سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، در حالی راهکار مکانیزم مالیات ستانی از خانه های خالی و خودروهای لوکس در تمام دنیا اعمال و منجر به ساماندهی اقتصادی کشور می شود که عزم جدی و البته اطلاعات کافی در این زمینه وجود ندارد. شانه خالی کردن صاحبان این خانه ها و خودروها نشانه ضعف در اجرای قانونی است که سالهاست هیچ گونه نتیجه ای نداشته است. در شرایطی که همچنان انتقاداتی مبنی بر کند بودن روند اخذ مالیات از خانه‌های لوکس مطرح می‌شود، عملکرد سه ماهه درآمدهای مالیاتی نشان می‌دهد که در این مدت فقط کمی بیش از ۵ میلیارد تومان مالیات از این واحدهای مسکونی اخذ شده است.
اما سازمان امور مالیاتی در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: پیرو اعلام مالیات واحدهای مسکونی گران قیمت و مالیات مالکان خودروهای با مجموع ارزش بیش از یک میلیارد تومان در اجرای حکم بند(خ) و (ش) تبصره(۶) قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور، برگ اجرایی وصول مالیات مذکور برای مالکان واحدهای یاد شده که تاکنون نسبت به پرداخت مالیات متعلق اقدام نکرده‌اند، صادر و از طریق درگاه ملی خدمات الکترونیکی سازمان امور مالیاتی کشور به نشانی my.tax.gov.ir به آنها ابلاغ و از طریق پیامک نیز اطلاع رسانی شده است.
بنابراین، این اشخاص حداکثر یک ماه فرصت دارند با مراجعه به درگاه مذکور نسبت به پرداخت مالیات اقدام کنند. درغیر اینصورت از طریق عملیات اجرایی و توقیف و بازداشت اموال اعم از منقول و غیر منقول نسبت به وصول مالیات و ۱۰ درصد آن به عنوان هزینه اقدام خواهد شد. همچنین، مؤدیان گرامی معترض به مالیات اعلامی از سوی سازمان امور مالیاتی می‌توانند در سامانه مذکور با ثبت “عدم پذیرش” مراتب اعتراض خود را اعلام تا به اعتراض آنها رسیدگی شود.
طبق این گزارش، نرخ مالیات سالانه خانه‌های لوکس نیز به این شرح است:۱- نسبت به مازاد ۱۰ میلیارد تا ۱۵ میلیارد تومان؛ یک در هزار، ۲- نسبت به مازاد ۱۵ میلیارد تا ۲۵ میلیارد تومان؛ دو در هزار، ۳- نسبت به مازاد ۲۵ میلیارد تا ۴۰ میلیارد تومان؛ سه در هزار، ۴- نسبت به مازاد ۴۰ میلیارد تا ۶۰ میلیارد تومان؛ چهار در هزار، ۵-نسبت به مازاد ۶۰ میلیارد تومان به بالا پنج در هزار.
همچنین، نرخ مالیات سالانه مجموع ارزش روز انواع خودروهای سواری و وانت دو کابین به این شرح است: ۱-تا مبلغ ۱.۵ میلیارد تومان نسبت به مازاد یک میلیارد تومان معادل یک درصد، ۲- تا مبلغ سه میلیارد تومان نسبت به مازاد ۱.۵ میلیارد تومان معادل دو درصد، ۳- تا مبلغ ۴.۵ میلیارد نسبت به مازاد سه میلیارد تومان معادل سه درصد، ۴- نسبت به مازاد ۴.۵ میلیارد معادل چهار درصد. از سوی دیگر، بررسی عملکرد سه ماهه درآمدهای مالیاتی در سال جاری نشان می‌دهد که در این مدت، معادل ۵ میلیارد و ۸۵۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان مالیات از واحدهای مسکونی گران قیمت اخذ شده است. همچنین، در سه ماهه ابتدایی امسال معادل ۳۴ میلیارد و ۴۵۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان مالیات از انواع خودروهای سواری و وانت دو کابین دارای شماره انتظامی شخصی گران قیمت گرفته شده است.
