سایت خبری تحلیلی کسب و کار استارت آپ | کارآفرینی | دانش بنیان | اقتصاد
شایلی قرائی
به گزارش کسب و کار نیوز، به عقیده فعالان بازار مسئولان با تصمیمات خود موجب توزیع رانت می‌شوند و تقاضاهای سوداگرانه از تقاضای مصرفی پیشی می‌گیرد. اگر فولاد با قیمت بازار عرضه شود، مطمئناً تقاضا کاهش یافته و به تبع آن، قیمت هم پایین خواهد آمد، زیرا در حال حاضر ما در دوران رکود قرار داریم و تقاضاهای بازار، مصرفی نیست.
در همین رابطه رضا محتشمی‌پور، معاون نظارت بورس کالا، گفت: اعمال قیمت‌های دستوری در یک حلقه از زنجیره فولاد قطعا همه بخش‌های زنجیره تولید را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. به‌عنوان مثال، ابلاغ نرخ دستوری برای شمش فوادی، رانت زیادی برای محصولات پایین‌دستی آن ایجاد می‌کند. به گفته محتشمی‌پور، ذات قیمت‌گذاری دستوری و تعیین مشهود و نامشهود قیمت از طریق حذف معاملات، واقعیتی است که اخیرا به پدیده اصلی و رایج بازار فولاد تبدیل شده است و رانت حاصل از این مداخلات تمامی زنجیره تولید فولاد را در بر خواهد گرفت.
محتشمی‌پور درخصوص نرخ‌گذاری دستوری در بورس کالا و اثر آن بر بازار گفت: نابسامانی‌های بازار فولاد ناشی از نبود یک ساختار به منظور مدیریت بازار (یا حتی مقررات‌گذار) است و شاهد هستیم که بخش‌های مختلف زنجیره ارزش و همچنین بازار فولاد در نبود یک نهاد هماهنگ‌کننده دچار تعارض منافع زیادی هستند. خصوصا در وضعیتی که بخش‌هایی از دولت فکر می‌کنند می‌توانند نوسان قیمت‌ها را با نرخ‌گذاری‌های دستوری بدون قاعده منطقی مدیریت کنند. این اتفاق در گذشته در بازار و صنعت محصولات پتروشیمی خودنمایی می‌کرد اما در حال‌حاضر تا حد زیادی این مشکل مرتفع شده و می‌توان از تجربیات آن در بازار فولاد بهره برد. ذات قیمت‌گذاری دستوری و تعیین مشهود و نامشهود قیمت از طریق حذف معاملات، واقعیتی است که اخیرا به پدیده اصلی و رایج بازار تبدیل شده است. رانت حاصل از این مداخلات تمامی زنجیره تولید فولاد را در بر خواهد گرفت.
گفتنی است سهمیه های خرید از بورس کالا توسط وزارت صمت تعیین می‌شود و به نظر می‌رسد بازار فولاد نیازمند بازنگری جدی در حوزه تخصیص سهمیه‌هاست. تا زمانی که وزارت صمت در حوزه سهمیه بندی سیاست کارآ و شفافی را در پیش نگیرد، احتمالا شاهد ادامه انتفاع سواگران ودلالان از نابه‌سامانی بازار خواهیم بود.
رانت سنگین در فولاد
رضا شهرستانی، عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران
در بورس کالا شاهد عدم شفافیت در اعلام قیمت ها هستیم که موجب شده بازار فولاد با رانت هزاران میلیارد تومانی روبرو باشد. در بورس کالا هر کیلو فولاد را تا ۶ هزار تومان معامله می کنند که در حاشیه بازار و بازار آزد این رقم به ۱۱ هزار تومان می رسد که سود حاشیه بازار بسیار زیاد است. اگر در بورس کالا قیمت ها با شفافیت بیشتری تعیین شوند دلالان نمی توانند از این اتفاق به سود خود استفاده کنند.
باید در رابطه با این بازار نحوه کشف قیمت، اطلاعات خریداران و فروشندگان در اختیار قرار بگیرد و تمام اطلاعات شفاف سازی شود تا بتوان در بورس کالا قیمت منطقی تعیین شود. در غیر این صورت و با ادامه این روند فعلی شاهد هستیم که رانت هزاران میلیاردی در این فرآیند ایجاد می شود. اگر معاملات فولاد شفاف است، اختلاف ۵ هزار تومانی قیمت ورق فولادی در بازار و بورس کالا از کجا ایجاد شده است. به هر ترتیب اختلاف بسیار زیاد بین قیمت فولاد در معاملات بورس کالا و بازار آزاد مشکل آفرین شده است. این اختلاف قیمت نشان می‌دهد که در بورس کالا سازوکار عرضه و تقاضا حاکم نیست و در واقع، قیمت‌گذاری دستوری، رانت بزرگ وسنگینی را برای واسطه‌ها ایجاد کرده است.
