سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، بازار مسکن در ایران در ماههای اخیر به دلایل بسیاری دستخوش تغییرات زیادی شده به رغم افزایش بی سابقه قیمت ها رکود سنگینی را شاهد است. انبوه سازان فایل های خود را از بازار مسکن و اجاره بها خارج کرده اند و در انتظار افزایش دوباره قیمت ها و عرضه واحدها برای سودآوری بیشتر هستند.
در ۱۰ تیرماه ۱۳۹۹ بود که فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد در نشستی که با فعالان بازار سرمایه داشت، از راه اندازی بورس املاک و مستغلات در هفته جاری خبر داد و گفت: بسیاری از سازمان‌ها، همچون بنیاد مستضعفان، بنیاد شهید، ستاد فرمان امام، تأمین اجتماعی و دانشگاه آزاد اعلام آمادگی کردند تا املاک خود را در این بورس قرار دهند.
راه اندازی بورس املاک و مستغلات هزینه‌های انبوه سازی را کاهش می دهد؟
مدیرعامل بورس تهران نیز با بیان اینکه راه اندازی بورس املاک و مستغلات می‌تواند هزینه‌های انبوه سازی را کاهش داده و بازار ساخت و ساز را به یک بازار شفاف تبدیل کند، ادامه داد: با ایجاد بورس مسکن، امکان خرید متری مسکن متناسب با بودجه خانوارها فراهم می‌شود؛ همچنین امکان وثیقه گذاری سهام عدالت برای دریافت وام‌های خرید نیز در این بازار و نیز امکان اجرای فرآیند اجاره به شرط تملیک در پروژه‌های انبوه سازی پیش بینی شده است. به گفته صحرایی در بورس املاک، امکان خرید و فروش امتیاز تراکم، پروانه ساختمانی، حق انشعاب آب و برق و گاز و تلفن و دیگر امتیازات مرتبط با بخش مسکن برای تأمین مالی سازمان‌های مرتبط قابل معامله به صورت شفاف وجود دارد.
خرید متری مسکن در جوادیه با الهیه و زعفرانیه یکی نیست
اما تحلیلگر مسائل اقتصادی و مشاور وزیر سابق راه و شهرسازی در رابطه با این موضوع گفت: راه‌اندازی بازار بورس املاک و مستغلات در سطح جهانی سابقه زیادی ندارد و بورس مسکن وجود نداشته است. بورس بیشتر برای مواردی است که بتوان برای آن از نظر اندازه و مشخصات استاندارد تعیین کرد و یکسان‌سازی قیمت را مانند بورس طلا، کالا، سهام و این دست کالاها در نظر گرفت. تا به‌حال مسکن در جایی برای عرضه در بازار بورس مورد استفاده قرار نگرفته است. گفته می‌شود که قرار است معاملات در این بازار در ازای خرید متراژ انجام شود، اما قیمت خرید متری مسکن در الهیه، زعفرانیه و جوادیه بسیار متفاوت است و در حقیقت به یکسان‌سازی نخواهیم رسید.اگر در مجتمع‌های خاصی بخواهد این کار صورت بگیرد که قبل از این، چنین کاری صورت گرفته و صندوق‌های زمین و مسکن در این زمینه وجود داشته‌اند که برای مجتمع خاصی سرمایه جمع می‌کردند ولی متاسفانه موفق نبودند و ما تجربه این اتفاق را در گذشته داشته‌ایم. بنابراین همانگونه که مطالعه کردم کسی نمی‌تواند به صراحت بر روی این موضوع اظهار نظر کند ولی آنچه که مسلم است وقتی مسکن وارد بورس شود حتی می‌تواند برعکس عمل کرده و قیمت متراژ زمین را افزایش دهد، اما الان برای قضاوت در این باره بسیار زود است و امیدواریم که اتفاقات خوبی بیفتد و روی این موضوع فکر کرده باشند.
تکذیب راه‌اندازی بورس مسکن
سید البرز حسینی، سخنگوی کمیسیون عمران مجلس اما در رابطه با اجرایی شدن بورس املاک گفت: اگر قرار باشد بورس مسکن راه اندازی شود، باید این طرح ابتدا در مجلس تصویب شده و ساز و کار آن مشخص شود؛ تا کنون این پیشنهاد در مجلس مطرح نشده و برای راه اندازی بورس مسکن هم فعلا در مجلس برنامه ای وجود ندارد.
بورس املاک قابلیت اجرایی شدن ندارد
بهروز ملکی، کارشناس اقتصاد مسکن
راه اندازی این بورس گره ای از گره های بازار مسکن باز نخواهد کرد والبته این بازار را دچار مشکلات بسیار دیگری می کند. امروز بازار مسکن نیازمند تولید و عرضه است تا کمی از این نوسانات بی سابقه فروکش کند . چرا باید مسئولان با خرج هزینه ای هنگفت در حالی که می دانیم این طرح قابلیت اجرایی ندارد و نیامده رفتنی است، اصرار به انجام این کار دارند.
برای راه اندازی بورس املاک و مستقلات باید هزینه ای بالغ بر ۵ هزار میلیارد تومان خرج شود که به نظر بسیاری این هزینه لازم نیست و می توان با همین سازوکارهایی که در بازار وجود دارد بازار مسکن را به ساماندهی رساند. اگر در راه اندازی بورس املاک موفق عمل نشود و نتیجه ای که انتظار آن را داریم برآورده نشود چطور می توان سرمایه فوق سنگین ۵ هزار میلیارد تومانی را جبران کرد.
چرا نباید از راهکاری را که می دانیم صد در صد جوابگو خواهد بود استفاده کنیم. تولید مسکن امروز بسیار کم است و متقاضیان با کمبود واحدهای مسکونی روبرو هستند. این موضوعی نیست که تنها من و کارشناسان دیگر از آن مطلع باشند بلکه خود دولت و متولیان نیز از آن باخبرند. به همین منظور هنوز که این طرح اجرای نشده بنابراین بهتر است به فکر اجرای راهکارهای منطقی باشیم. در حال حاضر اجرای این طرح یک تصور را در ذهن ها ایجاد می کند و آن هم شناخت ناکافی طراحان آن نسبت به اقتصاد مسکن است. به واقع هدف از راه اندازی بورس املاک و مستغلات چیست. آیا هدف کمک به واگذاری املاک مازاد بانک‌ها و نهادهای دولتی در راستای اجرای قانون رفع موانع تولید بوده یا خانه دار کردن تدریجی مردم. جذب سرمایه‌های سرگردان و هدایت آن به سمت تولید مسکن جزو اهداف طراحان بوده یا ارائه طرحی خام برای فرونشاندن تب و تاب بازار املاک. هیچ کدام از این سوالها در حال حاضر با راه اندازی بورس املاک جوابی ندارند چراکه این طرح اصلا هیچ کدام از این مشکلات را مرتفع نخواهد کرد.
