زنجیره خطرناک فساد کالاهای اساسی

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، این در حالی است که مردم در حالی از کمبود سرم رنج می برند که حدود سه میلیون سرم در انبارهای گمرک دپو شده و اجازه ترخیص از سوی وزارت بهداشت داده نمی شود. احتمال فاسد شدن این کالاهای ضروری نیز وجود دارد. بعد از گذشت دو ماه از دستور دادستان کل کشور مبنی بر تعیین تکلیف سرم‌های دپو شده در گمرک و ترخیص یکسره آن‌ها به شرکت‌های پخش و داروخانه ها، طبق بررسی میدانی که از گمرک تهران (شهریار) انجام دادیم، متوجه دپوی یک هزار و ۳۰۰ تن (حدود ۳ میلیون) سرم انسانی در انبار‌های این گمرک شدیم.

به هر ترتیب دپوی کالاهای اساسی و البته سایر اقلام در گمرک و بنادر و موانعی که در رابطه با ترخیص آن‌ها وجود دارد موجب شده به دفعات از سوی مسئولان مربوطه هشدارهایی در رابطه با احتمال متروکه شدن و حتی فاسد شدن این کالاها مطرح شود. این اتفاق در حالی رخ داده که با وجود مصوبات بسیار و تسهیلاتی که در دو سال اخیر به ویژه جهت تسریع در ترخیص کالاهای اساسی وجود داشته همچنان این اقلام آن‌قدر با کندی در ترخیص مواجه است که به مرحله فاسد شدن می‌رسد و اکنون دستگاه‌های مربوطه دیگر از جمله وزارت جهاد و سازمان جمع‌آوری و فروش اموال تملیکی باید در این رابطه پاسخگو باشند.

بعد از ماجرای ذرت‌های آلوده در چند سال اخیر، اکنون از کالاهای مانده در گمرک‌های  مازندران که بخش زیادی از آن را نهاده‌های دامی تشکیل می‌دهد، ۵ هزار تن ذرت  فاسد و آلوده به سم آفلاتوکسین شده است. در این رابطه معاون فنی گمرک ایران توضیحاتی ارائه کرد و با اشاره به وضعیت کالاهای اساسی موجود در گمرک مازندران گفت  که در سه گمرک امیرآباد، نوشهر و فریدون‌کنار تا پایان شهریورماه سال جاری حدود ۶۷۲ هزار تن کالا موجود بوده که از این میزان ۲۸۶ هزار تن جو، ۹۷ هزار تن گندم، ۱۶۰ هزار تن ذرت، ۷ هزار تن دانه‌های روغنی و ۱۱۳ هزار تن روغن خام بوده است.

ارونقی ادامه داد: بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سطح گمرک‌های مازندران حدود ۵ هزار تن ذرت که از سال ۱۳۹۸ وارد منطقه ویژه اقتصادی نوشهر شده بود فاسد  و بالغ بر ۱۴.۷ هزار تن کالای متروکه شده است  که عمدتاً نهاده‌های دامی هستند. به گفته وی، ذرت‌های آلوده طی فرآیند قانونی در اختیار سازمان اموال تملیکی قرار ‌گرفته و پیگیری‌های لازم در این خصوص از سوی گمرکات مربوطه صورت پذیرفته است.

معاون فنی گمرک ایران در رابطه با چرایی جریان ماندگاری و فاسد شدن این ذرت‌ها یادآور شد که گمرک مسئولیتی در قبال کالایی که اظهار نشده ندارد و از زمانی این مسئولیت آغاز می‌شود که به گمرک اظهار شده و در فرآیند انجام تشریفات قرار بگیرد یا از سوی مراجع تحویل‌گیرنده کالا به عنوان کالای متروکه اعلام شود، این اقلام نیز قبل از اظهار در مناطق ویژه دپو شده بود و مرجع تحویل‌گیرنده به محض محدودیت زمانی و پایان دوره ماندگاری نسبت به اعلام متروکه و ارجاع به سازمان اموال تملیکی اقدام کرده است.

وی با بیان این‌که بارها در خصوص دپوی کالاهای اساسی در گمرکات و بنادر کشور هشدار داده‌ایم، یادآور شد: به دفعات درخواست کردیم تا با توجه به شرایط ماندگاری اقلام، شرکت‌های خصوصی و دولتی نسبت به تعیین تکلیف کالا و خروج آن از گمرک اقدام کنند اما متأسفانه علیرغم پیگیری‌های مستمر به عمل آمده، در برخی موارد ، اقدام مؤثری در این رابطه صورت نگرفته است.

یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در رابطه با دلایل تاخیر در ترخیص کالاهای اساسی از گمرکات کشور در گفت و گو با “کسب وکار” گفت: بروکراسی های بسیار و پیچیده دلیل اصلی دپوی کالاها در گمرکات سراسر کشور است. برای ترخیص کالاها از گمرکات و بنادر در کشور مجوزهای بسیاری لازم است.

اصغر سلیمی اضافه کرد: امروز در حالی بروکراسی های بسیاری برای ترخیص کالاها وجود دارد که نیاز کشور به بخش بسیار زیادی از کالاهای انبار شده که کالاهای اساسی هستند روز به روز بیشتر می شود. محموله‌های بزرگ سرم، شیر خشک و نهاده‌های دامی به دلیل بروکراسی و سودجویی چند سال در گمرک باقی مانده و تاریخ انقضای آنها گذشته است.

سلیمی اظهار داشت: اعلام اخبار فساد کالاها بخصوص کالاهای اساسی در گمرکات و بنادر کشور به ضرر اقتصاد ایران است. در حالی قیمت های کالاها در تمامی بازارها سر به فلک نهاده است که هزاران تن کالا در گمرکات به دلیل درگیر شدن با بروکراسی ترخیص خاک می خورند.