سناریوهای محتمل در بازار ارز

سرمقاله

اتفاقاتی که برای بازار دلار، سکه و طلا می افتد در راستای همان اتفاقات مربوط به برجام است. مسوولان گفته اند که مسائل کشور و معیشت مردم را به مذاکرات و برجام گره نخواهیم زد اما شاهد هستیم اخبار و اتفاقات اثر خود را نشان می دهد. هرچند فشارهای داخلی هم تاثیر دارد اما قول و قرارهای طرف مذاکره مبنی بر دادن امتیازات ویژه پس از امضای توافق، بی تاثیر نبوده است. این زمزمه ها موجب شده بازارها تغییراتی داشته باشند. هرچند این تغییرات، تغییرات دامنه دار و ادامه دار نیست و محدود خواهد بود. چراکه برجام تنها مرتبط به مسائل هسته ای بوده و به آزادسازی پول های بلوکه شده، انجام چند حرکت اقتصادی و آزادسازی فروش نفت و گاز منجر خواهد شد. این اقدامات هم نمی تواند دلار را به زیر ۲۳ هزار تومان برساند.
زمانی که در بودجه نرخ تسعیر ۲۳ هزار تومان است، تمام محاسبات انجام و واریز به خزانه به صورت ریالی انجام شده، امکان تحقق دلار زیر عدد ۲۳ هزار تومان وجود ندارد. از سوی دیگر عوارض گمرکی نیز با نرخ ۲۵ هزار تومان محاسبه و به خزانه واریز شده است. بنابراین در اینجا نیز نرخ پایین تر برای دلار حاصل نخواهد شد. بازار متشکل، توافقی و نیمایی نیز همین اتفاقات را تجربه کرده اند. پس اگر قرارداد امضا شود احتمال اینکه دلار به کانال ۲۷ هزار تومان ریزش کند، هست. اما این کانال برای مقطع هفت و هشت روزه است و نمی توان شاهد دلار زیر ۲۷ هزار تومان بود.
به عبارت دیگر حاکمیت خود اجازه ارزان شدن دلار را نمی دهد. چراکه هر دلاری که بخواهد ارزان شود دولت برای کشورهای همسایه کالاها را ارزان کرده است. دولت سیزدهم هم شعار جلوگیری از قاچاق معکوس دارد. یعنی دلار ارزان منجر به افزایش قاچاق معکوس خواهد شد. از سوی دیگر واردات باید گران تمام شود. یعنی کالاهایی که نیاز اساسی نیست نباید وارد کشور شود. با دلار زیر ۲۷ هزار تومان واردات صرفه خواهد داشت. بنابراین سیاست دولت ارزانی دلار نیست. مساله مهم این است که اگر برجام امضا شود تک نرخی شدن ارز را در یک تا دو ماه اول خواهیم داشت.
این در حالی است که در بازار سکه و طلا روند متفاوتی حاکم بوده است. افزایش قیمت سکه بیشتر از دلار بوده و رشد بالاتری را تجربه کرده است. چون دلار برای دولت حیثیتی است از تمام ابزارها برای کنترل آن استفاده می کند. تلاش دولت در تمام مدت جلوگیری از افزایش نرخ به بالاتر از ۳۲ هزار تومان بوده است. ولی سکه و طلا آنقدر حساسیت ندارد. با نرخ سکه در مدت اخیر باید دلار ۳۵ هزار تومانی در بازار دیده می شد. اما ابزارهای دولت مانع آن شد. درست است که نوسانات سکه با دلار است اما سکه رشد خود را کرده و امروز شاهد هستیم به نرخ واقعی خود نزدیک می شود. نرخ واقعی سکه نیز کمتر از ۱۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان
نخواهد بود.