سیر صعودی تورم خوراکی ها

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، در شرایطی که بارها راه‌حل‌های مقابله با گرانی از سوی کارشناسان بیان شده اما باز هم شاهد جولان تورم و گرانی دراقتصاد هستیم. مسئولان هم هر چند وقت یک‌ بار وعده کاهش قیمت‌ها را می‌دهند اما در عمل اغلب این وعده‌ها محقق نمی‌شود. اگرچه، بخشی از تورم و گرانی در کشور ناشی از تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی عوامل خارجی است، اما بخش مهم آن، نتیجه عملکرد مدیران و دست‌اندرکاران اقتصادی کشور است که از فرصت‌ها و تهدیدات به درستی و به موقع استفاده نمی‌کنند.

رشد نقدینگی در ایران حدود سالی ۴۰ درصد است. با این میزان طبعا قیمت‌ها بالا می رود. در کشورهای پیشرفته صنعتی از جمله کشورهای منطقه یورو، افزایش حجم پول حدود ۸ درصد است. در بقیه کشورهای نفت‌خیز برای اینکه جلوی این پدیده را بگیرند، بخش عمده درآمدهای نفت را به صندوق یا حساب ذخیره ارزی واریز می‌کنند. در ایران هم چنین صندوقی ایجاد شده اما نتوانسته کاری بکند چرا که دولت‌ها، هرگاه احتیاج به پول پیدا کرده‌اند، از آن برداشت کرده‌اند. در حال حاضر چیز زیادی در این حساب باقی‌ نمانده است. افزایش تورم در ماه گذشته به نحوی بوده که کالا و خدمات بین ۲۰ تا ۱۱۰ درصد نسبت به پارسال افزایش قیمت داشته و «روغن و چربی ها» در صدر این گرانی قرار دارد. در فروردین ماه بالاترین افزایش قیمت نسبت به پارسال به گروه «روغن و چربی ها» با ۱۰۹.۳ درصد اختصاص دارد بعد از آن گروه «شیر، پنیر و تخم مرغ» با ۷۷.۴ درصد و همچنین گروه «چای، قهوه و نوشابه» با ۷۵.۱ درصد قرار دارد. کمترین افزایش قیمت نسبت به فروردین ماه سال ۱۳۹۹ برای گروه «آب، برق و سوخت» با ۲۰.۴ درصد ثبت شده است.

پایان فروردین ماه سال جاری با افزایش تورم و ثبت ارقام بالا در این شاخص همراه بود؛ به طوری که کالا و خدمات در مقایسه با اسفندماه ۲.۷ درصد (تورم ماهانه) افزایش قیمت داشت. از سویی تورم نقطه به نقطه ۴۹.۵ درصد اعلام شد که نشان داد هزینه خانوارها به طور متوسط تا مرز ۵۰ درصد نسبت به فروردین ماه سال ۱۳۹۹ افزایش دارد و از سویی تورم ۱۲ ماهه منتهی به فروردین  ۳۸.۹ درصد گزارش شد. اما بررسی جزییات این تورم در فروردین ماه از این حکایت دارد  که خوراکی ها و آشامیدنی های مورد استفاده مردم تا بیش از ۶۳ درصد نسبت به پارسال و ۲.۹ درصد در مقایسه با اسفندماه افزایش قیمت دارد. در بین آنها خوراکی ها ۶۲.۹ درصد افزایش تورم داشته است.

