التهاب بازار دارایی ها

سرمقاله:
در حال حاضر نقدینگی موجود در اقتصاد به سمت سپرده گذاری بلند مدت در بانک ها رفته است. چراکه مردم به دنبال مسیری شفاف برای کسب سود از سرمایه خود هستند. در موضوع افزایش سپرده گذاری در بانکها مساله اصلی رشد نقدینگی است. رشد نقدینگی بسیار بالا بوده و به حدود ۴۰ درصد رسیده است. وقتی نقدینگی بالاست اقتصاد هم توان جذب این رشد نقدینگی را ندارد. از طرفی دیگر به دلیل اینکه رشد اقتصادی کشور قابل قبول نیست محیط اقتصاد کلان هم محیط مناسبی برای تولید نیست. بنابراین این نقدینگی که به اقتصاد پمپاژ شده یا روانه بازار دارایی ها مانند مسکن، خودرو، طلا و سکه، بورس و… می شود یا اینکه روانه نظام بانکی می شود. این اتفاق موجب شکل گیری سپرده گذاریهای بلند مدت و کوتاه مدت شده است.  در دو تا سه سال گذشته شاهد بودیم که جریان نقدینگی به سمت بازار دارایی ها روانه و کمتر وارد سیستم بانکی شد. اما در این پنج تا شش ماه گذشته پون بازار دارایی ها به مرحله اشباع رسید و فضای مثبت و کاهش انتظارات تورمی به دلیل بحث مذاکرات و به ثمر رسیدن برجام وجود داشت لذا بازار دارایی ها تا حدود بسیاری راکد شده و از تلاطم افتاد. لذا عمده این جریان نقدینگی به سمت نظام بانکی و سپرده گذاری در سیستم بانکی روانه شد.

به طور کلی سه محل یا منبع برای جریان نقدینگی وجود دارد. تولید، نظام بانکی اعم از سپرده های کوتاه و بلندمدت و بازار دارایی ها. تولید و بخش مولد که همچنان مشکلات عدیده ای دارد و نقدینگی به این سمت نمی رود. در شش ماه اخیر منبع سوم یعنی بازار دارایی هاهم توانایی جذب این رقم را نداشته و تنها منبع جذاب برای جذب این نقدینگی سیستم بانکی بوده است. اما در یکی دو هفته گذشته شاهد هستیم که بازار دارایی ها ملتهب شده و مجدد به دلیل فضای ابهام آلود مذاکرات، فضای مبهم آینده برجام و تشدید انتظارات تورمی مجدد این بازارها پررونق شده است. اگر بحث مذاکرات به سرانجامی نرسد و بحث برجام به درازا بکشد مجدد شاهد کوچ نقیدنگی به سمت بازار دارایی ها خواهیم بود.

طبعاً دولت باید فکری اساسی برای هدایت این پولهای سرگردان ارایه کند، آن هم در شرایطی که به نظر می‌رسد، بازار سرمایه در پی نامطلوب بودن وضعیت تولید در وضعیت خوبی نیست و قابلیت جذب ندارد. اگر به تولید بها بدهیم، بازار سرمایه بخوبی می‌تواند مردم و سرمایه ها را جذب کند. وقتی وضعیت نامطلوب نظام بانکی معلول عوامل متعددی است، نمی توان از این سیستم انتظار معجزه داشت. سرمایه گذار ما امروز با نوعی بی اعتمادی به آینده روبه‌روست که رغبتی به حضور در تولید و بخش های تولیدی ندارد.