ابهامات مالیات ستانی از خانه های خالی
پیمان مولوی، اقتصاددان
به طور کلی قانون مالیات بر خانه های خالی و خودروهای لوکس قابلیت اجرایی شدن دارد. اما در حوزه املاک و مستغلات آن درآمدی که مد نظر دولت است سخت به دست خواهد آمد. در حوزه خودرو اما می توان با مکانیزم هایی که وجود دارد به درآمد مد نظر دست پیدا کرد. در بخش مسکن تاکید بر اخذ مالیات از خانه های خالی است. به نظر می رسد دولت در این بخش دچار نوعی اشتباه شده است. در شرایط کنونی هیچ صاحب خانه ای خانه خود را خالی نگه نمی دارد. همه مردم و البته مالکان به دنبال درآمدزایی و کسب سود هستند. چرا باید کسی خانه ای خالی داشته باشد و در این گرانی ها خانه خود را خالی نگه دارد. به عبارتی هر کس خانه ای دارد که خالی است حتما از آن برای سرمایه گذاری و کسب درآمد استفاده می کند.
بنابراین اینکه همواره دولت تاکید می کند خانه های خالی باید مالیات بدهند نوعی ابهام در آن وجود دارد. هرچند سامانه املاک و مستغلات نیز اشکالات زیادی دارد. در یک برهه شاهد هک شدن اطلاعات در آن بودیم. حال مجدد ممکن است برخی نسبت به ثبت اطلاعات خانه های خود اقدام نکرده باشند.
بنابر آمار سال ۹۵ آمار خانه های خالی ۱۱ درصد بوده است. این خانه ها اغلب مربوط به کسانی است که به عنوان مثال در تهران ساکن هستند و در یک شهر دیگر خانه ای دارند که در سال چند بار به آنجا مسافرت و از آن استفاده می کنند. ممکن است صاحب خانه اصلا در منزلی که در شهر دیگر دارد برای مدت کوتاه هم ساکن نشود. پس مفهوم خانه خالی درست تعریف نشده است. دولت هم نمی تواند خیلی بر روی درآمد مالیاتی از این بخش حساب باز کند.
اما در حوزه خودرو امکان تحقق درآمد مالیاتی صد در صد است. چراکه خیلی راحت می توان خودرو و صاحب آن را شناسایی کرد. خودرو در صورت عدم پرداخت مالیات متوقف و توقیف می شود. اما باز هم به طور کلی اخذ مالیات از خودرویی که به دلیل تورم یک میلیارد شده است مکانیزم درستی نیست. در اقتصادی که در چهار بخش تورم ۴۰ درصدی دارد جلو بردن اقتصاد با مالیات ستانی توجیه ندارد. خودرویی که به دلیل تورم امسال یک میلیارد شده سال بعد یک میلیارد و ۵۰۰ خواهد شد. تورم قیمت را بالا برده نه اینکه قیمت واقعی خودروی مد نظر برای اخذ مالیات به این اندازه ارزش داشته باشد. از سوی دیگر مردم که دلال نیستند و خرید و فروش خودرو ندارند که بخواهند مالیات بدهند. به جای اینکه کمک کنیم مردم خودروهای بهتر سوار شوند با سخت گیری ها و با سیاست مالیاتی هزینه سوار شدن خودروهای خوب را بالاتر می بریم.
نمی توان الگو برداری زندگی از کشوری مانند یمن باشد و الگوی مالیات ستانی از کشورهایی مانند دانمارک و فرانسه. این دو باهم همخوانی ندارد. همچنین بر فرض تحقق درآمدهای مالیاتی از این بخشها، مالیات باید در جایی که به نفع اقتصاد است سرمایه گذاری شود. اما در کشور ما این امر تحقق پیدا نمی کند و دلیل آن بزرگ بودن اقتصاد دولتی است. بزرگ بودن اقتصاد به خودی خود ایرادی ندارد مانند اقتصاد چین و ژاپن که کارایی صد درصدی دارد. اما در ایران این بزرگی کارایی ندارد. هزینه کرد درآمدهای مالیاتی ابهام دارد و مشخص نیست درآمدی که از مالیات ستانی به دست دولت می رسد کجا خرج می شود.
