سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، به گفته اسحاقی ثبت سفارش شرکت‌ها طی دو ماه اخیر نسبت به تیرماه بیش تر از ۱۰ برابر کاهش داشته است. فعالان بازار موبایل کمبود ارز و نبود توان تامین ارز توسط بانک مرکزی برای واردات موبایل را دلیل گرانی در این بازار عنوان کرده اند و معتقدند که ماه هاست واردات موبایل انجام نمی شود. کمبود ارز در بسیاری از بازارها مشکلات بسیاری را ایجاد کرده است. بازار موبایل به عنوان یکی از بزرگترین و وابسته ترین بازارها به ارز این روزها شاهد قیمت های نجومی و افسار گسیخته ای است که کمتر کسی می تواند برای خرید موبایل اقدام کند. ماهیانه بین یک میلیون و ۲۰۰ هزار تا یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه تلفن همراه نیاز بازار است. این نیاز به طور سنتی چندین سال است که به همین میزان وجود دارد و هر زمانی که واردات با مشکل مواجه شده در مقابل آن نیز در بازار با کمبود روبرو شده‌ایم.
به گفته دبیر انجمن واردکنندگان موبایل، طی ۱۲ ماه اخیر تا پایان شهریور ماه ۱۵ میلیون و ۳۸۰ هزار دستگاه موبایل وارد شده، در حالی که مصرف کشور در این مدت زمان ۱۵ میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه بوده است. امیر اسحاقی، دبیر انجمن واردکنندگان موبایل با اشاره به ایجاد اختلالات شدید در زنجیره تامین موبایل کشور گفت: طی ۶۰ روز اخیر تامین موبایل در کشور به‌دلیل مسائل پیرامون محدودیت‌های سقف و سابقه و همچنین عدم تخصیص ارز دچار اختلال جدی شده است. تا جایی که ثبت سفارش شرکت‌ها طی دو ماه اخیر نسبت به تیرماه بیش تر از ۱۰ برابر کاهش داشته است.
وی ادامه داد: با توجه به اهمیت تامین موبایل مورد نیاز کشور، در سال گذشته با درخواست انجمن بخشنامه‌های محدودیت سقف و سابقه در مورد شرکت‌های واردکننده موبایل اعمال نشد. چرا که بسیاری از این شرکت‌ها نوپا بوده و کمتر از یک سال از عمر فعالیتشان در حوزه واردات موبایل می‌گذشت. اما در سال جاری این محدودیت‌ها اعمال شد و شرکت‌های واردکننده را در ثبت سفارش با مشکل مواجه کرد.
دبیر انجمن واردکنندگان موبایل در خصوص میزان واردات و مصرف موبایل در کشور گفت: طبق گزارش‌های دریافتی از سامانه همتا، تا پایان شهریور ماه سال جاری تعداد یک میلیون و ۱۸۳ هزار دستگاه موبایل وارد کشور شده است که ثبت سفارش بخش عمده‌ی این موبایل‌ها در تیرماه و میانه مردادماه صورت گرفته بود. اسحاقی گفت: این در حالی است که مصرف کشور با توجه به بازگشایی مدارس بیشتر از حد انتظار بوده، تا جایی که در شهریورماه ۹۹ تعداد یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه موبایل خریداری و وارد شبکه ارتباطی کشور شده است. به این ترتیب با مقایسه میزان واردات در شهریور و مصرف در همان ماه می‌توان دریافت که تقاضا از عرضه پیشی گرفته است و این اتفاق پیامدهای خوشایندی برای آینده بازار ندارد.
نبود ارز و گرانی در بازار موبایل
افشین اکبری، رئیس اتحادیه صنف خدمات تلفن همراه مشهد
بازار موبایل از آن دسته بازارهایی است که وابستگی صد درصدی به ارز دارد. همچنین گوشی تلفن همراه در شرایط کنونی جزو اقلام اساسی سبد کالای هر خانوار ایرانی قرار گرفته و دیگر نمی‌توان آن را وسیله‌ای تجملاتی به شمار آورد. واردات نیاز بازار موبایل را تامین می کند. بنابراین برای اختصاص ارز در این حوزه باید برنامه ریزی دقیقی وجود داشته باشد. توان تولید نیز وجود ندارد و به طور کلی واردات حرف اول را در این بازار می زند. تلاش هایی برای تولید داخلی موبایل در حال انجام است و این در حالی است که باید تا زمان تحقق کامل این امر برای واردات برنامه مشخصی وجود داشته باشد.
