سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
به گزارش کسب و کار نیوز به نقل از خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، نیروگاه تولید برق پراکنده اگر چه مفهومی نوین در ادبیات اقتصادی صنعت برق است ولی ماهیت واقعی آن چندان جدید نیست.
در روزهای نخستین تولید برق، تولید پراکنده یک اصل فراگیر بود، به این گونه که اولین نیروگاه‌های برق تنها مشترکان نزدیک و همسایه خود را تغذیه می‌کردند. با توجه به این‌که شبکه‌های جریان مستقیم اولین شبکه‌های برق بودند که به منظور ایجاد تعادل بین تولید و مصرف از منابع ذخیره موجود در محل مانند باتری‌ها استفاده می‌شد. بعدها و بر اثر پیشرفت فناوری (مانند به وجود آمدن شبکه‌های جریان متناوب) این امکان پیدا شد که برق در مسافت‌های طولانی انتقال پیدا کند.
اندک اندک سیستم‌های عظیم الکتریکی شامل نیروگاه‌های شبکه‌های بزرگ انتقال و توزیع به وجود آمد. تعادل بین تولید و مصرف از طریق میانگین اثر تعداد زیادی از بارهای لحظه‌ای انجام شد و امنیت این شبکه‌های بزرگ افزایش پیدا کرد. به این صورت که در صورت وقوع خطا و از مدار خارج شدن یکی از منابع، دیگر منابع موجود به شبکه وظیفه جبران تولید را بر عهده می‌گرفتند.
در دهه‌های اخیر، پیشرفت‌های فناوری، تغییرات اقتصادی و مقررات زیست‌محیطی سبب شده که نسبت به مفهوم تولید پراکنده علاقه‌مندی‌های فراوانی به وجود آید. آژانس بین‌المللی انرژی در سال ۲۰۰۲ اعلام کرد که ۵ عامل اساسی از جمله توسعه فناوری‌های تولید پراکنده، محدودیت در ساخت خطوط انتقال، افزایش تقاضای انرژی پایدار از سوی مشترکان، خصوصی سازی بازار برق و نگرانی‌های تغییرات آب و هوا، منجر به فراگیر شدن مفهوم تولید پراکنده خواهد شد.
*ظرفیت ۲۰۰۰ مگاواتی نیروگاه‌های تولید پراکنده در کشور
در ایران نیز توسعه نیروگاه‌های تولید پراکنده از سال‌های پیش شروع شد و هم اکنون بنابر آخرین آمار ظرفیت عملیاتی تولید برق نزدیک به ۲۰۰۰ مگاوات رسیده است. در همین راستا، قراردادهای خرید برق از نیروگاه‌داران تولید پراکنده به نحوی تنظیم شده تا زمینه اقتصادی شدن این پروژه فراهم شده و بخش خصوصی به خصوص برای تامین برق شهرک‌های صنعتی به سوی ارتقای ظرفیت نیروگاه‌های تولید پراکنده حرکت کنند.
بر اساس قرارداد موجود بین نیروگاه‌های تولید برق پراکنده و شرکت‌های برق منطقه‌ای به عنوان فروشنده و خریدار برق قرارداد مندرج بین طرفین ۱۰ ساله تعریف می‌شود که ۵ سال آن به شکل خرید تضمینی و ۵ سال دیگر نیز به صورت نرخ مصوبات جاری خواهد بود.
به عبارت دیگر وزارت نیرو به منظور حمایت از توسعه نیروگاه‌های تولید برق پراکنده، برق تولیدی این نیروگاه‌ها را به مدت ۵ سال و با نرخ خرید تضمینی خریداری می‌کند. بر اساس آخرین اطلاعاتی که از سوی وزارت نیرو بر اساس تعدیلات ارائه شده و نرخ خرید تضمینی برای نیروگاه‌های تولید پراکنده بیش از ۶ برابر نرخ خرید برق از نیروگاه‌های بزرگ کشور است.
*اصلاح تعرفه واحدهای نیروگاهی تولید پراکنده
در این راستا با توجه به اهمیت استفاده از تمامی توان تولید برق کشور، تعرفه‌های نیروگاهی مرتبط با واحدهای تولید پراکنده با تغییراتی نیز مواجه شد. به عبارت دیگر با توجه به گلایه نیروگاه‌داران بخش خصوصی، نرخ خرید برق از واحدهای تولید پراکنده که ۵ سال دوم عمر قراردادی خود را طی می‌کنند، اصلاح شده است.
مطابق پیگیری‌های خبرنگار فارس، به استناد اطلاعیه شماره ۱۶۵۶ مورخ ۱۴۰۱/۰۱/۲۷ و براساس هماهنگی انجام شده با دفتر تنظیم مقررات بازار آب و برق و خصوصی سازی وزارت نیرو و تایید معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی در خصوص ایام گرم سال (موضوع نرخ های مندرج در بند ۶-۱ مصوبه ۳۲۹ هیات تنظیم بازار برق) شروع دوره گرم سال ۱۴۰۱ از ابتدای اردیبهشت ماه می باشد.
معنای دیگر این مصوبه آن است، قیمت برق خریداری شده از واحدهای تولید پراکنده که در ۵ سال دوم فعالیت خود قرار دارند از ۵۳۰ ریال برای هر کیلووات در اردیبهشت ماه به ۸۰۰ ریال در ساعات کم باری، ۱۶۰۰ ریال در ساعات میان‌باری و ۳۱۵۰ ریال در ساعات اوج بار افزایش پیدا می‌کند.
*انگیزه نیروگاه‌داران تولید پراکنده برای تامین برق افزایش می‌یابد
با توجه به تغیری تعرفه خرید برق از واحدهای نیروگاهی تولید پراکنده انتظار می‌رود، واحدهای خارج از مدار تولید موجود در کشور تا ظرفیت حدود ۲۰۰۰ مگاوات فرآیند تولید برق خود را از سر گرفته و زمینه تامین نیاز مشترکان برق کشور با تمرکز بر مشترکان صنعتی را مهیا کنند.
به عقیده کارشناسان رشد تا ۶ برابر قیمت خرید برق از واحدهای تولید برق مقیاس کوچک یا تولید پراکنده کشور می‌تواند زمینه ایجاد انگیزه قوی برای نیروگاه‌داران باشد.
در این راستا پیش‌بینی می‌شود، ظرفیت تولید برق کشور از این محل تا ۱۸۰۰ مگاوات افزایش یافته و یک عامل دیگر در جهت تامین پایدار برق در تابستان سال ۱۴۰۱ مهیا شود.
