واکاوی عوامل نوسان نرخ دلار

سرمقاله –
عده ای به دنبال پیدا کردن عدد طلایی مفقودشده دلار می‌گردند و عده‌ای دیگر وقتی می‌شنوند کسی از روی محاسبات خود به عدد خاصی رسیده، تصور می‌کنند که این عدد طلایی پیدا شده است. در نظر این افراد، این عدد یافت شده نرخ حقیقی ارز است. این توهمات در مورد نرخ ارز با توجه به اینکه به نرخ ارز رایج در بازار نرخ ارز اسمی گفته می‌شود، تشدید می‌شود. در حالی که دلیل استفاده از تعابیر اسمی و واقعی این است که نرخ حقیقی ارز مبنای تعیین نرخ اسمی ارز است و تحولات ناظر بر نرخ حقیقی ارز زمینه ساز تغییر در نرخ اسمی ارز را فراهم می‌کند.
نرخ ارز واقعی نرخی است که اثرات تورمی هم در آن لحاظ شده است. یعنی اگر نرخ ارز اسمی را با توجه به قیمت های نسبی داخل و خارج تعدیل کنیم به آن نرخ ارز واقعی می گوییم که معمولا یک فرمول دارد. این فرمول عبارت است از نرخ ارز اسمی ضربدر قیمت های نسبی. این رقم در ایران محاسبه نمی شود و مقالات مختلف و دانشگاه های مختلف ارقام متفاوتی می گویند. ۴۲۰۰ تومان، ۱۷ و ۱۱ هزار تومان و اندکی پایین تر یا بالاتر ارقامی است که برای آن بیان می شود. نرخ ارز واقعی فقط قدرت خرید را نشان می دهد. یعنی یک سبد کالا در ایران چقدر است و یک سبد کالا در یک کشور خارجی چقدر است. قیمت های نسبی را نرخ ارز واقعی می گویند که قدرت خرید را نشان می دهد. در مقالات و پایان نامه ها ممکن است عددی بگویند اما آن عدد، عدد قابل اتکایی نیست.
در این میان سرنوشت بازار ارز در تاریکی محض است زیرا روند آتی آن ربطی به ساختار اقتصاد ندارد و بیشتر متاثر از اخبار است و واقعا نمی شود دقیق گفت این قیمت به کدام سو می رود. هرچند امیدواریم که قیمت افزایشی نباشد و به سمت پایین حرکت کند.
با وجود این احتمال شوک های سابق ارزی بعید به نظر می رسد. بنابراین نرخ ارز به سمت کاهش یا ثبات در حرکت خواهد بود و به سمت بالا هم نیست. در کوتاه مدت متاثر از اخبار سیاسی و بین المللی است.