شایلی قرایی
هتلهای ۵ ستاره که تا چندی پیش بهترین و لوکسترین هتلها به شمار میرفتند، با ساخت هتلهای ۷ ستاره که امکانات فرالاکچری دارد، خیلی مورد استقبال قرار نمیگیرند. این در حالی است که در ایران به دلایل زیادی ورود گردشگران خارجی که میتوانند ارز وارد کشور کنند، کم است و هر ساله به دلیل موضوعات سیاسی تعدادشان کمتر هم میشود. در این بین به دلیل نوسانات ارزی نیز نرخ هتلها برای گردشگران خارجی بسیار کمتر شده است و هتلداران از این موضوع ناراضیاند. به همین دلیل برخی از هتلداران هزینه اقامت خارجیها را به ارز دریافت میکنند تا جلوی ضرر و زیان بیشتر را بگیرند.
در این رابطه رئیس جامعه هتلداران ایران معتقد است: با این نوسانات ارز هتلهای ایران «مفتفروشی» میکنند و عملا به خارجیها «یارانه» میدهند. جمشید حمزهزاده که بارها از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درخواست کرده تعیین نرخ ارزی برای هتلها را مجاز کند، یادآور شد: سازمان با کلیت این موضوع موافقت کرده است، فقط باید نحوه اجرای آن مشخص شود که پیگیری آن به دلیل تغییر معاون گردشگری به تعویق افتاد.
او در واکنش به اعتراضها و نگرانیهایی که به دو نرخی شدن هتلها شده و آن را عامل گرانی بسته سفر ایران دانسته، اظهار کرد: مطمئنا در تعیین نرخ ارزی ملاحظات مجریان تورها در نظر گرفته میشود تا سفر به ایران گران نشود، اما مگر ما چقدر گردشگر خارجی داریم که در برابر ارزی شدن نرخ هتلها این همه مقاومت نشان داده میشود؟ درست است که آمار دادهاند ۵ میلیون سفر به ایران انجام شده، اما مگر چند نفر آنها با تور به ایران سفر کردهاند که آژانسها این همه نگراناند؟ ضمن اینکه همیشه بیشترین تخفیفها و ملاحظات را برای آژانسها قائل شدهایم، بنابراین حتی یک درصد جای نگرانی نیست. چطور به آژانسهایی که تورهای خارجی را با دو قیمت ارزی ـ ریالی میفروشند، اعتراض نمیشود؟ اگر این سیاست اشتباه است، چرا سازمان میراث فرهنگی، بلیت موزهها را دو نرخی کرده است؟ وی همچنین این اظهارات را که هتلهای سایر کشورها مثل انگلیس (با واحد پولی متفاوت از اتحادیه اروپا) دو نرخی نیستند، بلکه قیمتها را به ارز دیگری تبدیل میکنند، مردود دانست و افزود: آنها قیمت را به ارزی دیگری چنج نمیکنند، بلکه دو نرخی هستند، حتی در برخی شهرها مثل لندن قیمتی که برای بومیها و اتباع خارجی تعیین شده، کاملا متفاوت از
یکدیگر است.
رئیس جامعه هتلداران ایران تاکید کرد: این شیوه در بسیاری از کشورها رایج است. علاوه بر این، نوسانات ارز باعث شده آژانسها بدون استثنا قیمت تورهای خارج از کشور را دو نرخی اعلام کنند؛ هزینه هتل را دلاری میگیرند و بلیت هواپیمای ایرانی را به ریال میفروشند. چطور به آنها اعتراض نمیشود و شیوه آنها را غیرمرسوم نمیدانند اما وقتی هتلها میخواهند این شیوه رایج در بسیاری از کشورها را اجرا و درآمدزایی کنند، صدای معترضان بلند میشود؟ حتی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هم سیاست دو نرخی را برای موزهها اجرا کرده است؛ از خارجیها مبلغ بیشتری نسبت به ایرانیها دریافت میکند، اگر این شیوه اشتباه است، چرا در موزهها اجرا میشود؟
تهران در بحران شدید پذیرش گردشگر قرار دارد
محمدعلی فرخمهر، رئیس اتحادیه هتلداران استان تهران
نرخ هتلها بدین صورت میشود که تا ۳۰ درصد توافق برای این افزایش اعلام شده که برای هر استان بستگی به نظر مسئولان و شرایط اقتصادی آن تصویب خواهد شد. البته در تهران این افزایش قیمت نه تنها وجود نداشته که هتلداران بین ۲۰ تا ۵۰ درصد هم برای مشتریان تخفیف دادهاند، چراکه تهران به لحاظ موقعیت و اینکه یک شهر اداری- تجاری است، از این لحاظ در بحران شدیدی قرار گرفته و قدرت مهمانپذیری زیادی ندارد. البته اقدامات فراوانی از سوی هتلها برای جذب گردشگران در حال انجام است. تبلیغات هتلها همچنان در سایتها، نمایشگاههای خارجی و به صورت انواع بروشور و… در حال انجام است، اما در حال حاضر به طور میانگین ضریب اشغال هتلهای تهران بین ۴۵ تا ۵۵ درصد بوده و شرایط خوبی حاکم نیست.
به طور کلی بحرانی که برای کشور از نظر سیاسی و اقتصادی ایجاد شده تا حدودی وضعیت را نامتعادل کرده است که مطمئنا ما این بحران را هم مدیریت میکنیم. هتلداری یکی از شاخصهای مهم توسعه گردشگری است و باید ترتیبی اتخاذ شود تا گردشگران خارجی بتوانند بیشتر به کشور سفر کنند.
گفته میشود یکی از دلایل خروج ایرانیها از کشور قیمت بالای هتلها در مقابل ارائه امکانات ضعیف به گردشگران است، اما این موضوع هیچ ارتباطی به امکانات هتلها و قیمتها ندارد و دلیل مسافرت برخیها جذابیتهای دیگر کشورهای خارجی است که در کشور بنا به عرف جامعه امکانپذیر نیست. فرهنگ و جامعه ما ایرانیها کاملا خاص است و مردمان دیگر کشورها نیز رسوم خاص خودشان را دارند. اگر بخواهیم مهماننوازی کنیم و از حضور مهمانان خارجی به دلیل برخی آزادیها در اقامتگاههای غیرمجاز خودداری کنیم باید دست هتلداران را برای سرویسدهی به افراد خارجی باز بگذاریم. باید در این مورد برنامهریزی شود و اگر هتلها هم اقداماتی در این راستا میکنند باید به خواستههای آنها هم رسیدگی شود. در این وضعیت بد اقتصادی هزینه هتلها بسیار بالاست و برخی هتلها اقدام به دریافت هزینه اقامت گردشگران خارجی به دلار کردهاند که باید بررسی شود.
از سال ۷۲ نرخ اتاقها با گردشگران خارجی به دلار محاسبه میشد، اما در قالب یک بخشنامه در سال ۸۶ این اقدام لغو شد و یکسانسازی نرخ هتلها را برای گردشگران خارجی و داخلی در نظر گرفتند. زمانی که تعرفه اتاق با مهمان خارجی به صورت ارزی محاسبه شود کمبودهای این بخش برای هتلداران جبران میشود.