شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز ، به گفته رییس پلیس امنیت اقتصادی ناجا از ابتدای گسترش رمز ارزها در جهان و به تبع آن در کشورمان تاکنون نزدیک به ۷۲ هزار دستگاه ماینر در کشور کشف و ضبط شده است. همچنین از ابتدای امسال حدود ۳۰۰۰ دستگاه ماینر کشف و ضبط شده که این موارد به حوزههای مربوطه تحویل داده و با متخلفان نیز برخورد شده است.
با گسترش ارزهای دیجیتال در دنیا، مدتی است ایرانیان هم به این حوزه وارد شدهاند. با این حال علاوه بر ریسکهای موجود در انواع سرمایهگذاری، چالش کمبود اطلاعات مردم و مسئولان، خلاهای قانونی و ابهامات خاص در ورود به موضوع رمز ارز وجود دارد و یک میدان دوسویه تهدید و فرصت ایجاد کرده که هم میتواند آسیبهای جدی به هموطنان بزند و هم زمینهساز کسبوکاری تازه شود؛ موضوعی که توفیق در آن، نیازمند شناخت بیشتر و شتاب در ریلگذاری و ایجاد مقررات است.
برای روشن شدن ابعاد ماجرا و چگونگی توسعه فعالیت ماینرها در ایران بخصوص ماینرهای غیرمجاز گفت و گویی با “سپهر محمدی، رئیس انجمن بلاک چین ایران” انجام داده ایم. مشروح این گفت و گو را در ادامه می خوانید:
همانطور که می دانید استخراج رمز ارز در تمام دنیا به یکی از پرسود ترین مشاغل تبدیل شده است. در حالی که قرار است در آینده ای نزدیک معاملات بین المللی در سطح گسترده از طریق رمز ارزها انجام شود وضعیت و روند این کسب و کار در ایران در چه مرحله ای قرار دارد؟
سیاست های اشتباه وزارت نیرو و سوء مدیریت در این رابطه موجب شده تا فعالیت های غیرقانونی در این بخش افزایش پیدا کند. ما با موانع تعرفه ای روبرو هستیم. چرا وقتی که فردی می تواند با تعرفه برق معمولی که حداقل یک دهم تعرفه ماینرها است به استخراج رمزارز نپردازد. برای استخراج رمز ارز تعرفه برق را ده برابر بیشتر از حد طبیعی آن تعیین کرده اند. این سیاست ها موجب شده ۲۵۰ هزار دستگاه ماینینگ به صورت غیرقانونی و غیر شفاف در کشور به استخراج رمز ارز مشغول باشند. استخراج کنندگان غیرقانونی بیت کوین با استفاده از تعرفههای ارزان قیمت برق در کشور، سودهای کلانی به جیب می زنند که نبود تعرفه منطقی برق برای استخراج ارز دیجیتال به بلاتکلیفی در این حوزه کمک کرده است.
چرا روند قانونی استخراج رمز ارز در ایران همانند دیگر کشورها پیش نرفت؟
چرا وقتی می شود به صورت غیرقانونی سودهای کلان از استخراج رمز ارزها به دست آورد از راه قانونی که تعرفه استخراج ده برابر افزایش پیدا می کند دست به این کار زد. استخراج کنندگان رمز ارز در صورت فعالیت قانونی باید ده برابر پول بپردازند تا با مجوز، ماین کنند. بنابراین ترجیح بر این است که یک برابر پول بدهند و به فعالیت غیر شفاف ادامه دهند. بارها برای منطقی شدن تعرفه برق ماینرها مذاکره کرده ایم و نامه نوشته ایم اما تا به امروز ترتیب اثری داده نشده است. بر اساس برآورد انجمن بلاک چین در حال حاضر ۲۵۰ هزار دستگاه ماینر در حال استخراج با روش های غیرقانونی و غیرشفاف هستند که این اتفاق نتیجه بی تدبیری در تعیین تعرفه برق است. سو تدبیر و سوء مدیریت وزارت نیرو دلیل اصلی این اتفاق است.
یعنی تعیین تعرفه برق نامتعارف دلیل رشد بیش از اندازه استخراج غیرمجاز رمز ارز است؟
بله. ده برابر تعرفه بیشتر برای استخراج رمز از تعیین کرده اند در صورتی که اگر همان تعرفه برق صنعتی را برای ماینینگ اختصاص می دادند تمام این افراد خودشان را معرفی می کردند و به صورت قانونی به استخراج رمز از می پرداختند. در این صورت آمار اشتغال در این بخش افزایش پیدا می کرد و رمز ارز در ایران نیز مانند دیگر کشورها به صنعتی فعال و موفق تبدیل می شد که می توانست از آن در حالت اعمال تحریم ها در معاملات بین المللی استفاده کرد. ما تحت تحریمهای بانکی و محدودیتهایی در نقل و انتقال پول هستیم اما رمز ارزها بر بستر بلاکچین فعالیت میکنند که این فناوری موازی با فناوری سنتی بانکی است و قابل تحریم نیست. البته نمیتوان تمام تراکنشها را به این بستر فناورانه وارد کرد اما درصدی از تراکنشهای بین المللی را میتوان مبتنی بر آن انجام داد تا بدین وسیله فضای تحریم را تلطیف کرد. همچنین میتوان به صورت بومیشده، بیمه، قراردادهای هوشمند، گواهینامههای رانندگی و… را به بستر بلاک چین منتقل کرد.
