه در دانشگاه علوم پزشکی کردستان با اشاره به اینکه در صورت کپک زدن رب گوجه فرنگی محلی و دستساز از لحاظ سلامتی به مراتب عوارض بیشتری از مواد نگهدارنده صنعتی خواهد داشت، گفت: این بدان خاطر است که کپک سطحی رب گوجه فرنگی به کل محتویات شیشه یا ظرف رب صدمه و آسیب میرساند و بعد از دور ریختن کپک روی رب، شاهد کپکهای دیگری نیز هستیم.
وی با تأکید بر اینکه ضروری است افراد در صورت درست کردن رب گوجه فرنگی به صورت خانگی آن را در شرایط کاملاً بهداشتی تهیه کنند، خاطرنشان کرد: این تأکید در خصوص نحوه نگهداری رب نیز بایستی لحاظ شود تا با رعایت آن از کپک زدگی رب جلوگیری شود.
امینی در پایان یادآور شد: از دیگر مزایای تهیه رب گوجه فرنگی خانگی به روش سنتی از نظر اقتصادی بسیار به صرفه تر و با ارزش تر از رب صنعتی است.