تشدید روند خروج سرمایه از کشور

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز ، در همین رابطه یک نماینده مجلس گفت: آمار خروج سرمایه از کشور زیبنده نظام نیست و ما در شرایط فعلی نیاز به جذب سرمایه داریم. جعفر قادری درباره گزارش کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید پیرامون تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار ، گفت: تسهیل صدور برخی مجوزهای کسب و کار می‌تواند آثار زیادی برای کشور از جمله شفافیت، حذف امضاهای طلایی، کاهش زمان اخذ مجوز، کاهش ریسک سرمایه گذاری، تغییر نظارت‌ها از نظارت پسینی به نظارت پیشینی و جلوگیری و کاهش فساد در سیستم اداری را به همراه داشته باشد.

وی بیان کرد: رتبه ایران برای شروع کسب و کار ها از میان ۱۹۵ کشور، ۱۷۸ است. همچنین رتبه ایران از نظر سهولت کسب و کار از میان ۱۹۵ کشور رتبه ۱۲۷ بوده که بسیار نامناسب است و پیامد این رتبه نامناسب این است که سرمایه در کشور نمانده و از طرفی امکان جذب سرمایه نیز وجود ندارد. نماینده مجلس تصریح کرد: آمار خروج سرمایه از کشور زیبنده نظام نیست. ما در شرایط فعلی نیاز به جذب سرمایه داریم و این امر نیاز به همکاری دولت و مجلس دارد.

نا امنی اقتصادی و فرار سرمایه ها

آلبرت بغزیان، اقتصاددان

آمار ارایه شده در رابطه با خروج سرمایه از کشور جای سوال دارد. وقتی بانک مرکزی و وزارت اقتصاد آمار تولید ناخالص داخلی را بعد از دو سال اعلام می کنند چطور برای خروج سرمایه به این اعداد رسیده اند. آمار فرار سرمایه از کشور چگونه و با چه فرمولی به دست آمده است. وقتی آمار رشد نقدینگی را می توان روزانه اعلام کرد اما آمار آن ماهانه و یا فصلی اعلام می شود چگونگی حصول این آمار سوال برانگیز است. اگر منظور از خروج سرمایه، افزایش دارایی ایرانیان در خارج از کشور است  چرا در همان ابتدای راه که این مبالغ کمتر بود و آمار آن وجود داشت اقدام به کنترل این وضعیت نشد. در آن زمان این دو نهاد کجای کار ایستاده بودند. چرا زمانی که دلار ۳۰ هزار تومان است این آمار ارایه شده و هشدار داده می شود. در صورتی که برای بهبود اوضاع و کنترل خروج سرمایه از کشور می بایست بسیار زودتر از این اقدامات لازم انجام می گرفت.

خروج سرمایه ممکن است به دلیل تبلیغات کشورهای همسایه مانند ترکیه، قبرس، امارات و… بوده باشد که هم مبلغ آن کمتر از خرید خانه در ایران می شود و هم فاکتور اقامت آن را جذاب تر کرده است. چرا برای این اتفاق که سالهای سال در حال انجام است و ایرانیان رتبه اول خرید ملک در کشورهای همسایه را به خود اختصاص داده اند،  بانک مرکزی و وزارت اقتصاد هشداری ندادند. حال که این اتفاق افتاده و پول حسابی از کشور خارج شده این آمار ارایه و در رابطه با آن هشدار داده می شود.

خروج پول از کشور به دلایل بسیاری اتفاق می افتد. از یک طرف تورم موجب شده مردم در ایران توانایی خرید نداشته باشند. ناامنی اقتصادی دیگر عامل موثر بر خروج پول است. قیمت ریالی که داریم ارزش ندارد. بنابراین به دنبال افزایش ارزش آن با خرید ملک در دیگر کشورها و یا سرمایه گذاری در پروژه های ساخت و ساز خارج از ایران هستیم. این در حالی است که شرایط سخت گیرانه کشورها برای خروج پول هم مانع ورود مجدد همان سرمایه های خارج شده به کشور خواهد شد. آسان گیری و سهولتی که در هنگام ورود سرمایه به کشورهای دیگر وجود دارد هنگام خروج آن دیده نمی شود. پول های رفته دیگر توانایی بازگشت به کشور را ندارند و بعید است صاحبان آنها نیز تمایلی برای بازگشت پول به کشور داشته باشند.

به هر حال به نظر می رسد وزارت اقتصاد هنگام خروج پول ها از کشور خواب بوده و هشداری که باید آن زمان داده می شد را نداده است. بانک مرکزی هم باید قبل از این اتفاق اطلاع رسانی می کرد. الان این صحبت ها چه فایده ای دارد. آمار و اطلاع رسانی نوش دارویی بعد از مرگ سهراب است. موضوع تحریم ها هم مطرح است. مهم ترین تاثیری که تحریم ها می تواند بر خروج سرمایه بگذارد ایجاد مساله ناامنی روانی است. سرمایه هم که به شدت وابسته به شاخص امنیت است. لذا تضمین های سیاسی و دیپلماتیک در کنار تضمین های اقتصادی سبب می شود حداقل سرمایه بیشتری از کشور خارج نشود.

پول هایی که از کشور خارج شده یا اموالی بوده که فروخته شده و تبدیل به دلار شده اند و یا سرمایه هایی بوده که می توانسته در رشد اقتصادی و رونق تولید تاثیرگذار باشد. این سرمایه ها می توانست به عنوان سپرده در بانکها بماند و با اعطای وام چرخ تولید را بچرخاند. اما به جای تقویت تولید بانکهای خارجی تقویت شده و پروژه های عمرانی دیگر کشورها با پول ایرانی تکمیل شدند. هر گونه خروج باعث کاهش ارزش خارجی و داخلی پول می شود، رکورد ایجاد کرده و بیکاری را تشدید می کند.