چگونه می توان از رمز ارز به عنوان پول دیجیتال ملی در دنیا استفاده کرد؟
بیشتر کشورهای جهان در قبال این رمزداراییها به نوعی سردرگم هستند چرا که ماهیت آن پیچیده است. به تعبیری معلوم نیست این فناوری، پول است، دارایی است یا خدمات. در واقع حالتی ترکیبی و هیبریدی دارد، اما نمونههایی هم وجود دارد که تکلیفشان را روشن کرده اند. مثلا سنگاپور، سوئیس و چین برخوردی سریع، متمدنانه و متعهدانهای نسبت به آن داشتند و قواعدش را تدوین کردند که ما میتوانیم با توجه به ویژگیهای ملی و بومیخودمان از آنها سرمشق بگیریم. بانک مرکزی چین به عنوان یکی از اقتصادهای برتر جهان، پول دیجیتال خود را سه چهار سال پیش تدوین کرده و از این پول امروزه استفاده میشود.
بانک مرکزی برای راه اندازی رمز ارز ملی باید ورود کند و مجوز رمزارز ملی یا همان پول دیجیتال را صادر کند. این مقوله برای استارت آپ های حوزه بلاک چین بسیار کارآمد و مفید خواهد بود. همچنین رمزارز ملی برای مبادلات بین المللی نیز کارایی بسیاری دارد. اینکه بانک مرکزی به طور رسمی و جدی تصمیم دارد قانونی برای رمز ارز ملی تدوین کند، بسیار ارزشمند و موثر خواهد بود. با توجه به اینکه محدودیت های بسیاری را بر بستر بانکی بر کشورمان ایجاد کردند، وجود ارز یا پولی ملی بر بستر بلاک چین این فرصت را برای کشور فراهم می آورد تا محدودیت های بانکی باقی نماند.
گویا فعالیت انجمن بلاک چین ایران به عنوان تنها حامی استخراج مجاز رمز ارز در ایران متوقف شده است. این اقدام چه تاثیری در بیکاری فعالان رمز ارز و جلوگیری از مطرح شدن نام ایران در دنیا در این حوزه دارد؟
انجمن بلاک چین ایران انجمنی مردم نهاد است که بودجه کل آن در یک سال گذشته ۱۰۰ میلیون تومان هم نمی شود و از جیب اعضای انجمن پرداخت شده است. با تلاش اعضای انجمن در یک قلم پروژه BRG، جلوی حیف و میل صدها میلیون دلار ارز گرفته شده است و انجمن با انتشار لیست هشداری که بر سایت خود منتشر کرده در زمینه پروژه های دیگر که خطر حیف و میل اموال مردم بوده، اقدام کرده است. این طبیعی است که مافیایی که پشت این پروژه ها هستند تلاش کنند تا جلوی کار انجمن را بگیرند. با این اقدام فعالیت کسب و کارهای مجاز در این بخش تهدید می شود و از آنجایی که این حوزه یکی از مهم ترین بخش های اقتصاد دیجیتال را در دنیا از آن خود کرده است باید سریعتر نسبت به اقدامات قانونی برای رفع توقف فعالیت انجمن صورت بگیرد.
در این مدت اعضای انجمن و خانواده ها مورد تهدید و بعضا ضرب و شتم قرار گرفته اند و حال باندهای مافیایی آنقدر نفوذ کرده اند که شائبه این است که دستور وزارت کشور برای توقف فعالیت انجمن هم تحت فشار این افراد بوده است. طبق قانون، سازمان های مردم نهاد وظیفه صیانت از منافع عمومی در حوزه تخصصی خودشان را دارند و انجمن به همین وظیفه خود عمل کرده است.
در این رابطه ۲۲۰ صفحه مدارکی که وزارت کشور درخواست کرده بود، به این وزارتخانه ارسال شده و یکی از برجستهترین مدارکی که ارسال کردیم چرایی صدور لیست هشدار بود. وزارت کشور برای بررسی مستندات ما تا آخر این هفته زمان درخواست کرده است. البته فعالیت این انجمن تعلیق نشده است. تفاوت حقوقی تعلیق و توقف بسیار مهم است. وزارت کشور به طور موقت از ما خواسته است که فعالیت خود را متوقف کنیم اما برای تعلیق شدن لازم است که پیشتر از آن با نهادهای دولتی ناظر بر کار ما جلساتی برگزار شود، سپس تذکر شفاهی داده شود و اگر تذکرها داده شده پس از یک تا دو ماه رعایت نمیشد درخواست تعلیق از سمت دادگاه داده میشود.