در بین کالا و خدمات در شاخص تورم ماهانه بالاترین افزایش مربوط به «هتل و رستوران» با ۶.۲ درصد، «گوشت قرمز و ماکیان» ۵.۸ درصد و همچنین گروه «گوشت قرمز و سفید و فرآورده های آن» با ۵.۵ درصد است.  سبزیجات تنها کالایی است که در فروردین ماه ارزان شده و تورم منفی ۰.۲ درصد دارد و گروه «شیر، پنیر و تخم مرغ» نیز جزو اقلام با کمترین تورم ماهانه با ۰.۲ درصد در فروردین ماه بالاترین افزایش قیمت نسبت به پارسال به گروه «روغن و چربی ها» با ۱۰۹.۳ درصد اختصاص دارد بعد از آن گروه «شیر، پنیر و تخم مرغ» با ۷۷.۴ درصد و همچنین گروه «چای، قهوه و نوشابه» با ۷۵.۱ درصد قرار دارد. کمترین افزایش قیمت نسبت به فروردین ماه سال ۱۳۹۹ برای گروه «آب، برق و سوخت» با ۲۰.۴ درصد ثبت شده است. بررسی جریان تورم سالانه نیز از این حکایت دارد که بیشترین تورم برای میوه و خشکبار با ۵۴.۹ و بعد از آن گروه «روغن و چربی ها» و همچنین «شیر، پنیر و تخم مرغ» با حدود ۵۳ درصد است.

ناکامی دولت در مهار تورم

مسعود دانشمند، اقتصاددان

تورم و کنترل آن در ایران فرسایشی شده و سومدیریت ها بر رشد تورم دامن می زند. قیمت کالاها روزانه افزایش پیدا می کند و همین امر قدرت خرید را از مردم گرفته است. مشاهده می کینم کالا در بازار وجود دارد اما کسی توان خرید آن را ندارد. مجموعه عواملی وجود دارد که تورم و گرانی را در ایران ایجاد کرده است. دولت مقصر اصلی گرانی های ایجاد شده است و باید برای این اتفاق پاسخگو باشد. اینکه اعلام می کنند در کنترل تورم با توجه به شرایط موجود و تحریم ها موفق بوده ایم اصلا درست نیست. این درست نیست که تمام مشکلات را بر سر تحریم ها آوار کنیم و اشتباهات و سومدیریت های خودمان را نادیده بگیریم. بله بخشی از مشکلات اقتصادی ایران مربوط به تحریم ها می شود اما نه تمام آنها. اینطور که دولت وانمود می کند این است که تلاش های بسیاری برای مهار تورمو بازگشت رفاه برای مردم انجام داده است اما تحریم ها نمی گذارند مزه این تلاش ها و کاهش نرخ تورم برای مردم ملموس شود.

گرانی کالاها در بازار نشان دهنده عدم مدیریت صحیح و درست دولت است. دولت در بازار کالاهای اساسی نظارت و کنترلی ندارد و گویی این بازار به حال خود رها شده است. مشکلات دولت بسیار زیاد است و نمی تواند نظارتی بر دستگاههای برای کنترل قیمت ها داشته باشد و این امر موجب شده تا مردم در تامین مایحتاج روزانه خود دچار مشکلات فراوان شوند. امروز شرایط طوری است که خانواده ها حتی برای خرید میوه نیز باید حساب و کتاب داشته باشند و قدرت خرید تا سطح بسیار زیادی کاهش یافته است. دولت مقصر تمام اتفاقات و مشکلات را به گردن دیگران انداخته است. در وضعیت فعلی دولت نوسان نرخ ارز و تحریم‌های بین‌المللی را مقصر تمام آشفتگی‌ها می‌داند اما اینکه بازار در چنین شرایطی قرار دارد، حاکی از مدیریت ضعیف دولت است.

از سوی دیگر تا زمانی که نتوانیم تعادلی بین تولید، صادرات و واردات برقرار و این چرخه را درست کنیم، مشکل کاهش ارزش پول ادامه خواهد داشت و هیچ تغییری نخواهد کرد. چه از واحد پولی صفر کم شود چه اضافه، در این وضعیت تغییری حاصل نمی‌شود. بنابراین به جای اینکه به واحد پول فکر کنیم باید سعی کنیم تولید را افزایش بدهیم. تورم بیکاری ایجاد می‌کند و بیکاری مجددا دولت را مجبور به چاپ پول می‌کند و دقیقا مثل چیزی که در این سال‌ها اتفاق افتاده و این سیکل معیوب همچنان ادامه می‌یابد. دلیل اینکه چرا دولت به تولید توجه نمی‌کند این است که اصولا دولت ما در هیچ زمانی به تولید اهمیت نداده است و هر زمانی که پول داشتیم، بازرگانی کرده و هیچگاه تولید نکرده‌ایم.