تزریق قطره‌چکانی ارز به صنایع دارویی

شایلی قرائی

به گزارش کسب و کار نیوز، در حال حاضر شرکت‌های دارویی به‌شدت با کمبود تخصیص ارز دست و پنجه نرم می‌کنند و ضرورت دارد تخصیص ارز مورد نیاز صنعت از سوی بانک مرکزی سریع‌تر رفع شود تا شرکت‌ها با برنامه‌ریزی مناسب برنامه‌های‌شان را پیش ببرند. فعالان حوزه دارو معتقدند که بزرگترین مشکل صنعت داروسازی ایران در حال حاضر مشکل ارزی است. یکی بُعد کمبود ارز در کشور(ارزی تخصیصی به دارو) و موضوع دوم در مورد هزینه کرد نوع این ارز است. با توجه به اینکه منابع ارزی کشور محدود شده است، قاعدتا دولت و بانک مرکزی باید ارز دارو را در اولویت خود قرار دهد، اما احساس می شود که اینطور نیست.

هاله حامدی فر، عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران در این رابطه می گوید: روند تخصیص ارز در شش ماه گذشته از سال جاری کند و دچار نوسان در برهه های مختلف زمانی بوده است. تعدادی از شرکت های داروساز و صادراتی به دلیل تاخیر یا عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات در فهرست سیاه بانک مرکزی قرار گرفته و ارزی برای واردات دریافت نکردند. در بعضی دوره ها، ارز قابل مصرف برای صنایع دارویی موجود نبوده است و به طور کلی، روند تخصیص ارز به صنایع دارویی در نیمه نخست سال ۹۹ به خوبی پیش نرفته است. صادرات برای صنایع دارویی در نیمه نخست سال جاری به معضلی تبدیل شده است. بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصاد با تحریم های بانکی کار آسانی نیست. بانک مرکزی مدت زمان چهارماه را برای بازگشت ارز حاصل از صادرات تعیین کرده که برای صنایع دارویی، رفع تعهد ارزی در این مهلت ممکن نیست. به همین دلیل کارت بازرگانی تعدادی از فعالان صنایع دارویی تعلیق شده و شرکت ها در فهرست سیاه قرار گرفته اند. چالش های صادرات اعم از مشکلات کارت بازرگانی و رویکردهای تعزیراتی تولید صنایع دارویی برای بازار داخل را هم تهدید می کند.

کندی اختصاص ارز و کمبود دارو

ناصر ریاحی، رییس اتحادیه وارد کنندگان دارو

حوزه دارو از آنجاییکه رابطه مستقیمی با سلامت مردم دارد حوزه بسیار مهم و قابل اهمیتی است. ضرورت دارد دولت برای رفع مشکلات این حوزه اهمیت بیشتری قائل شود. مدتی است که فعالان حوزه دارو درگیر مشکلاتی هستند که مهم ترین آنها مربوط به تامین ارز مورد نیاز واردات است. انتظار این است که دولت با درک اهمیت تامین دارو راهی برای نیازهای ارزی فعالان این صنعت پیدا کند تا در این بخش بیش از این دچار مشکل نشویم.

تقریبا چند ماهی است که ارزی به فعالان حوزه دارو تخصیص داده نشده است. با این حال مقداری دارو به عنوان ذخیره استراتژیک در گمرک ذخیره و بدون اجازه طرف خارجی و با تعهد ترخیص شده تا کمبودی از نظر دارو در کشور احساس نشود. اگر در بحث دارو کمبود شکل گیرد بیمارانی که به صورت مستمر دارو را مصرف می‌کنند چند برابر نیاز خود اقدام به خرید دارو می‌کنند. بخشی از داروها نیز به بازار ناصرخسرو نشت و شرایط را بدتر می‌کند. دولت باید به جای متهم کردن صادرکنندگان به خروج ارز و فساد، راهی برای تامین نیازهای ارزی کشور پیدا کند.

واردات داروهای بیماری های خاص و صعب العلاج هم دچار مشکل شده است. تخصیص ارز کم و بد انجام می شود که به دلیل کمبود ارز و شرایط امروز اقتصاد کشور است. با توجه به این شرایط من اگر جای مسئولان وزارت بهداشت بودم، پیش از اینکه بگذارم نحوه تامین ارز تعیین کند که چه دارویی بیاید و نیاید، به دسته بندی مناسبی از این داروها می رسیدم. درست است که همه داروها برای بیماری های خاص و صعب العلاج است با این حال می توان براساس اهمیت و اولویت به دسته بندی از این داروها رسید. این دسته بندی اما از سوی مسئولان انجام نشده است.

به هر ترتیب اختصاص ارز به دارو و فعالان دارویی به کندی صورت می گیرد و ما مجبور به ترخیص ذخایر دارو در گمرکات شدیم که ارز آن را هم دریافت نکرده ایم. طبق آماری که سازمان غذا و دارو اعلام کرده است از کل ارز مورد نیاز که دو و نیم میلیارد دلار برای سال ۹۹ بوده است تنها ۹۰۰ میلیون یورو اختصاص پیدا کرده که از این رقم حدود ۵۰۰ میلیون یورو برای مواد اولیه دارویی، ۲۰۰ میلیون یورو برای واردات تجهیزات پزشکی و ۲۰۰ میلیون یورو برای واردات انواع دارو صرف شده است. همچنین در حال حاضر ارز ترجیحی برای دارو وجود ندارد. فقط در اردیبهشت و خرداد ماه به تعداد محدودی دارو که بسیار حیاتی و اساسی بودند ارز ترجیحی اختصاص داده شد.

از طرفی دیگر وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو ارز برخی داروها را به نیمایی تغییر دادند. ارز نیمایی نسبت به ارز ترجیحی چهار برابر است پس طبیعتا دارو گران می‌شود. این ماجرا را باید از سوی بیمه حل کرد و بودجه بیشتری به بیمه اختصاص داد تا آنچه بیمار از جیب خود می‌پردازد یا کمتر باشد یا حداقل تغییر نکند.