کالاهای اساسی بر مدار گرانی

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز ، این در حالی است که قیمت بیش از ۱۰۰ قلم کالای اساسی در بهمن ماه سال گذشته روندی صعودی داشته به نحوی که سویا رکورد افزایش ۲۵۷ درصدی را برای خود ثبت کرد. براساس اعلام وزارت صنعت از تغییرات قیمتی کالاهای اساسی و مهم همچنان روند افزایشی در انواع کالاها در این بخش وجود داشته و کمتر کالایی در بهمن ماه سال ۹۹ شاهد کاهش قیمت بوده است.

برخی کارشناسان معتقدند قیمت خوراکی‌ها بیشترین همبستگی را با نرخ ارز دارد و کاهش قیمت ارز به سرعت اثر خود را در تورم این کالاها نشان می‌دهد. اما درباره بعضی دیگر از کالاها، چند ماه طول می‌کشد تا این تحول در قیمت‌ها منعکس شود. اتفاقی که آن را “گذار نرخ ارز” می‌نامند. این کارشناسان، امیدوارند با تداوم کاهش نرخ ارز یا دست‌کم حفظ ثبات نسبی قیمت آن، روند کاهشی تورم ماهانه در آینده ادامه پیدا کند.

از میان کالاهای اعلامی در آمار وزارت صنعت لاستیک ۱۴۳ درصدی، سیم ۱۶۲ درصدی، میلگرد عاج دار ۱۳۳ درصدی، تیرآهن ۱۸۲ درصدی، کنجله سویا وارداتی ۲۵۷ درصدی، جو ۱۴۴ درصدی، روغ نباتی ۱۵۵ درصدی، عدس ۱۶۲ درصدی، برنج هندی  ۱۸۹ درصدی، موز ۱۵۲ درصدی و برنج ۱۲۲ درصد رشد قیمت داشته است.

نکته قابل تامل اینجاست از میان بیش از ۱۰۰ قلم کالای اساسی اعلامی از سوی وزارت صنعت همه کالاها رشد قیمت داشته و فقط پیاز رشد منفی ۱۸ درصدی را تجربه کرده است. این آمار نشان از آن دارد که در بهمن ماه سال گذشته اکثر کالاهای اساسی مردم شاهد رشد بیش از ۵۰ درصدی قیمتها بوده و هنوز هم این روند متوقف نشده است. به نحوی که در سال ۱۴۰۰ نیز تغییرات قیمتی در کالاهای اساسی هر روز رقم های مختلفی را ثبت می کند. جالب اینجاست امسال نیز همانند سال گذشته مسئولین سیاست روشنی برای مدیریت قیمت کالاهای اساسی نداشته و در این شرایط این مردم هستند که سرگردان تر از دیروز با درآمد کم در تلاش برای خرید کالاهای مایحتاج خود هستند.

ناکامی در هدایت نقدینگی به تولید

بهاءالدین حسینی هاشمی، کارشناس اقتصادی

مبارزه با گرانی و گرانفروشی در ایران سالهاست به نسخه ای نخ نما بدل شده است و راهکارهای دولت برای کنترل بازارها و ساماندهی آنها به جایی نمی رسد. تورم هر ساله افزایش پیدا می کند و با هدف بانک مرکزی مغایر است و تفاوت بسیاری با هدف تعیین شده در کاهش نرخ تورم دارد. در بازار کالاهای اساسی هرج و مرج و مشکلات بسیاری وجود دارد که نتیجه آن سرگردانی مردم و کمبود بسیاری از کالاها و از همه مهتر گرانی بیش از اندازه آنهاست. به هر ترتیب کنترل تورم باید با اتخاذ راهکارهای مناسب و مدیریت درست برای طولانی مدت باشد تا از آشفتگی بازارها بکاهد.

یکی از مهمترین دلایل افزایش تورم در ایران پولی بودن تورم است، به این معنا که با افزایش نقدینگی و عدم فراهم سازی زمینه های لازم برای هدایت نقدینگی به عرصه تولید و فعالیت های مولد، تورم مزمنی در اقتصاد شکل می گیرد که عامل اصلی آن افزایش نقدینگی است.

هر چند که نمی توان نقش سیاست های اقتصادی دولت از جمله پولی و ارزی را در افزایش نقدینگی و تورم نادیده گرفت اما نرخ تورم در کنار افزایش نقدینگی بعضا به دلیل انتظارات تورمی، تاثیراتی که عوامل و مسائل داخلی و خارجی در نرخ ارز و مسائل اقتصادی می گذارند افزایش می یابد یا حتی تشدید می شود.