سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، اقتصاد زیرزمینی به فعالیت‌های اقتصادی اطلاق می‌شود که تنظیم نشده یا به دولت گزارش نمی‌شوند و به همین دلیل از درآمد حاصل از این فعالیت‌ها مالیات پرداخت نمی‌شود. این شامل فعالیت‌هایی مانند کار اعلام نشده، مشاغل غیر رسمی و معاملات اقتصادی ثبت نشده است. اقتصاد زیرزمینی چالش‌های مهمی برای دولت‌ها ایجاد می‌کند، زیرا منجر به از دست رفتن درآمد مالیاتی می‌شود و می‌تواند رقابت ناعادلانه‌ای را برای کسب‌وکارهایی که در اقتصاد رسمی فعالیت می‌کنند، ایجاد کند.
برای رسیدگی به این چالش‌ها و وارد کردن بخش غیررسمی به اقتصاد رسمی، اجرای یک سیستم جامع اطلاعات مالی و کالایی زیر نظر سامانه مودیان مالیاتی بسیار مهم است. هدف این سامانه، افزایش شفافیت از طریق ضبط و نظارت بر جریان کالاها و خدمات در سراسر زنجیره تولید و توزیع است. با اجرای این سیستم، دولت می‌تواند به طور موثر فعالیت‌های اقتصادی را ردیابی کند، مشاغل غیرمنطبق را شناسایی کند و اطمینان حاصل کند که مالیات بر درآمد حاصل از این فعالیت‌ها پرداخت می‌شود.
یکی از اجزای کلیدی سامانه مودیان این است که دولت را قادر می‌کند مالیات از بخش غیر رسمی دریافت کند. سامانه مودیان مالیاتی، همه مشاغل و افراد فعال در فعالیت‌های اقتصادی را ملزم به ثبت و گزارش تراکنش‌های مالی خود اعم از درآمد، هزینه و فروش می‌کند. سپس این اطلاعات جمع آوری و تجزیه و تحلیل می‌شود تا هرگونه مغایرت یا مواردی از فرار مالیاتی شناسایی شود.
با اجرای کامل سامانه مودیان، دولت می‌تواند چالش‌های مرتبط با اقتصاد زیرزمینی را از طرق مختلف برطرف کند. نخست، ابزاری برای شناسایی و جلوگیری از فرار مالیاتی فراهم می‌کند. سیستم جامع اطلاعات مالی و کالایی به مقامات اجازه می‌دهد تا درآمدها و هزینه‌های گزارش شده را ارجاع دهند و اطمینان حاصل کنند که مشاغل و افراد به طور دقیق درآمد مشمول مالیات خود را اعلام می‌کنند. این امر فرصت فرار مالیاتی را کاهش می‌دهد و عدالت را در سیستم مالیاتی ترویج می‌کند.
دوم، سیستم مالیات دهندگان، اخذ مالیات از بخش غیررسمی را تسهیل می‌کند. بسیاری از کسب و کارهایی که در اقتصاد زیرزمینی فعالیت می‌کنند، در حال حاضر به دلیل عدم نظارت و پاسخگویی مالیات پرداخت نمی کنند. با این حال، با پیاده کردن سیستم اطلاعات مالی و کالایی، این مشاغل ملزم به ثبت و گزارش تراکنش‌های خود خواهند بود و اطمینان حاصل می‌کنند که سهم عادلانه مالیات خود را دارند. این امر پایه مالیاتی را گسترش می‌دهد و درآمد دولت را افزایش می‌دهد که می‌تواند برای تأمین مالی خدمات عمومی و توسعه زیرساخت‌ها استفاده شود.
در همین زمینه و پیرامون اهمیت اجرای کامل سامانه مودیان مالیاتی و مزیت‌های آن با «محمدرضا پورابراهیمی» رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه خواهید خواند.
وی با اشاره به ویژگی‌های قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، بیان‌داشت: این قانون در راستای کمک و حمایت از واحدهای صنفی مدنظر قرار گرفته است. این نماینده مجلس شورای اسلامی تصریح‌کرد: قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان برای رصد اطلاعات مرتبط با حوزه فعالیت‌های اقتصادی بنا نهاده شده است.
وی با انتقاد از عدم اجرای قانون فوق، افزود: آخرین مهلتی که برای اجرای این قانون به دولت داده شده تا آخر فصل تابستان است که دولت باید تکالیف خود را در این بخش مدنظر قرار دهد.
این نماینده مجلس تاکید کرد: دولت مکلف است تا سامانه‌های مرتبط با قانون پایانه فروشگاهی و سامانه مودیان را عملیاتی کند.
وی یادآوری‌کرد: این سامانه به عنوان یک سامانه پشتیبان کمک می‌کند تا همراه با سامانه تجارت، اطلاعات مرتبط با بخش ورود کالاها و توزیع آن در داخل کشور از امکان رصد برخوردار شود.
پورابراهیمی ابراز امیدواری کرد: با عملیاتی شدن این بخش از قانون و همچنین اجرای قانون جدید بر اساس مصوبه مجلس درباره تشکیل ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، بخشی زیادی از مسائل در این زمینه مدیریت شود.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه باید شرایط مناسبی برای حمایت از تولید در کشور ایجاد کنیم، تصریح‌کرد: بزرگترین انتفاع کشور در مبارزه با قاچاق، رونق تولید در اقتصادی کشور است. امیدواریم مجموع تکالیف دولت در زمینه قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان عملیاتی شود.
شفاف‌سازی مبادلات اقتصادی
عبدالمجید شیخی، اقتصاددان
اقدامات اخیر در بخش مالیات ستانی به‌منظور کاهش فرارمالیاتی قابل‌قبول و صحیح است اما ضرورت دارد ضرایب مالیاتی به نفع تولی شفاف سازی شود. از سوی دیگر شفاف‌سازی مبادلات اقتصادی مهم‌ترین مزیت سامانه مؤدیان مالیاتی است. با اجرای کامل این سامانه دیگر یک کالای قاچاق بدون پرداخت مالیات، امکان رقابت با تولیدکننده داخلی که هزینه‌های مربوطه را پرداخت کرده است، ندارد. ضرایب مالیاتی باید به نفع تولید کشور اصلاح گردد. تعریف منصفانه مالیات برای بخش تولید نیز یک الزام است و باید کوشید تا افراد به‌ناحق مشمول مالیات نشوند.
رقم فرار مالیاتی در کشور بسیار بالا است. در همین راستا نیاز به یک سامانه یکپارچه مالیاتی در کشور احساس می‌شد که سال گذشته تحت عنوان مودیان کار خود را در دستگاه اجرایی آغاز کرد. بنابراین شفاف‌سازی مبادلات اقتصادی مهم‌ترین مزیت سامانه مودیان مالیاتی است. در این صورت ما دیگر شاهد این مسئله نخواهیم بود که یک کالای قاچاق بدون پرداخت مالیات و نابرابر با تولیدکننده‌ای که هزینه‌های مربوطه را پرداخت کرده، رقابت کند. شفافیت در مبادلات اقتصادی و کاهش چشمگیر فرار مالیاتی به خصوص مشاغل خاص، ره‌آورد اصلی اجرای کامل سامانه مودیان است.
ضرورت دارد تا در این سامانه، فعالیت‌ها به دودسته مولد و غیر مولد تقسیم‌بندی شوند. همچنین ضرایب مالیاتی در فعالیت‌های مولد باید ثابت باشد و تولید نباید مشمول جریمه شود. فعالیت‌های غیرمولد نیز می‌بایست به‌صورت تصاعدی مشمول مالیات گردند.