ارز اولین نیاز واردکنندگان موبایل است که باید برای تامین آن برنامه داشته باشیم. گوشی تلفن همراه یک کالای صد درصد وارداتی است که ارز آن باید توسط دولت تامین شود و از آنجا که ارزی که از محل صادرات تامین می‌شود کاهش یافته و تقاضا برای این کالا افزایش یافته است زمینه قاچاق آن فراهم شده است. مشکلات بازار موبایل که این روزها شاهد آن هستیم نشات گرفته از همین اتفاق است. نبود ارز و گرانی در بازار رابطه مستقیمی با هم دارند. بانک مرکزی باید برنامه ای مدون برای این حوزه داشته باشد. اینکه هر روز بازار موبایل افزایش قیمت را تجربه می کنذ برای مصرف کننده و مردم قابل جبران نیست. با توجه به روند رو به رشد امکانات گوشی تلفن همراه و به روز شدن مستمر آن تقاضا برای آن افزایش یافته است لذا در صورتی که بازار با کمبود این کالا مواجه شود، کالای قاچاق جای آن را می‌گیرد.
ارز کافی برای واردات گوشی تلفن همراه وجود ندارد و دولت به صورت قطره چکانی به این کالا ارز اختصاص می‌دهد، از سوی دیگر به دلیل افزایش تقاضا برای این کالا توسط مردم و عدم تخصیص ارز به واردات قانونی گوشی، نیاز بازار تامین نشده و این امر به افزایش قاچاق آن دامن زده است.
تبعات حذف ارز نیمایی واردات موبایل
آیدین آرام، کارشناس بازار موبایل
با توجه به اینکه اختصاص ارز و موضوع ثبت سفارش موبایل در ابهام قرار دارد بازار این کالا در شرایط مناسبی به سر نمی برد. از آنجاییکه ارز تامین کننده واردات برای این کالا در حال حاضر به صورت قطره چکانی اختصاص می یابد و آموزش هم به دلیل بحران کرونا روند آنلاین را در پیش گرفته است در بازار کمبودهایی وجود دارد. گوشی هایی میان رده و گوشی هایی که به اصطلاح پرطرفدارتر به لحاظ قیمتی بوده اند تحت تاثیر همین نبود ارز و گرانی ها در بازار کم شده و نایاب است و به همین خاطر خریداران را دچار مشکلات بسیاری کرده است.
کمبود کالا باعث می‌شود اگر کالایی در دسترس فروشنده باشد، آن را با قیمت بالاتری بفروشد. از طرفی یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش قیمت موبایل، افزایش نرخ ارز است. نرخ ارز به هر صورت تعیین کننده موجودی بازار و قیمت هاست. اگر در آینده نیز شاهد ادامه روند اختصاص ارز به صورت فعلی برای واردات موبایل باشیم شرایط کنونی در بازار ادامه خواهد داشت و دسترسی به موبایل سخت تر خواهد شد. زمانی که واردکنندگان از ارز نیمایی استفاده می‌کردند، به محض آن که بانک مرکزی تخصیص ارز را صادر می‌کرد، واردکننده می‌توانست همان روز ارز را از بانک دریافت کرده و از تولیدکننده خارجی درخواست ارسال کالا کند.
وضعیت ثبت سفارش موبایل مشخص نیست. قبل از سال جدید اعلام کردند که ارز نیمایی به واردات گوشی تعلق می‌گیرد اما در سال جدید هنوز این موضوع اعلام نشده و یک سردرگمی در ثبت سفارش وجود دارد. البته اگر ثبت سفارش هم ۱۰۰ درصد کار می‌کرد، به دلیل گران شدن ارز و اینکه ارسال جنس به ایران با مشکل مواجه است، بخش قابل توجهی از مشکل باقی می‌ماند. البته در دو ماه ابتدایی سال ۹۹ هم ارز نیمایی دیگر به واردکنندگان داده نشد، هم قیمت ارز نسبت به سال گذشته بسیار بالا رفته، و هم بخاطر کرونا و بسته شدن مرز‌های زمینی، هوایی و دریایی وارداتی صورت نگرفته است. تمام این‌ها در کنار هم باعث ایجاد چنین قیمت‌هایی در بازار گوشی‌های هوشمند شد.
