ابهامات طرح‌های مسکنی

سرمقاله

همواره شاهد کلی گویی های مبهم در بخش مسکن و طرح هایی هستیم که قرار است توسط دولت اجرا شود. اینکه اشاره به جزییات طرح ها نمی شود نشان میدهد برنامه مشخصی برای اجرای آن وجود ندارد. تا به امروز همین اقدامات و طرح ها انجام شده و کلی گویی منجر به عدم نتیجه گیری در این بخش شده است. طرح‌های وزارت راه و شهرسازی برای خانه‌دار کردن مردم ابهامات زیادی دارد.
برای تحقق خانه دار کردن مردم بخصوص اقشار آسیب پذیر دو مسئله تولید و تقاضا در بخش مسکن مطرح است. در بخش تولید همکاری دولت با انبوه سازان ضرورت دارد. ولی در بخش تقاضا دولت باید شرایطی برای متقاضیان فراهم کند که قادر به خرید باشند. این امر جز با اعطای تسهیلات قابل قبول و قابل توجه به انبوه‌ساز که پس از ساخت قابل انتقال به خریدار و متقاضی باشد، میسر نمی شود.
در حال حاضر مسکن برای برخی دهک ها در شهر تهران تا ۹۰ درصد هزینه ها را به خود اختصاص می دهد. سازندگان برای کمک به رفع مشکلات بازار مسکن طرح های مختلفی شامل تولید و عرضه مسکن، ساخت واحدهای استیجاری، اجاره به شرط تملیک و مسکن اقساطی را به دولت و شهرداری پیشنهاد داده اند که معتقدیم با اجرای این برنامه ها آرامش نسبی در بازار مسکن ایجاد می شود.
در شرایط فعلی بازار مسکن در کلانشهرها دچار فضای سفته بازی و سوداگری است. واضح است که در چنین شرایطی امکان تامین مسکن برای دهک های پایین فراهم نیست. در کشورهای توسعه یافته دولت و مدیریت شهری مستقیما تامین مسکن اقشار پایین را بر عهده می گیرند. در این کشورها مدل های مختلف تامین مالی، کاهش هزینه های زمین و ارتقای تکنولوژی ساخت به کاهش قیمت تمام شده منجر می شود که در تفاهم نامه با شهرداری تهران این موضوعات مدنظر قرار گرفته است. کاهش شدید ساخت وساز در سال های اخیرموجب شده که بسیاری ازانبوه سازان از ظرفیت های خود به طور کامل بهره برداری نکنند یا اینکه با ظرفیت های بسیار کم به فعالیت ادامه دهند. درپنج سال گذشته ساخت واحدهای مسکونی در تهران از ۱۵۰ هزار واحد به ۵۰ هزار واحد در سال کاهش پیدا کرده است. در حال حاضر با فرض ثابت بودن تورم، هزینه انبوه سازی برای هر متر مربع ساخت و ساز، حدود ۷ تا ۷/۵ میلیون تومان است و اگر تورم نهاده های ساختمانی ادامه پیدا کند هرگز با این مبلغ نمی توان پروژه ها را به اتمام رساند .