شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، این در حالی است که در روزهای اخیر شاهد بدعهدی برخی بانک ها در پرداخت تسهیلات ریالی به رغم دریافت سپرده های ارزی هستیم. در حال حضار سپرده گذاران ارزی بسیاری در انتظار دریافت تسهیلات ریالی وعده داده شده بانک ها هستند و این در حالی است که اعتراضات و شکایات بسیاری در این رابطه ثبت شده است. نمونه های مشابه بسیاری در این رابطه طی چند سال اخیر اتفاق افتاده که با تجمعات مال باختگان همراه بوده است. در این اتفاقات شاهد ورود مقامات و بسته شدن پرونده ها و یا مسکوت ماندن چند ساله پرونده ها بوده ایم. این در حالی است که مسکوت ماندن پرونده های از این دست به ضرر مشتریان و سپرده گذاران ارزی تمام شده است.
متاسفانه شکایات زیادی در این رابطه از بانک ها به ثبت رسیده و نام بانک های سامان و اقتصاد نوین بیشتر به چشم می خورد. با وجود تجارب تلخی که از تحویل ارز به بانکها و اعتماد به نظام بانکی وجود دارد بار دیگر برخی بانکها از جمله سامان و اقتصاد نوین، اقدام به جمعآوری ارز مردم کردهاند تا با اتکا به این ارز به مردم تسهیلات ریالی دهند.
در همین رابطه یکی از متصدیان بانکی میگوید: هیچ تضمینی وجود ندارد. بانک مرکزی به ما دستورالعملی داده ما هم مطابق آن پیش میرویم. اما تضمینی از سوی بانک به مشتری داده نمیَشود. ما مطیع بانک مرکزی هستیم. اگر فردا بانک مرکزی اجازه بازگردادن این ارز را به ما ندهد طبیعتا کاری از دست ما ساخته نیست.
کسی که ارز ذخیره دارد، ترجیح میدهد ارز خود را در خانه و به قول معروف زیر بالش نگه دارد، اما با سود دو تا چهار درصدی در بانک نگذارد؛ چراکه تجربه به او ثابت کرده است نه اصل و نه سود سپرده ارزی او بهصورت ارزی به او بازگردانده نمیشود
هادی قوامی، نماینده پیشین مجلس در این رابطه می گوید: در حال حاضر رقم بالایی ارز خانگی در اختیار مردم قرار دارد که متاسفانه این میزان رو به افزایش نیز هست. قبل از نوسانات اخیر ارزی رقم ارز خانگی در اختیار مردم حداقل ٢٠ میلیارد دلار بود، اما طبیعتاً نوسانات اخیر ارزی این ذخیره ارزی خانگی را افزایش داده است. اگر سال گذشته میزان ارز در اختیار مردم ٢٠ میلیارد دلار بوده پیشبینی میشود که اکنون نزدیک به ٣٠ میلیارد دلار ارز در اختیار مردم در خانه نگهداری میشود. وی با بیان این که علت تمایل مردم به خرید و نگهداری ارز استفاده از سود حاصل از نوسانات ارزی و همچنین حفظ ارزش داراییهای خود است تصریح داشت: بیاعتمادی مردم به شبکه بانکی و دولت علت ذخیرهسازی ارز خانگی بود دولت باید با اعتمادسازی ارز خانگی را به سمت شبکه بانکی و بورس هدایت کند.
محافظه کاری دارندگان دلارهای خانگی
کامران ندری، کارشناس اقتصادی
بانک ها در قراردهایی که با مشتری دارند باید به تعهدات خود عمل کنند. گاهی در اجرای این تعهدات با مشکلاتی مانند اعتبارسنجی و یا احراز هویت متقاضی روبرو می شوند که زمانبر خواهد شد. اما این تعهدات باید در اسرع وقت روند اجرایی به خود بگیرد. اما درباره ماهیت اجرای این طرح باید اشاره کرد که زمانی که بانک مرکزی به دنبال اصلاح ساختار نظام مالی- بانکی است باید تصمیمگیریها در تمام حوزه اقتصاد باشد چراکه عدم فراگیری آن و غافل شدن از سایر بازارها علاوه بر اینکه مشکلات را رفع نمیکند بلکه باعث افزایش آن در تمام بخشهای اقتصادی میشود. امروز شرایطی ایجاد شده که مردم به سیاست های نظام بانکی بی اعتماد شده اند و شاید همیت تاخیرها در پردعاخت تسهیلات و عدم بازگرداندن به موقع سپرده های ارزی از نمونه های آن باشد. همچنین در مدت اخیر مردم با بدعهدی برخی بانک ها در پرداخت مبالغ سهام عدالت روبرو هستند. این قبیل اتفاقات توانسته مردم را به سیاست بانکی بی اعتمادتر کند.
اما مسئله دیگری که در این رابطه مطرح است وسانات نرخ ارز است. شرایطی ایجاد شده است که دارندگان دلارهای خانگی را محافظهکاری شده اند. تا نرخ ارز تثبیت نشود و احتمال بالارفتن آن وجود داشته باشد مردم رغبتی به سپردهگذاری ارزی نخواهند داشت. در این حالت دولت باید ابتدا سیاست تثبیت نرخ ارز را در دستورکار قرار دهد. در صورت ورود بانک مرکزی و کنترل نرخ ارز که با عرضه بهموقع قابل انجام است از نوسانات غیرمنطقی ارز جلوگیری می شود و نرخ ارز را تثبیت خواهد شد که غیر از اثر آنی آن که تکلیف واردکنندگان و مصرفکنندگان مشخص خواهد شد ارزهای خانگی به سمت بازار یا سپردهگذاری نزد بانکها حرکت خواهد کرد.