حداقل هزینه ایجاد شغل چقدر است؟

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز ، یک فعال صنایع دستی در گفت و گویی با “کسب و کار” در رابطه با هزینه های راه اندازی شغل در این صنف می گوید: من کارگاه تولید صنایع دستی چوبی دارم. در حال حاضر اگر کسی قصد راه اندازی کارگاهی در این بخش را داشته باشد باید حداقل یک میلیارد تومان سرمایه جدای از اجاره مغازه داشته باشد. این فعال صنفی ادامه داد: برای خرید ماشین آلات مانند اره مویی برقی مارک ماکیتا که ده سال پیش حدود ۴۰۰هزار تومان قیمت داشت امروز بیش از ۱۰ میلیون تومان هزینه لازم است. همچنین دستگاه سی ان سی برش و حکاکی چوبی که پنج سال پیش با ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان خریداری می شد امروز بیش از ۳۰۰ تا ۴۰۰میلیون تومان قیمت دارد. خرید سایر ابزار و وسایل را نیز به همین منوال حساب کنیم حداقل کم ۱۰ تا ۱۵ تا ابزار و ماشین الات اساسی نیاز است. بقیه مصالح مانند چوب و دیگر الزامات را هنوز محاسبه نکرده ایم. حال باید دید چطور می شود با این هزینه های سرسام آور شغل ایجاد کرد.

اما در همین زمینه فاطمه عزیزخانی، کارشناس مرکز پژوهش‌های مجلس می گوید: با توجه به جهش تورمی، ارزی و بی ثباتی اقتصاد کلان که در کشور داریم، قطعا هزینه ایجاد شغل بسیار بالاتر از یک میلیون تومان است. در ضمن، باید شغلی ایجاد کنیم که پایداری و دوام داشته باشد، نه اینکه فرد برای دو تا سه ماه یک منبع درآمدی داشته باشد و بعد از آن از بازار خارج شود و قادر به ادامه نباشد.

وی افزود: پس باید تمام جوانب سنجیده شود. اگر هدف صرفا بالا بردن تعداد شاغلان باشد (طبق تعریف مرکز آمار، هرکس یک ساعت در هفته کار کند، شاغل محسوب می‌شود) که با آن عملکرد خود را نشان دهیم، می‌توان با همان یک میلیون تومان نیز کار‌هایی را انجام داد. اما اشتغال‌های بی کیفیتی خواهند بود که احتمالا دوام و استمراری نداشته باشند.

به گفته عزیزخانی، اما اگر می‌خواهیم به معنای واقعی توسعه، اشتغالزایی کنیم تا در مسیر توسعه قرار بگیریم، منبع درآمد پایداری ایجاد شود تا به ارزش افزوده‌ای برای کشور ختم شود و در نهایت رشد اقتصادی را به همراه داشته باشد؛ در آنصورت لازم است که بسیاری از ضوابط را برای اشتغالزایی در نظر گرفت و با چنین رویه‌ای نمی‌توان این نوع اشتغال را ایجاد کرد. سال گذشته رقمی میان ۱۵۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان به عنوان هزینه ایجاد شغل، مطرح می‌شد که با شرایط اقتصادی امسال، مسلما این هزینه بسیار بیشتر شده است.

ناپایداری مشاغل در بخش خدمات

حمید حاج اسماعیلی، کارشناس بازار کار

اظهاراتی که در رابطه با ایجاد شغل با هزینه یک میلیون تومانی شده است بیشتر چنبه رسانه ای داشته و قابل تحقق نیست. در شرایطی که نرخ تورم بالای ۴۰ درصد است بازار کار با عدم قطعیت و پیش بینی روبرو است. بی ثباتی اقتصادی و نوسانات ارزی وجود دارد و نمی توان به هیچ عنوان با یک میلیون تومان حتی در بخش مشاغل خانگی نیز شغل ایجاد کرد.

ایجاد شغل باید در بخش خدمات، صنعت و کشاورزی باشد. در بخش صنعت برای هر یک شغل چند میلیارد سرمایه لازم است. ماشین آلات صنعتی بسیار پرهزینه هستند و امکانات مورد نیاز و ابزار تولیدی در بخش صنعت بسیار زیاد است.

در کشاورزی نیز شرایط با گذشته تفاوت کرده است. زمین، آب و کارگر برای کشت و زرع لازم است و نیاز این بخش برای ایجاد شغل بیش از ۲۰۰ میلیون تومان است. اما در بخش خدمات ایجاد شغل ارزان تر نسبت به بخشهای دیگر ارزان تر است. اما شغلی که ایجاد می شود ناپایدار است. با توجه به تغییرات فصلی و زمانی شغل مورد نظر تغییر می کند. نوسانات اقتصادی، عرضه و تقاضا در مشاغل خدماتی تاثیر گذار است و ممکن است شغل ایجاد شده حتی از بین برود. اما این مشاغل در عین ناپایداری از ارزانی بیشتری نسبت به بخش های دیگر برخوردار است.

برای ایجاد شغل در بخش خدمات حداقل ۳۰ میلیون تومان سرمایه لازم است. البته این رقم حداقلی است که می گوییم و کمتر از آن برای ایجاد شغل اصلا امکان پذیر نیست. البته در تمام بخش های خدماتی نیز این مبلغ برای ایجاد شغل کافی نیست. در برخی مشاغل خدماتی بیش از ۵۰ میلیون تومان پول لازم است. نرخ تورم بسیار بالا است و شرایط ریسک در بازار به شدت افزایش یافته است. سه سالی است که وضعیت اقتصادی با بحران همراه است. در بخش خدمات میزان سرمایه گذاری به بیش از ۱۵ برابر نسبت به سه سال گذشته افزایش یافته است. عرصه کار مختصات خاص خودش را دارد و هزینه ها دائم در حل تغییر است.